Επενδύσεις, αλλά με μικρότερο κράτος

Επενδύσεις, αλλά με μικρότερο κράτος

2' 51" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ολοι οι οικονομολόγοι συμφωνούν ότι ο μόνος τρόπος να επιτύχουμε ανάφλεξη της οικονομίας και να συντηρήσουμε ακολούθως την ανάκαμψη είναι οι επενδύσεις. Αυτό όμως δεν αρκεί: χρειάζεται θαρραλέα μείωση φόρων. Είναι επίσης αληθές ότι μείωση φόρων σημαίνει μείωση των δαπανών, επομένως η έξοδος από την κρίση περνάει υποχρεωτικώς από τη συστηματική και ριζική μείωση και ριζοσπαστική αναδιοργάνωση των δαπανών. Χρειαζόμαστε ένα φθηνότερο κράτος, προϋπόθεση άνευ της οποίας δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε το νέο παραγωγικό μοντέλο για το οποίο πολλοί μιλούν αλλά λίγοι το εννοούν.

Η πιο άμεση απόδειξη ότι οι κρατικές δαπάνες είναι ασήκωτα υψηλές είναι το βάρος των φόρων. Η άποψη ότι δεν θα υπήρχε πρόβλημα εφόσον περιοριζόταν αυστηρά η φοροδιαφυγή δεν ανταποκρίνεται στα γεγονότα. Αυτό που μετράει, σε κάθε περίοδο, είναι το πραγματικό βάρος όσων τελικά πληρώνουν το σύνολο των φόρων που ψηφίζει η Βουλή, κατόπιν σχετικής εισήγησης της κυβέρνησης. Εξάλλου, όπως εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς, το ύψος των φόρων διαμορφώνεται αφού διαμορφωθεί το ύψος των υποχρεώσεων.

Κάποιοι πιστεύουν ότι, αν οι δαπάνες είναι τόσο μεγάλες και οι φόροι τόσοι πολλοί, αυτό οφείλεται στα χρέη που αποπληρώνουμε στους δανειστές. Το σωστό είναι ότι δεν πληρώνουμε «ούτε δεκάρα» προς εξόφλησιν παλαιών υποχρεώσεων, χωρίς να δανειστούμε ισόποσα από τα κεφάλαια των μνημονίων, άρα ούτε ένα ευρώ δεν πηγαίνει από τους φόρους για πληρωμή ομολόγων ή δανείων. Το μόνο χρήμα των φορολογουμένων που εξυπηρετεί το χρέος είναι το πρωτογενές πλεόνασμα, μέσω του οποίου καλύπτεται μετά το 2014 μέρος των τόκων και, όπως συμφωνήθηκε στην τελευταία Ευρωομάδα, θα φτάσει στο 3,5% (μεταξύ 2018-2022) ώστε να επαρκεί για την πληρωμή όλων των τόκων, εξέλιξη που αποτελεί προϋπόθεση για να σταματήσει να μεγαλώνει το δημόσιο χρέος.

Το 1995 οι τόκοι του χρέους απορροφούσαν το 10% του ΑΕΠ. Το 2005 η αναλογία είχε μικρύνει σε 5%, για να γίνει το 2015 μόνον 3,3%. Αυτό σημαίνει ότι το βάρος του υπέρμετρου χρέους επί των δημοσιονομικών πραγμάτων έχει ελαφρυνθεί εντυπωσιακά, εξαιτίας των εξαιρετικών όρων που ισχύουν στην Ευρωζώνη, λόγω της πολιτικής που ασκεί η ΕΚΤ και, βεβαίως, της προστασίας που μας παρέχουν τα μνημόνια.

Το πρόβλημα βρίσκεται στις υπόλοιπες δαπάνες, που απορροφούν το μισό ΑΕΠ (κάτι λιγότερο από 100 δισ.). Αρχής γενομένης από αυτήν που αφορά το ανθρώπινο δυναμικό (που υπολογίζεται σε κάτι λιγότερο από 700.000) και κοστίζει σχεδόν 25 δισ. (30.000 ευρώ κατά κεφαλήν). Οι κοινωνικές παροχές, που δεν επαρκούν ίσως, αλλά λόγω των συντάξεων και μετά τις περικοπές που έγιναν ή προγραμματίζονται χρειάζονται 40 δισ. ή περίπου 1 στα 2 ευρώ των φοροεσόδων.

Γνωρίζουμε εκ πείρας ότι το δύσκολο ερώτημα για κάθε κυβέρνηση είναι «από πού;» και «πώς;» κόβονται οι δαπάνες. Σκεφθείτε μάλιστα ότι είναι ήδη πολύ μειωμένες. Οι δημόσιες επενδύσεις πρέπει να αυξηθούν το γρηγορότερο γιατί η υποδομή καταρρέει και πολλά έργα ή κοινοτικές επιδοτήσεις καθυστερούν επειδή το κράτος δεν συμμετέχει. Οι δαπάνες για φάρμακα κρατούνται τεχνικά (claw back), δηλαδή πλασματικά χαμηλά, με τα γνωστά προβλήματα στην υγεία, το κόστος της οποίας δεν καλύπτεται επαρκώς από το κράτος, παρά την υποχρέωσή του. Ο εκσυγχρονισμός τμημάτων στρατηγικής σημασίας της κρατικής μηχανής (φοροεισπρακτικά, πανεπιστημιακά, αστυνόμευση, προνοιακά) καθυστερεί με πρόφαση τη δήθεν μνημονιακή λιτότητα. Εκατοντάδες χιλιάδες συντάξεις θα χρειαστεί να εκδοθούν συντόμως. Χρεωστούμενα σε προμηθευτές πρέπει να πληρωθούν χωρίς νέα δανεικά. Επιπλέον, όταν θα βγούμε στις αγορές, το κόστος των νέων δανεικών θα είναι μεγαλύτερο από την ευρωπαϊκή βοήθεια. Είναι προφανές ότι χρειαζόμαστε επειγόντως ένα σοβαρό σχέδιο μείωσης του κράτους. Σίγουρα το σημερινό κυβερνητικό σχήμα δεν είναι αυτό που θα κάνει έστω και το παραμικρό βήμα. Η αντιπολίτευση όμως;

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή