Να ξεκινήσω με μια προσωπική εξήγηση, γιατί θέλω να κρυφτώ και η χαρά δεν με αφήνει. Σαφή άποψη για τη συμφωνία δεν μπορώ να έχω ακόμη, εφόσον δεν την έχω διαβάσει· έχω όμως μια θετική προδιάθεση, που περιμένει το επίσημο κείμενο για να επιβεβαιωθεί. Ομως, από χθες, μόλις έγιναν αισθητές οι αναταράξεις στην πολιτική σκηνή, με κατακλύζει μια ευφορία, όπως εκείνη που σε κάνει να νιώθεις η κολύμβηση ή το jogging, λόγω της έκκρισης ενδορφινών που προκαλεί στον οργανισμό η άσκηση. Οπότε, αν κάπου παρασύρομαι από τον ενθουσιασμό της ανακατωσούρας, εσείς καταλαβαίνετε και, ελπίζω, με συγχωρείτε. Είναι το επάγγελμα, βλέπετε. Αυτό που κάνουμε, μέρα μπαίνει μέρα βγαίνει, και το οποίο με τα χρόνια γίνεται έξη και εθισμός.
Στο θέμα μας, τώρα. Τι ωραία, τι καλά! Επιτέλους ζωντανεύει η δράση στη σκηνή. Η δόνηση που προκάλεσε η ανακοίνωση της προφορικής συμφωνίας ήταν, τελικά, κατά τι ισχυρότερη από όσο είχε φανεί στην αρχή. Το ΚΙΝΑΛ ταράχτηκε συθέμελα, διότι οι μεν πασόκοι είναι κολλημένοι στον παπανδρεϊκό πατριωτισμό του περασμένου αιώνα, οι δε ποταμίσιοι υποστηρίζουν τον συμβιβασμό και αδημονούν να αρπάξουν τη μία ευκαιρία που τους προσφέρει επιτέλους η τύχη, για να δείξουν στον κόσμο ότι μπορούν να είναι χρήσιμοι σε κάτι. Οσο για τη Φώφη, αυτή είναι ένας γρίφος. Η φυσική της προδιάθεση είναι προς την άρνηση· ωστόσο, μόλις μία μέρα πριν από το τηλεφώνημα, είχε ανακοινώσει επισήμως ότι, στις επόμενες δημοτικές εκλογές, το ΚΙΝΑΛ θα υποστηρίξει τον Γιάννη Μπουτάρη. Ο Λοβέρδος περιέγραψε με τον καλύτερο τρόπο την κατάσταση στο ΚΙΝΑΛ: πασχίζουν να μη διασπαστούν. Και το γεγονός ότι ο Λοβέρδος ήταν για μια φορά τόσο σαφής και ευθύς δείχνει την κρισιμότητα της κατάστασης…
Το εξόχως ενδιαφέρον, όμως, ήταν πως, ενώ η κυβέρνηση προεξοφλούσε ότι οι αναταράξεις θα πλήξουν τη Ν.Δ., τελικά αυτές έγιναν περισσότερο αισθητές στην κυβέρνηση και ιδίως στους ΑΝΕΛ. Να μείνουμε όμως λίγο στη Ν.Δ., διότι η διάρρηξη των σχέσεών της με την προεδρία της Δημοκρατίας δεν ήταν κάτι καινούργιο. Χάσμα τους χώριζε και τους χωρίζει, το οποίο χθες απλώς επισημοποιήθηκε, με τη συνάντηση που ζήτησε ο Κ. Μητσοτάκης από τον Πρόεδρο. Το νόημα της επίσκεψης, από την πλευρά του αρχηγού της αντιπολίτευσης, ήταν να τοποθετήσει τον κ. Πρ. Παυλόπουλο ακόμη πιο καθαρά μέσα στο κάδρο της συμπολίτευσης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Δεν περίμενε, φαντάζομαι, ο Πρόεδρος να αλλάξει ξαφνικά τη γνώμη του και να ανακαλέσει. Και μόνο ότι ο Μητσοτάκης υπέδειξε στον Πρόεδρο –και μάλιστα ως καθηγητή Διοικητικού Δικαίου– το συνταγματικό καθήκον του έφτανε. Η σκηνή θύμιζε περισσότερο, σε μένα τουλάχιστον, κήρυξη πολέμου με πολιτισμένο τρόπο.
Στους ΑΝΕΛ, όμως, είναι διαφορετικά. Η συμφωνία είναι γι’ αυτούς η γραφή στον τοίχο του παλατιού, μετά το συμπόσιο του βασιλέα Βαλτάσαρ: μενέ, τεκέλ, περές (Δανιήλ, κεφ. Ε΄ – αν θέλουν να μάθουν τι σημαίνει αυτό…). Η συμφωνία τούς καταστρέφει. Οσο και αν θυμώνει όταν το ακούει αυτό ο αρχηγός τους, όσο και αν προσπάθησε ο ίδιος να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, με τη συνέντευξή του το πρωί της ημέρας που ανακοινώθηκε η συμφωνία, η πραγματικότητα αυτή είναι. Γι’ αυτό και η Ν.Δ. προωθεί την πρόταση μομφής. (Το απόγευμα οι υπογραφές είχαν ήδη μαζευτεί. Τώρα περιμένουν την κατάλληλη στιγμή.)
Με την πρόταση μομφής, η Ν.Δ. επισπεύδει το τέλος των ΑΝΕΛ. Ακυρώνει το όποιο πλεονέκτημα χρόνου νόμιζε ότι κέρδισε ο Π. Καμμένος με την αλλοπρόσαλλη στάση του για το θέμα: καταψηφίζω τη συμφωνία, αλλά στηρίζω την κυβέρνηση· είναι μια κακή συμφωνία, αλλά η Ελλάδα κερδίζει επειδή εκτίθενται τα Σκόπια κ.ο.κ. Εν ολίγοις, οι ΑΝΕΛ ήλπιζαν ότι, αφού η συμφωνία δεν θα έλθει στη Βουλή πριν από το φθινόπωρο, αυτοί θα μπορούσαν να φυτοζωήσουν μέχρι τότε, πουλώντας τρέλα. (Στην εξουσία έφθασαν με αυτή τη μέθοδο! Λίγο είναι;) Η πρόταση μομφής χαλάει και αυτό το σχέδιο επιβίωσης. (Το προηγούμενο ήταν η δεξιά «Ελιά» που κατέρρευσε, λόγω Μονακό.) Το πιθανότερο είναι η κυβέρνηση να επιβιώσει και με τις ψήφους των ΑΝΕΛ. Οι ίδιοι όμως θα έχουν πλήρως εκμηδενισθεί ηθικά.
Το μεγάλο ΟΧΙ
Το έχει πει ο ποιητής: «Σε μερικούς ανθρώπους έρχεται μια μέρα / που πρέπει το μεγάλο Ναι ή το μεγάλο το Οχι / να πούνε». Τη στιγμή που σου τίθεται το δίλημμα δεν μπορείς ποτέ να την υπολογίσεις. Το δίλημμα έρχεται όπως ο έρωτας, στο γνωστό ποίημα του Auden: χωρίς προειδοποίηση εκεί που σκαλίζεις τη μύτη σου. Σε μένα, λοιπόν, η στιγμή ήλθε το πρωί, όταν με τον δεύτερο καφέ άνοιξα τον υπολογιστή για να δω τις ειδήσεις και αμέσως το μάτι έπεσε σε έναν τίτλο που με γέμισε τρόμο και φρίκη: «Σχέδιο ανταλλαγής αγαλμάτων με τα Σκόπια». Δηλαδή, σκέφθηκα αυτομάτως, θα μας δώσουν εκείνα τα άθλια, χοντροφτιαγμένα εξαμβλώματα της γλυπτικής με τα οποία γέμισε τα Σκόπια ο Γκρούεφσκι; Αυθορμήτως μου βγήκε ένα στεντόρειο ΟΧΙ. Χίλιες φορές καλύτερα να γεμίσει η Θεσσαλονίκη από ανδριάντες του Τζιτζικώστα! (Θα έχουν πλάκα τουλάχιστον…) Ετσι, βροντοφώναξα και εγώ, για μια φορά στη ζωή μου, το ελληνοπρεπές ΟΧΙ. Ποτέ μη λες ποτέ…