«Ημουν ανακριτής στο Αμπού Γκράιμπ. Βασάνισα». Η πρόταση αυτή επαναλαμβάνεται δύο φορές στο άρθρο «Δεν μπορώ να συγχωρεθώ για το Αμπού Γκράιμπ» του Ερικ Φερ (Eric Fair, «I can’t be forgiven for Abu Graib»), που δημοσιεύθηκε στους New York Times την εβδομάδα που μας πέρασε. Ο Φερ είναι βετεράνος του αμερικανικού στρατού και υπηρέτησε ως ανακριτής στη διαβόητη φυλακή Αμπού Γκράιμπ το 2004. Σήμερα διδάσκει δημιουργική γραφή στο πανεπιστήμιο Lehigh. Οπως γράφει στους ΝΥΤ, «έχω υπάρξει στρατιώτης, αστυνομικός και ανακριτής, οπότε το να με αποκαλούν “κύριε καθηγητά” οι φοιτητές μου είναι για μένα πολύ σημαντική αλλαγή πορείας».
Διδάσκοντας το μάθημα «Γράφοντας για πόλεμο», ο Φερ ουσιαστικά διδάσκει λογοτεχνία πολέμου. Θεωρεί πως ήταν μια τολμηρή απόφαση εκ μέρους του πανεπιστημίου να «φέρει σε μια τάξη με φοιτητές ένα βετεράνο», ωστόσο, «το να διδάσκεις ένα μάθημα περί πολέμου μού υπενθύμιζε καθημερινά ότι δεν είμαι καθηγητής πανεπιστημίου».
Το άρθρο του δημοσιεύθηκε λίγες ημέρες μετά τη δημοσιοποίηση της πολυσυζητημένης αναφοράς της αμερικανικής Γερουσίας περί βασανιστηρίων. «Πολλοί Αμερικανοί δεν έχουν διαβάσει την αναφορά. Οι περισσότεροι δεν πρόκειται να τη διαβάσουν. Στέκει όμως σαν μια μόνιμη υπενθύμιση του τι ήταν κάποτε αυτή η χώρα».
Στο πλαίσιο της διδασκαλίας του, ο Φερ δίδαξε το εκπληκτικό μυθιστόρημα του Τιμ Ο’ Μπράιεν «Οσα κουβαλούσαν» (The Things They Carried) που αφορά την εμπειρία του Βιετνάμ. Στο ίδιο πνεύμα, τους μίλησε για «όσα κουβαλούσαν» και κάποιοι βετεράνοι του Ιράκ – όπως αυτός. Ο Φερ μίλησε ανοιχτά στους φοιτητές του για το ποιος ήταν και τι έκανε στο Ιράκ, έφερε προσωπικά αντικείμενα από τη θητεία του στο Ιράκ μέσα στην τάξη, ώστε οι φοιτητές να έρθουν σε απτή επαφή με την τραυματική αυτή υπόθεση. Τους ζήτησε μετά να γράψουν τι ένιωσαν και τι σκέφτηκαν. «Μιλήσαμε για τις κακοποιήσεις – τους έδειξα και κάποια γραπτά μου. Ακόμη με φωνάζουν “κύριε καθηγητά”, υποψιάζομαι όμως ότι έπαψαν να με αντιμετωπίζουν ως τέτοιο».
Οπως γράφει ο Γιαν Κοτ στη «Θεοφαγία», ένα εκπληκτικό δοκίμιο για την αρχαία τραγωδία: «Ο Ορέστης κείτεται αναίσθητος, η Ηλέκτρα τον φροντίζει. Ερχεται ο Μενέλαος και ρωτάει: “Ποια αρρώστια σε βασανίζει;”. Ο Ορέστης απαντάει: “Τύψεις συνείδησης: έχω νιώσει το έγκλημα”».