Λέγουν ορισμένοι ότι «μια κακή συμφωνία, είναι προτιμότερη από καμία συμφωνία». Αντιλαμβάνομαι τι εννοούν, αλλά, παρόλη την αγωνία των στιγμών, μια «κακή συμφωνία» παραμένει πάντοτε μια «κακή συμφωνία». Το πράγματι «κακό» είναι αυτό που μεσολάβησε από τη συγκρότηση της κυβέρνησης μέχρι το δημοψήφισμα της προηγούμενης Κυριακής. Η καταβύθιση της οικονομικής συγκυρίας, η απώλεια εθνικού (άρα και οικογενειακού ή προσωπικού) εισοδήματος, η εξαφάνιση επενδυτικών σχεδίων, η διάλυση της εμπιστοσύνης είναι τα βασικά σημεία του «κακού» που μας συνέβη αυτή την περίοδο.
Το θέμα τώρα είναι να βρεθεί λύση εντός ευρώ και εντός Ευρωπαϊκής Ενωσης. Είμαι βέβαιος ότι, επιτέλους, τα στελέχη της ομάδας Τσίπρα έχουν αντιληφθεί την απειλή να δούμε την Ελλάδα να φεύγει από την κοιτίδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Είναι άδικο. Ενα ψήφισμα των 26 μελών (υποθέτω ότι η Κύπρος θα κρατήσει ουδέτερη στάση) που θα υπενθυμίζουν στο μέλος Ελλάδα τα καθήκοντά του έναντι των κοινών στόχων θα μείνει στην ιστορία ως μια από τις χειρότερες στιγμές της. Ακόμη όμως κι αν έχουμε αποφύγει τη μοιραία αυτή στροφή, είναι εξίσου σημαντικό να έχουμε την καλύτερη τρίτη συμφωνία χρηματοδότησης. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η δημοσιονομική συμφωνία θα περιλαμβάνει δύσπεπτα μέτρα εξοικονόμησης δαπανών και ακόμη δυσκολότερα μέτρα διεύρυνσης των εισπράξεων. Η αλήθεια αυτή δεν πρόκειται να αλλάξει επειδή θα καθήσουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μερικές παραπάνω ώρες. Η αλήθεια αυτή δεν αμφισβητείται, αφού όσο περνούσαν οι εβδομάδες, τόσο μεγάλωνε ο δημοσιονομικός λογαριασμός.
Αφού λοιπόν δεν μπορούμε να αποφύγουμε τη δημοσιονομική λιτότητα, πρέπει να σκεφτούμε τι θα κάνουμε στην πλευρά της επιχειρηματικής επέκτασης, της επενδυτικής ανάπτυξης και της προστασίας της απασχόλησης.
Φοβάμαι ότι η κυβέρνηση δεν προετοιμάζει κάτι ενδιαφέρον στην κατεύθυνση αυτή. Ακούμε συχνά ότι το τρίτο πακέτο διάσωσης της χώρας θα συνοδευτεί από κάποιο πακέτο ανάπτυξης. Μάλιστα, ο πρόεδρος της Επιτροπής διατύπωσε δημόσιο παράπονο επειδή ο πρωθυπουργός δεν ενημέρωσε τους εκλογείς για την προσφορά που υπάρχει στο τραπέζι για χρήματα μέσω του αναπτυξιακού πακέτου Γιουνκέρ.
Τα χρήματα αυτά αποτελούν σπουδαία βοήθεια, η οποία όμως δεν είναι επαρκής για να βγει η χώρα από την ύφεση. Η ανάπτυξη χρειάζεται επενδύσεις. Πολλές και διάσπαρτες. Οι επενδύσεις χρειάζονται ισχυρή και ευρύτατη απελευθέρωση της επιχειρηματικότητας. Η επιχειρηματικότητα χρειάζεται σταθερότητα και θετικές προοπτικές. Θα μπορέσει η κυβέρνηση να τοποθετήσει την όποια συμφωνία σε αυτή την προοπτική; Πιστεύει σε αυτή την κατεύθυνση, το κυβερνητικό επιτελείο; Καμία επιβεβαίωση δεν υπάρχει.