Μια πλευρά του ζητήματος, που συζητείται με ιδιαίτερη οξύτητα κατά την προεκλογική περίοδο, αφορά στο κατά πόσον το χρέος ήταν «βιώσιμο». Οι επικριτές των πολιτικών σταθεροποίησης, υποστηρίζουν ότι το χρέος δεν ήταν βιώσιμο ούτε την άνοιξη του 2010, ούτε πριν από τις εκλογές του Ιανουαρίου. Αυτό είναι λάθος. Σωστό είναι ότι σήμερα το χρέος δεν είναι «βιώσιμο».
Το ενδιαφέρον βρίσκεται στο γεγονός ότι πολλοί άλλοι, που καθόλου δεν συμμερίζονται τον πολιτικό εξτρεμισμό των δραχμιστών και αντιευρωπαϊστών, υποστηρίζουν ότι παρά τα μνημόνια, το χρέος δεν μπορούσε να εξοφληθεί και ότι οι τεχνοκράτες του Ταμείου υποχρεώθηκαν να «καταπιούν» τη γνώμη τους. Παρότι σε επίσημο έγγραφο του ΔΝΤ έχει διευκρινιστεί ότι το θέμα συζητήθηκε και η πρόταση απορρίφθηκε επειδή κανείς δεν ήθελε να δανείζει στην Ελλάδα τα κεφάλαια που απαιτούσε το «κούρεμα», όπως τελικώς συνέβη το 2012.
Μην ξεχνάτε ότι αυτός που κηρύσσει το χρέος «βιώσιμο» είναι, κυρίως, το ίδιο το Ταμείο. Με ειδική έκθεση που υποχρεωτικώς περιλαμβάνει στις εκθέσεις ελέγχου του ελληνικού προγράμματος, την περίφημη Εκθεση Βιωσιμότητας του Χρέους και, αγγλιστί, Debt Sustainability Analysis (DSA) οι υπεύθυνοι τεχνοκράτες πιστοποιούν προς το διοικητικό συμβούλιο του Οργανισμού τους όρους και τις υποθέσεις που υποστηρίζουν τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.
Ολα αυτά τα πέντε χρόνια των μνημονίων, τίποτε δεν προχωρούσε αν το Ταμείο δεν εξέδιδε τη συγκεκριμένη έκθεση.
Αρα και το 2010 και πριν από τις εκλογές, το ελληνικό χρέος είχε τη σφραγίδα της βιωσιμότητας.
Μέχρις ότου, στις 26 Ιουνίου εφέτος, χωρίς καμία προειδοποίηση, το Ταμείο δημοσίευσε «Προκαταρκτικό σχέδιο του DSA». Προκλήθηκε μεγάλη αναταραχή, ιδιαίτερα μεταξύ των πολιτικών, ενώ στο Βερολίνο και στις Βρυξέλλες μίλησαν για «προδοσία» της Ουάσιγκτον. Ατάραχο το Ταμείο, λίγες ημέρες αργότερα, στις 14 Ιουλίου, επανήλθε με ολιγοσέλιδη «Επικαιροποίηση» που έλεγε τα ίδια και χειρότερα: το ελληνικό χρέος δεν ήταν πλέον βιώσιμο.
Δικαίωνε το Ταμείο όσους ισχυρίζονται ότι το χρέος, παρά τα προγράμματα, παραμένει «μη βιώσιμο»; Κάθε άλλο!
«Αν στη διάρκεια του τελευταίου έτους, οι πολιτικές προσαρμογής είχαν εφαρμοστεί όπως είχε συμφωνηθεί, καμία πρόσθετη ελάφρυνση του χρέους δεν θα ήταν απαραίτητη» έγραψαν οι τεχνοκράτες.
Το χρέος δεν είναι βιώσιμο, όπως λέγει σήμερα το Ταμείο για τους εξής, κατά σειρά προτεραιότητος, λόγους: Μικρότερη ανάπτυξη, χαμηλότερα δημοσιονομικά πλεονάσματα, λιγότερα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις, διόγκωση των καθυστερούμενων πληρωμών του κράτους, αύξηση του εσωτερικού δανεισμού μέσω εντόκων και η αναπόφευκτη μεσοπρόθεσμη άνοδος των επιτοκίων. Οσα δηλαδή χειροτέρευσαν στη διάρκεια του 2015. Τα ίδια αυτά θα εξεταστούν ώστε να ξαναγίνει βιώσιμο το χρέος.