Την πεποίθησή του πως μελλοντικά, ύστερα από μια συνταγματική αναθεώρηση, θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα ένα εκλογικό μοντέλο μεικτό, ανάλογο της Γερμανίας, εκφράζει με συνέντευξή του στην «Κ» ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Θοδωρής Λιβάνιος. Παράλληλα, με αφορμή όσα συμβαίνουν στις γαλλικές εκλογές, λέει πως δεν θα συμβούν και στην Ελλάδα, διότι «το 2022 δεν είναι 2011», επισημαίνει ωστόσο πως μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία «η Ευρώπη ξύπνησε» και δείχνει καλύτερα αντανακλαστικά. Ακόμη, χαρακτηρίζει «δόλια» την απλή αναλογική που ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ, η οποία «είχε ως αποκλειστικό σκοπό της την αποτροπή κάθε περίπτωση αυτοδυναμίας». Τέλος, ξεκαθαρίζει πως ο στόχος της Ν.Δ. είναι η αυτοδυναμία, χωρίς πάντως να αποκλείει τη συγκυβέρνηση, απαντώντας πως για όλα αυτά τα ζητήματα θα απαντήσει η κάλπη.
– Κύριε Λιβάνιε, στο κομμάτι της ψηφιακής διακυβέρνησης, κατά κοινή ομολογία, έχουν γίνει πολλά βήματα εμπρός. Τι νέο μπορούμε να περιμένουμε το επόμενο διάστημα;
– Το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ακολουθεί μια εντολή που έχει δώσει από το 2019 ο πρωθυπουργός, «να φτιάξουμε το κράτος αλλιώς». Πρόσφατα παρουσιάσαμε στον πρωθυπουργό τρεις νέες πολύ σημαντικές υπηρεσίες: το ηλεκτρονικό βιβλιάριο υγείας του παιδιού, το μητρώο εμβολιασμών παιδιών και εφήβων, καθώς και τις ψηφιακές ιατρικές βεβαιώσεις. Παράλληλα, προχωρούν με γοργούς ρυθμούς οι προκηρύξεις έργων του Ταμείου Ανάκαμψης, που έχουν στόχο την ψηφιοποίηση σημαντικών τμημάτων της δημόσιας διοίκησης, όπως τα αρχεία της πολεοδομίας και του κτηματολογίου. Στόχος είναι κάθε ημέρα μια μικρή αλλαγή στη ζωή όλων μας.
– Οι εκλογές στη Γαλλία ανέδειξαν τις πολλές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Γηραιά Ηπειρος. Ποιες είναι οι ομοιότητες με την Ελλάδα και ποιο το συμπέρασμα που προκύπτει από τον πρώτο γύρο των γαλλικών εκλογών;
– Πιο χαρακτηριστικό, η προσπάθεια των λαϊκίστικων δυνάμεων να υποδυθούν κάτι που δεν είναι. Πολιτικές δυνάμεις που αποστρέφονται την ισχυρή, δημοκρατική και ανοιχτή Ευρώπη, επιχείρησαν να αποστιγματιστούν από τον ακραίο λόγο τους και επικεντρώθηκαν στην κρίση της ενέργειας και στην ακρίβεια που πλήττει τους πολίτες. Ετσι, κυρίως η άκρα Δεξιά, αλλά και η ριζοσπαστική Αριστερά, εμφανίστηκαν πολύ πιο «λάιτ», θα μου επιτραπεί η έκφραση, από αυτό που πραγματικά είναι ή παρουσιάζονταν στις γαλλικές προεδρικές εκλογές του 2017. Και αυτό είναι το επικίνδυνο.
– Φοβάστε άνοδο αντισυστημικών δυνάμεων και στην Ελλάδα;
– Ο αντισυστημικός βερμπαλισμός, ως μανδύας αντικοινοβουλευτικών θέσεων, δεν είναι κάτι καινούργιο για την Ελλάδα. Το ζούμε από το 2011 και το 2012. Εχει αποδειχθεί ότι τέτοιες απόπειρες έχουν συγκεκριμένη οροφή και θεωρώ ότι στο χέρι όλων των δημοκρατικών πολιτικών δυνάμεων είναι να επαληθευτεί. Σε κάθε περίπτωση, όμως, το 2022 δεν είναι 2012. Ως χώρα, διαχρονικά, έχουμε πληρώσει ακριβά τον λαϊκισμό και τις εύκολες λύσεις.
– Η Ευρώπη σήμερα θυμίζει Ελλάδα του 2011 ως προς την κοινωνική αναταραχή. Ανησυχείτε για διαλυτικές τάσεις στην Ευρώπη;
– Μέσα στα δεινά που έφεραν η ρωσική εισβολή και ο πόλεμος στην Ουκρανία, προέκυψε και κάτι σημαντικό: η Ευρώπη ξύπνησε και έδειξε, με τον τρόπο της, μια οιονεί μεταμέλεια στη διαχρονική αδυναμία της να προχωρήσει αποφασιστικά στο ζήτημα της κοινής εξωτερικής πολιτικής. Πρέπει, όμως, να είναι ξεκάθαρο σε όλους ότι η ενωμένη Ευρώπη οφείλει να ισχυροποιήσει τους θεσμούς της για να αντεπεξέλθει στις νέες προκλήσεις.
Ανεξαρτήτως εκλογικού συστήματος, στόχος της Ν.Δ. πάντοτε είναι η αυτοδυναμία.
– Μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση με νέα εκλογικά εργαλεία, όπως για παράδειγμα ένα νέο εκλογικό σύστημα που θα ενισχύει τη σταθερότητα;
– Ο πρωθυπουργός έχει μιλήσει με απόλυτη σαφήνεια για το ενδεχόμενο αλλαγής του εκλογικού νόμου. Ωστόσο, κάποια στιγμή, στο απώτερο μέλλον, οι πολιτικές δυνάμεις πρέπει να συμφωνήσουν σε ένα πάγιο εκλογικό σύστημα.
– Το εκλογικό σύστημα που ψήφισε η Ν.Δ. το 2020 αντιμετωπίζει αυτές τις σύγχρονες προκλήσεις;
– Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έκανε πράξη μια προεκλογική δέσμευσή της, να αλλάξει τον εκλογικό νόμο του ΣΥΡΙΖΑ, που δεν έχει ως στόχο του την αναλογικότητα αλλά να εμποδίσει τον σχηματισμό κυβέρνησης. Η απλή –αλλά πολύ δόλια– αναλογική του ΣΥΡΙΖΑ είχε αποκλειστικό σκοπό της την αποτροπή κάθε περίπτωσης αυτοδυναμίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι από το 1974 έως σήμερα σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις, με τον εκλογικό νόμο του ΣΥΡΙΖΑ, δεν θα μπορούσε να είχε αυτοδυναμία ούτε ο Κώστας Καραμανλής το 2004 ούτε ο Ανδρέας Παπανδρέου το 1993. Ο εκλογικός νόμος που ψηφίστηκε τον Ιανουάριο του 2020 εγγυάται την αυτοδυναμία, αν αυτή είναι η εντολή του ελληνικού λαού, και μάλιστα είναι αναλογικότερος από εκείνον που ο κ. Τσίπρας κέρδισε το 2015 δύο εκλογές!
– Γνωρίζω ότι μελετάτε ακαδημαϊκά το γερμανικό μοντέλο εκλογών. Μπορεί να εφαρμοστεί κάποια στιγμή ένα τέτοιο σύστημα στην Ελλάδα και με ποιον τρόπο;
– Πιστεύω ακράδαντα, κ. Παπαντωνίου, ότι στο πλαίσιο μιας συνολικής συνταγματικής αναθεώρησης στο απώτερο μέλλον, ένα μεικτό εκλογικό σύστημα τύπου Γερμανίας είναι κατάλληλο για τη χώρα. Υπάρχουν ασφαλώς πολλές παράμετροι που πρέπει να δούμε, αλλά συνδυάζει την τοπική εκπροσώπηση, απαντά στις παθογένειες του πολιτικού συστήματος και, βεβαίως, διαθέτει τον επιθυμητό βαθμό αναλογικότητας.
– Στις δημοσκοπήσεις που διεξάγετε, ποια κοινωνική ομάδα δείχνει να έχει το μεγαλύτερο πρόβλημα από την ενεργειακή κρίση; Αγρότες και νέοι είναι δύο «αγκάθια» για τη Ν.Δ.;
– Από την ανάλυση όλων των μετρήσεων που δημοσιεύονται προκύπτει πως οι αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας, και κυρίως στο ηλεκτρικό ρεύμα, είναι στην κορυφή των προβλημάτων για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Το πρόβλημα διαπερνά οριζοντίως όλη την κοινωνία, αλλά εκείνοι που πλήττονται περισσότερο είναι οι πιο αδύνατοι και οι μικρές επιχειρήσεις. Εκεί δίνει όλες τις δυνάμεις της η κυβέρνηση: στη στήριξή τους. Με συγκεκριμένη δέσμη προτάσεων στην Ε.Ε., αλλά παράλληλα και με εθνικό σχέδιο.
– Η κυβέρνηση το τελευταίο διά-στημα παρουσιάζει πτώση στις δημοσκοπήσεις σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν. Πού πιστεύετε πως οφείλεται αυτό και με ποιον τρόπο μπορεί να υπάρξει εκ νέου άνοδος;
– Η κυβέρνηση της Ν.Δ., σχεδόν τρία χρόνια μετά τις εκλογές, διατηρεί μια πρωτόγνωρη, όχι μόνο για τα ελληνικά δεδομένα, αποδοχή μεταξύ των πολιτών. Και αυτό παρά το επίσης πρωτοφανώς δυσμενές περιβάλλον που κλήθηκε να κινηθεί: την πανδημία, την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της, τα γεγονότα στον Εβρο και στο Αιγαίο και αμέσως μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ενεργειακή κρίση. Γύρισε στην κυριολεξία ο κόσμος ανάποδα και η κυβέρνηση κλήθηκε να αποδείξει ότι είναι για τα δύσκολα, για τα πολύ δύσκολα. Η διατήρηση της κυριαρχίας της περνάει μέσα από την προσήλωση στα όσα προτάσσουν οι πολίτες, καθώς και στη συνεχή και σκληρή δουλειά για τη δημιουργία μιας νέας Ελλάδας.
– Εκλογικές συνεργασίες: Τελικά η Ν.Δ. στις επόμενες εκλογές θα επιδιώξει αυτοδυναμία με διπλές κάλπες ή μπορεί να έχουμε κυβέρνηση συνεργασίας από την πρώτη Κυριακή;
– Ανεξαρτήτως εκλογικού συστήματος, πάντοτε στόχος της Ν.Δ. είναι η αυτοδυναμία. Μια αυτοδύναμη νέα Ελλάδα.