Κάποιοι πιστεύουν ότι δίνει παράσταση. Οτι όλα όσα τον βλέπουμε να κάνει είναι κομμάτια μιας πλαστής ταυτότητας που συνδυάζει επίτηδες το αβαθές πολιτικό στίγμα με τη μιντιακή δημοτικότητα, για να προσελκύσει ευεπίφορους ψηφοφόρους σε ένα διασκεδαστικό, προσωποκεντρικό σχήμα. Μπορεί να έχουν δίκιο, αλλά οι παραστάσεις βασίζονται συνήθως σε ρόλο και σενάριο. Το περφόρμανς του Κασσελάκη, ιδεολογικά ασαφές και μονίμως εκτός μέτρου, δεν ακολουθεί τις συμβάσεις μιας τυπικής πολιτικής παράστασης, στρατηγικά σχεδιασμένης. Είναι περισσότερο αυτοσχεδιασμός. Λέει ό,τι του έρχεται, όποτε του έρχεται, επειδή μπορεί. Στην τελευταία του, λάιφσταϊλ συνέντευξη, που συνοδεύτηκε κι από αντίστοιχη λάιφσταϊλ φωτογράφιση σε ένα ακόμη πολυτελές σπίτι του (αυτή τη φορά έξω από τη Νέα Υόρκη), ο Στέφανος Κασσελάκης δίνει πολλές αστείες απαντήσεις· η πιο συνταρακτική όμως είναι αυτή που δίνει στην ερώτηση για το αν οι Ελληνες συνομήλικοί του μπορούν να συνδεθούν μαζί του: «Δεν είναι δυνατόν στα 35 μου να αγοράζω διαμέρισμα 1.800.000 ευρώ και τρεις στους τέσσερις Ελληνες από 18 μέχρι 35 ετών να ζουν στο παιδικό τους δωμάτιο, παρότι πολλοί έχουν κάνει εξαιρετικές σπουδές και διαθέτουν προσόντα. Αυτά θέλω να αλλάξω». Δεν είναι παράσταση με σενάριο, τελικά· δεν είναι αυτοσχεδιασμός· είναι ένας άνθρωπος δραματικά αδαής, που όμως σοβαρολογεί.
Ανεπίγνωστο τρόλινγκ
Ο Στέφανος Κασσελάκης τρολάρει, απλώς δεν το γνωρίζει. Δουλειά του πολιτικού δεν είναι να διαπιστώνει μετά λύπης ότι ο μέσος Ελληνας δεν διαθέτει εκατομμύρια για ένα σπίτι στο Κολωνάκι, αλλά να βρίσκει λύσεις για το στεγαστικό που δεν προϋποθέτουν τα εκατομμύρια αυτά. Δουλειά του πολιτικού δεν είναι να θέτει τον πλουτισμό του ως παράδειγμα, αλλά να σχεδιάζει για τους πολίτες μια βιώσιμη ζωή, ανεξάρτητη από τα δικά του προσωπικά επιτεύγματα. Η διέξοδος των Ελλήνων από την οικονομική στενότητα δεν είναι η προτυποποίηση ενός εκατομμυριούχου πολιτικού· θα περίμενε κανείς, μάλιστα, ένας εκατομμυριούχος να γνωρίζει καλύτερα από όλους ότι ο ακραίος πλουτισμός του, ως μία εξαιρετικά σπάνια κατάσταση, δεν αποτελεί τη βάση σοβαρού πολιτικού σχεδίου. Η πολιτική σχηματίζεται πάνω στον κανόνα, όχι στην εξαίρεση. Το σκεπτικό του Κασσελάκη, ότι αφού αυτός έγινε εκατομμυριούχος (λες και δεν βοηθήθηκε από το οικογενειακό του υπόβαθρο) τότε και ο μέσος Ελληνας μπορεί να βγει από το παιδικό του δωμάτιο, αρκεί να «αλλάξει» κάτι (τι άραγε;), είναι η επιτομή της νεοφιλελεύθερης λογικής, που κάποτε ο ΣΥΡΙΖΑ βδελυσσόταν: τα λεφτά μάς περιμένουν στην επόμενη γωνία, αν φανούμε λίγο πιο έξυπνοι. Το «ελληνικό όνειρο» είναι στην πραγματικότητα το αμερικανικό, με γεύση τζατζίκι.
Ευπρόσωπος λαϊκισμός
Προκαλεί απορία πώς οι φαντασιώσεις Κασσελάκη για την πολιτική, όπως εκείνη σχετικά με το ανθρωπιστικό έργο της Χαμάς, δεν προκαλούν περαιτέρω συρρίκνωση του ΣΥΡΙΖΑ. Με άλλα λόγια, όσοι έμειναν, τι περιμένουν για να φύγουν; Περισσότερη ακροδεξιά ρητορική περί καθαρών χεριών; Περισσότερες κακοήθεις αναφορές σε δολοφόνους πολιτικούς; Περισσότερες επικλήσεις στην πατρίδα και τη θρησκεία; Ισως, βέβαια, η ευνοϊκή για το κόμμα στασιμότητα να μην είναι και τόσο παράλογη: οι λαϊκιστές, πολιτικοί και πολίτες, δεν είναι μόνο Βελοπουλικοί· κάποιοι έχουν αρκετά μεγάλη ιδέα για τον εαυτό και την εικόνα τους· πιστεύουν, δηλαδή, ότι δεν είναι λαϊκιστές, επομένως συσπειρώνονται σε μία ευπρόσωπη εκδοχή του λαϊκισμού, που κατά βάθος πρεσβεύουν. Ο Στέφανος Κασσελάκης είναι μία καλή επιλογή από αυτή την άποψη. Τα χρήματα, τα πουκάμισα, η νεότητα, η ψευδομοντέρνα επίφαση και το μειονοτικό LGBTQ πρόσημο λειτουργούν ως μέσα απόκρυψης του λαϊκισμού και κρατούν στην παράταξη τους λαϊκιστές που ντρέπονται για τον λαϊκισμό τους.
Εγκλωβισμένοι
Για να φύγει όμως κάποιος από κάπου, πρέπει να έχει και κάπου αλλού να πάει. Μπορεί να απορροφήσει η Ν.Δ. τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ; Οχι. Οσοι ψηφίζουν ΣΥΡΙΖΑ, ψηφίζουν σε μεγάλο βαθμό από απέχθεια προς τον Μητσοτάκη. Μπορεί να τους απορροφήσει η Νέα Αριστερά; Οχι, γιατί η μεγάλη μάζα ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν ποτέ αριστερή. Μπορεί να τους απορροφήσει το ΠΑΣΟΚ; Ούτε μπορεί ούτε θέλει. Συνειδητά, το ΠΑΣΟΚ δεν λαϊκίζει αρκετά ούτε πολιτεύεται με όρους ριάλιτι. Οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ είναι εγκλωβισμένοι στον ΣΥΡΙΖΑ και αυτό ίσως είναι κάτι που ο Στέφανος Κασσελάκης κατάλαβε ή, έστω, υποψιάστηκε όταν ανέλαβε το πρότζεκτ της προεδρίας. Σε αυτό οφείλει και την αισιοδοξία του για τις ευρωεκλογές: η ύπαρξη του ΣΥΡΙΖΑ εξυπηρετεί ακόμη συνειδησιακά μια σημαντική μερίδα κόσμου· το ποσοστό του δεν θα είναι σπουδαίο, αλλά θα είναι εξασφαλισμένο χωρίς ιδιαίτερο κόπο.
Το ΠΑΣΟΚ τώρα
Η απορία μετακυλίεται στο ΠΑΣΟΚ, που, δεδομένων των φθοροποιών για τα μεγάλα κόμματα συνθηκών, θα έπρεπε να έχει καταφέρει, αν όχι να διεμβολίσει τον ΣΥΡΙΖΑ, τουλάχιστον να διαρρήξει την πρωτοκαθεδρία της Ν.Δ. στο Κέντρο. Αυτή η αδυναμία δεν μπορεί να αποδοθεί στη συγκυρία ή σε κάποια ιδιαίτερη σχέση της Ν.Δ. με τους μετριοπαθείς ψηφοφόρους. Αν το ΠΑΣΟΚ δεν εμπνέει εμπιστοσύνη, αν το ΠΑΣΟΚ δεν εμπνέει γενικά, τότε ο Νίκος Ανδρουλάκης κάτι δεν κάνει σωστά και γι’ αυτό δεν του φταίει κανένας.
