Η μεγάλη κρίση υποχρέωσε την Ελλάδα να γυρίσει πολλά χρόνια πίσω. Οπου βρισκόμασταν πριν μπούμε στο ευρώ. Αποδείξαμε, δυστυχώς, ότι είχαν δίκαιο εκείνοι που δεν μας ήθελαν «μέσα». Που είχαν επισημάνει ότι η σύγκλιση των «στατιστικών στοιχείων» δεν ήταν αρκετή. Οτι οι διαρθρωτικές αδυναμίες θα μας εξουθένωναν όταν θα έπρεπε να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες που συνοδεύουν το «κλείδωμα των ισοτιμιών».
Οι προσεκτικότεροι εξ ημών επεσήμαιναν την ανάγκη λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση των μεγάλων υστερήσεων: καθυστερημένες δομές της οικονομίας, με προτίμηση στην κατανάλωση παρά στην επένδυση. Χαμηλές ικανότητες κρατικής διοίκησης με έμφαση στη σπατάλη. Κόμματα του «πελάτη» αντί του πολίτη. Δικαιοσύνη που καθυστερεί τόσο ώστε να χάνεται η αίσθηση δικαίου και να παρεμποδίζεται η παραγωγή. Διαπλοκή κρατικοδίαιτων επιχειρηματιών και διεφθαρμένων πολιτικών. Ανιστόρητη, κατά πλειονότητα, «Αριστερά», λάτρις του πολιτικού αρνητισμού. Αντιδραστική Δεξιά, που σύρεται στον αντιευρωπαϊσμό και στην καχυποψία της για τον ανοικτό ανταγωνισμό.
Και όμως, οι πολλοί τα κατάφεραν πολύ καλύτερα από όσο προβλέπαμε οι σκεπτικιστές. Μέχρις ότου ήρθε η μεγάλη κρίση. Η «πολυτελής καλύβη» την οποία είχαμε φτιάξει, με τη φροντίδα δύο γενεών πολιτικών, διαλύθηκε. Το δυστύχημα είναι ότι υπάρχουν ακόμη πολλοί, που νομίζουν πως φταίει η βιαστική επιδιόρθωση, δηλαδή το Μνημόνιο, για τις δυσκολίες μας, αντί να κατανοήσουν πως τα δεινά της κρίσης υπερμεγεθύνθηκαν επειδή τα δομικά στοιχεία της οικονομίας ήταν ασθενικά και οι πολιτικοί μας λιποψύχησαν στο θέαμα της βλάβης που προξένησαν στη χώρα.
Σε λίγες εβδομάδες, εφόσον πάρει την απόφαση ο ίδιος ο Αντώνης Σαμαράς, το κράτος θα απευθυνθεί στον πραγματικό κριτή, τους επενδυτές κεφαλαίων. Θα είναι η πρώτη αληθινή δοκιμασία για την πρόοδο που επιτύχαμε μέχρι τώρα. Μπορεί η τρόικα να εξέδωσε το διαβατήριο, οι αγορές όμως έχουν τη σφραγίδα!
Χάσαμε μήνες καθυστερώντας τη συμφωνία για τα διαρθρωτικά μέτρα και για να διαπιστωθεί η ήττα των τροϊκανών και στα δύο κρίσιμα «μνημονιακά» μέτωπα.
Δέχτηκαν ότι το 2014 δεν υπάρχει δημοσιονομικό κενό. Το «500άρικο» που θα μοιραστεί θα το πάρουμε από την τρέχουσα χρήση, ενώ έχουμε και ένα περιθώριο 200 εκατομμυρίων στις δημόσιες επενδύσεις! Ηττήθηκαν και όσοι εγχωρίως προπαγάνδιζαν ότι θα μας επιβληθούν «πρόσθετα μέτρα λιτότητας».
Δέχτηκαν ότι το 2014 δεν υπάρχει χρηματοδοτικό κενό. Τα 8,6 δισεκατομμύρια του Πόουλ Τόμσεν εξασφαλίζονται με 4 – 5 κινήσεις. Τα υπόλοιπα θα ρυθμιστούν με τις κατάλληλες συμφωνίες που θα ενορχηστρώσει η κεντρική τράπεζα στη Φρανκφούρτη.
Υπάρχουν βεβαίως ανοικτά ζητήματα για το 2015, αλλά θα συζητηθούν αφού προηγουμένως προχωρήσει η συμφωνία για τη διευθέτηση του ελληνικού δημόσιου χρέους. Στόχος, αυτονόητος, είναι να μειωθεί το πρωτογενές πλεόνασμα που απαιτεί η εξυπηρέτηση του χρέους. Σημειώστε ότι η σχολή των ρεαλιστών, στην οποία προσχώρησαν σημαίνοντα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και συνυπογράφουν νέοι πολιτικοί σχηματισμοί, όπως «Το Ποτάμι», συγκλίνουν σε αυτήν ακριβώς τη ρεαλιστική θεώρηση των πραγμάτων. Πιστεύω ότι τα κράτη της Ζώνης θα συναινέσουν στο πάγωμα των υποχρεώσεών μας, δηλαδή σε ένα σταθερό κόστος εξυπηρέτησης των δανείων του πρώτου Μνημονίου και στην ελαχιστοποίηση του κόστους των υπολοίπων.
Στο μεσοδιάστημα, μέχρι να κλείσει αυτή η συμφωνία, το κρίσιμο τεστ είναι η έκδοση νέων ελληνικών ομολόγων πενταετούς διάρκειας με απόδοση, αρχικώς, στο 5,50 – 5,75% και κάτω από το 5% πριν κλείσει το 2014. Το ίδιο κόστος είχαμε στις αρχές 2010. Αν πάμε πιο πίσω, πρέπει να φτάσουμε στον Οκτώβριο 2000 για να βρούμε το ίδιο επιτόκιο!
Ο εθνικός στόχος στα επόμενα 3 – 5 χρόνια προκύπτει αβίαστα. Με δεδομένο ότι η εθνική αποταμίευση θα παραμείνει ανεπαρκής, πρέπει να πείθουμε τους διεθνείς κεφαλαιούχους να τοποθετούν συνεχώς περισσότερα χρήματα σε ελληνικές αξίες. Ωστε να επιτύχουμε τον τριπλό στόχο: μεγαλύτερες επενδύσεις για την οικονομία, υψηλότερα κέρδη για τους κεφαλαιούχους, περισσότερη απασχόληση για τον πληθυσμό.