Λείπει σε πολλούς η αγωγή: του πολίτη, του γείτονα, του οδηγού, του πεζού, του φιλάθλου, του διαδηλωτή, του βουλευτή, του συνδικαλιστή, του λουομένου, του καπνιστή, του γονέα αλλά και του μικρού παιδιού και τόσων άλλων περιπτώσεων στις οποίες βρισκόμαστε ή θα βρεθούμε στη μακρά καθημερινότητά μας. Από την άλλη, στην Ελλάδα, οι πολίτες είναι «ελεύθεροι». Υιοθετούν ιδέες αλλά και συμπεριφορές επειδή «έτσι γουστάρουν» ή, συχνότερα, επειδή έτσι κρίνουν ότι «τους συμφέρει, σπανίως και για «ιδεολογικούς» λόγους. Τίποτε το περίεργο και, για να είμαι ειλικρινής, τίποτε τόσο ξεχωριστό συγκριτικά με όσα συμβαίνουν και στα καλύτερα κράτη. Αν και στα άλλα κράτη, ακόμη και οι αν-άγωγοι πολίτες συμμορφώνονται σε κανόνες. Είτε ευπειθώς είτε υποχρεωτικώς, πάντως η κοινωνία συγχρονίζεται.
Η διαφορά βρίσκεται στο κράτος. Στην παρουσία και στις λειτουργίες του και τελικώς στον σεβασμό που χαίρει μεταξύ των πολιτών. Κι επειδή όλοι δεν θα συμφωνήσουμε ποτέ σε αυτή τη σχέση αλληλεξάρτησης πολίτη και κράτους σε μια ανοικτή και όχι αυταρχική κοινωνία, δεχόμαστε ότι το κράτος διαθέτει και οφείλει να χρησιμοποιεί, πάντοτε με προσοχή, το μονοπώλιο του πειθαναγκασμού, κάποτε και της βίας. Με σκοπό προφανώς την επιβολή συμπεριφοράς με κοινά χαρακτηριστικά όταν και όπου τα συμφέροντα του κράτους το απαιτούν. Παράδειγμα στο στράτευμα ή στους κρατικούς υπαλλήλους ή στους εκπροσώπους του λαού στο Βουλευτήριο ή στους εξεταζόμενους για τις επιδόσεις τους μαθητές και φοιτητές.
Υπ’ αυτήν την έννοια, μπορεί τα «παιδιά» (ως τέτοια αναγνωρίστηκαν οι πολίτες που πήγαν να σηκώσουν μια πλαστική σημαία στη βραχονησίδα Ανθρωποφάγος) να σκέφθηκαν όπως σκέφθηκαν, τελούντες υπό παρότρυνση συναισθηματική ή παρασυρμένοι από τα μίντια ή επειδή αισθάνονται πληγωμένοι από την κατάντια των πολιτικών. Σε τελευταία ανάλυση, η ελευθερία στις πράξεις των πολιτών είναι κατοχυρωμένη. Αν, όμως, υπήρχε κράτος σοβαρό, θα είχαν κατανοήσει και αυτοί γιατί είναι καλύτερο να επιλέξουν άλλους τρόπους για να εκφράσουν τον αδιαμφισβήτητο ενθουσιασμό τους. Ακόμη καλύτερα, αν είχαν διδαχθεί τα οικουμενικά δικαιώματα, τις υποχρεώσεις του πολίτη, τη δομή του πολιτεύματος και τον κανόνα δικαίου θα αναγνώριζαν, ίσως, ότι το συμφέρον του κράτους υπηρετείται καλύτερα όταν δεν αφήνουμε το συναίσθημα να οδηγεί τις πράξεις μας. Σε τελευταία ανάλυση, διάγουμε περίοδο ειρήνης. Θα μου πείτε ότι η αφορμή για τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο δόθηκε από μια ιδεολογική δολοφονία στο πάντοτε τραγικό Σεράγεβο, η οποία μάλιστα θα είχε αποφευχθεί αν ο αρχιδούκας δεν επέλεγε να επισκεφθεί τους τραυματίες της βομβιστικής επίθεσης που μόλις είχε προηγηθεί.