Οι πιο δυστυχείς το βράδυ των εκλογών, εκτός από τους υποψηφίους που «μαυρίστηκαν» στις κάλπες, ήταν οι δημοσκόποι. Η παταγώδης αποτυχία των exit polls ήρθε να προστεθεί στην απόκλιση των προβλέψεων των προηγούμενων μετρήσεων, από τις οποίες καμία (τουλάχιστον από αυτές που δημοσιεύθηκαν) δεν έδινε προβάδισμα της Ρένας Δούρου στην περιφέρεια Αττικής και τόσο υψηλά του Γ. Σακελλαρίδη στον Δήμο Αθηναίων. Οπως ακριβώς τον Μάιο του 2012 δεν υπήρχε ούτε μία δημοσκόπηση που να δείχνει δεύτερο κόμμα τον ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί συμβαίνει αυτό; Η πλέον διαδεδομένη εξήγηση, που εκπορεύεται από κομματικά επιτελεία, εκείνων που δεν ευνοούνται από τις μετρήσεις, είναι ότι «οι δημοσκόποι παίζουν παιχνίδια, επειδή έχουν σχέσεις με την εξουσία κι έχουν σκοπό να κατευθύνουν την κοινή γνώμη». Εδώ προκύπτουν τα εξής ερωτήματα: Πώς είναι δυνατόν, με μικρές αποκλίσεις, όλες περίπου οι μετρήσεις να δείχνουν περίπου τα ίδια αποτελέσματα (μικρή σημασία έχουν οι αποκλίσεις 1-2 μονάδων που δίνουν μπροστά το ένα κόμμα ή το άλλο). Γιατί εταιρείες με το εκάστοτε κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν δίνουν το μεγάλο προβάδισμα για το οποίο μιλούν κατά καιρούς τα κομματικά επιτελεία; Κι αυτών οι μετρήσεις δεν δείχνουν πολύ διαφορετικά πράγματα από εκείνες των υπολοίπων. Και με τα exit polls; Ποια η σκοπιμότητα να δώσει μια εταιρεία λάθος πρόβλεψη, όταν οι κάλπες έχουν κλείσει (άρα δεν επηρεάζεις κανέναν) και σε λίγες ώρες θα έρθουν τα πραγματικά αποτελέσματα να σε διαψεύσουν πανηγυρικά; Τι έχει να κερδίσει κάποιος, όταν θα κληθεί σε λίγο να απολογείται και θίγεται η επαγγελματική του αξιοπιστία;
Προφανώς δεν ζούμε σε μια χώρα όπου όλα γίνονται με βάση τους κανόνες της δεοντολογίας. Και παιχνίδια παίζονται και διαπλοκή εταιρειών με το κράτος και τα κόμματα υφίσταται. Αλλά υπάρχει ένα γενικό πρόβλημα, το οποίο πρέπει να αντιμετωπίσουν και αυτοί που προσπαθούν να κάνουν σωστά τη δουλειά τους. Για κάποιους λόγους, τους οποίους πρέπει να αναζητήσουν οι ίδιοι, οι αριθμοί, ειδικά τα τελευταία χρόνια, δεν τους βγαίνουν. Φταίει η μέθοδος που χρησιμοποιούν και δεν ανταποκρίνεται στα σημερινά δεδομένα (π.χ. η μέθοδος χρήσης των τηλεφώνων;), φταίει ότι ο κόσμος σκόπιμα, απαντάει παραπλανητικά, όχι μόνο στις μετρήσεις, αλλά και στα exit polls; Είναι προβλήματα στα οποία πρέπει να δώσουν λύσεις. Γιατί δημοσκοπήσεις θα συνεχίσουν να γίνονται και να αποτελούν ένα πολύ χρήσιμο μέσο ανάλυσης των τάσεων της κοινής γνώμης. Για να αποφύγουν προβλήματα, ίσως οι αναλυτές πρέπει να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση στα ποιοτικά στοιχεία και στις μεταβολές των προτιμήσεων της κοινής γνώμης και από εκεί να εξαγάγουν συμπεράσματα και όχι να επιμείνουν στο ερώτημα που μονοπωλεί σήμερα τις συζητήσεις και αφορά την «πρόθεση ψήφου». Σε τελική ανάλυση, είναι προτιμότερο να πεις «δεν βγάζω συμπέρασμα με αυτά που βλέπω», από το να βγάζεις συμπεράσματα που διαψεύδονται σε λίγες ώρες. Η ανάκτηση της αξιοπιστίας θα βοηθήσει στο ξεκαθάρισμα του χώρου. Θα ξεχωρίσουν οι εταιρείες που κινούνται με επιστημονικά κριτήρια και δεν «παίζουν παιχνίδια» από εκείνες που κινούνται με σκοπιμότητες. Γιατί στο σημερινό τοπίο ευνοούνται εκείνοι που θα συνεχίσουν να ψαρεύουν σε θολά νερά.