Η σύνοδος των ηγετών Ε.Ε. και Δυτικών Βαλκανίων διεξήχθη στη Σόφια με το φάντασμα της Καταλωνίας να αιωρείται. Ο Ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι ήταν στο δείπνο όπου συνέφαγαν οι ηγέτες της Ε.Ε., όχι όμως και στην επίσημη συνεδρίαση στην οποία παρέστησαν και εκείνοι των υποψηφίων προς ένταξη χωρών (Αλβανία, ΠΓΔΜ, Σερβία,Μαυροβουνίου, Βοσνία, Κόσοβο). Ο Ραχόι δεν θέλησε να νομιμοποιήσει με την παρουσία του το ανεξάρτητο κράτος του Κοσόβου, γιατί τότε θα ήταν σαν να αναγνώριζε και την απόσχιση της Καταλωνίας. Εστω και με αυτόν τον τρόπο οι ανοιχτές πληγές των Δυτικών Βαλκανίων επηρεάζουν τα ευρωπαϊκά πράγματα, εξ ου και η ηγεσία της Ε.Ε. βιάζεται να τις επουλώσει. Η Καταλωνία είναι βεβαίως ένα «αγκάθι», δεδομένου ότι μπορεί να ανοίξει τον αποσχιστικό ασκό του Αιόλου σε χώρες όπου καταγράφονται φυγόκεντρες εθνοτικές δυναμικές. Υπάρχουν, ωστόσο, σοβαρότεροι λόγοι (ρωσική διείσδυση, θρησκευτική χειραγώγηση των μουσουλμανικών πληθυσμών από την Τουρκία και τη Σαουδική Αραβία) που καθιστούν επείγουσα την πρόσδεση της δυτικής Βαλκανικής στο ευρωπαϊκό άρμα.
Εγινε κάποιο θεαματικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση στη Σόφια; Προφανώς όχι και ούτε επρόκειτο να εξαγγελθούν για κάθε μία χώρα βήματα που θα επιτάχυναν την ενταξιακή της πορεία, δεδομένου, μάλιστα, ότι ούτε ο χαρακτήρας της συνόδου ήταν αυτός.
Ποιο ήταν, τότε, το κέρδος και για τις δύο πλευρές; Πρακτικά, εξαγγέλθηκε η χρηματοδότηση κάποιων υποδομών. Γενικότερα, δόθηκαν διαβεβαιώσεις ότι η πόρτα της Ε.Ε. παραμένει ορθάνοιχτη για τις έξι χώρες, που όμως πρέπει να διευθετήσουν τις μεταξύ τους εθνοτικές διαφορές, να επιταχύνουν τις μεταρρυθμίσεις και η Ελλάδα με την ΠΓΔΜ να κλείσουν το ονοματολογικό.
Με μια ματιά, καμία από τις ενδιαφερόμενες χώρες δεν πληροί σήμερα τα κριτήρια, με το Μαυροβούνιο και τη Σερβία να βρίσκονται πιο κοντά (και) για γεωστρατηγικούς λόγους.
Ούτε όμως οι ευρωπαϊκές ηγεσίες ξεχειλίζουν από ενθουσιασμό, παρότι αναγνωρίζουν την αναγκαιότητα να φέρουν γρήγορα στην «αγκαλιά» της Ε.Ε. τα Δυτικά Βαλκάνια. Η δήλωση του Μακρόν, μία μέρα μετά την ανακοίνωση από την Κομισιόν της στρατηγικής της διεύρυνσης, τα λέει όλα: «Δεν θέλω να στραφούν τα Βαλκάνια προς την Τουρκία ή τη Ρωσία, αλλά ούτε θέλω μια Ευρώπη που ενώ λειτουργεί με δυσκολία με 28 και αύριο με 27 μέλη, αποφασίζει παρ’ όλα αυτά να καλπάσει με 30 ή 32 μέλη κρατώντας τους ίδιους κανόνες».