Ο Κωνσταντίνος Γούσιας κατέχει από το 2014 τη θέση του αν. καθηγητή στην έδρα Νευροχειρουργικής στο Πανεπιστήμιο της Βόννης. Διευθύνων επιμελητής του τμήματος Νευροχειρουργικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Bergmannsheil του Bochum. Διευθυντής του Πανεπιστημιακού Εργαστηρίου Νευροχειρουργικής Ερευνας (στη θεραπεία των όγκων εγκεφάλου και νωτιαίου μυελού, στις τραυματικές και εκφυλιστικές παθήσεις του νευρικού συστήματος).
Πότε νιώσατε τελευταία φορά υπερήφανος ως Eλληνας;
Η ασύγκριτη πολιτιστική μας κληρονομία μού δίνει σχεδόν καθημερινά αφορμή να αισθάνομαι ευλογία που είμαι Ελληνας – για παράδειγμα, όταν χρησιμοποιώ τις ελληνικές λέξεις στη διεθνή επιστημονική ορολογία. Ωστόσο υπάρχουν και στοιχεία της σύγχρονης Ελλάδας που είναι άξια θαυμασμού και επικρότησης. Σε μια πρόσφατη επίσκεψή μου στην Αθήνα με εντυπωσίασαν τόσο η διαμόρφωση όσο και η ιδανική διατήρηση των χώρων σύγχρονων έργων, όπως του Μουσείου της Ακρόπολης ή του μετρό.
Σε τι σας έκανε καλύτερο η διεθνής εμπειρία σας;
Κατανόησα ότι το ίδιο το άτομο είναι κύριος ρυθμιστής της σταδιοδρομίας του. Σε κανέναν δεν χαρίζεται τίποτε εάν ο ίδιος δεν το κατακτήσει με επίπονο και μεθοδικό αγώνα.
Τι πιο πολύτιμο σας έδωσε η ελληνική παιδεία;
Την ελευθερία της σκέψης.
Πού υπερέχουμε και σε τι υστερούμε ως Ελληνες;
Προσαρμοζόμαστε και ελισσόμαστε σε διαφορετικές καταστάσεις. Πιστεύουμε στην οικογένεια, στη φιλία και γνωρίζουμε να απολαμβάνουμε κάθε μας στιγμή. Είμαστε γενναιόδωροι, φιλόξενοι και πρόθυμοι να βοηθήσουμε τον συνάνθρωπό μας. Από την άλλη, δεν υπακούμε στους νόμους, με μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα να ζημιωνόμαστε οι ίδιοι. Σε κάθε αποτυχία μας, δε, αποδίδουμε σε τρίτους τις ευθύνες.
Πώς θα γίνει ανταγωνιστικό το ελληνικό πανεπιστήμιο;
Αξιοκρατική εκλογή των καθηγητών, πρόταση η οποία σαφέστατα φαντάζει στη χώρα των πελατειακών σχέσεων ουτοπική. Θέσπιση ορίων στα χρωστούμενα μαθήματα ανά χρόνο και στα συνολικά έτη σπουδών. Κατάργηση μέτρων που το απομονώνουν, όπως το πανεπιστημιακό άσυλο. Αυξημένη συμμετοχή του πανεπιστημίου σε προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών και κοινές εργασίες με τα αντίστοιχα διεθνή. Επιδίωξη της επαφής με την ελληνική και τη διεθνή επαγγελματική πραγματικότητα, καθώς και τη διεθνή αξιολόγησή τους και τη σύγκριση με αντίστοιχα διεθνή ιδρύματα, παραθέτοντας τα πραγματικά και όχι εξωραϊστικά στοιχεία. Η αναγνώριση των αδυναμιών των ελληνικών πανεπιστημίων είναι η προϋπόθεση για την αντιμετώπισή τους και την εξέλιξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Θεωρώ επίσης απαραίτητη την προσέλκυση χορηγιών από ιδιωτικές τεχνοκρατικές εταιρείες, ώστε τόσο να βελτιώνεται το υλικό των πανεπιστημίων όσο και να διευκολύνεται η εύρεση εργασίας για τους φοιτητές.
Τι θα κάνατε για να δώσετε ώθηση στην ελληνική καινοτομία;
Στο σχολικό επίπεδο, θέσπιση ειδικών μαθημάτων καθώς και πανελλήνιων διαγωνισμών για την αναγνώριση και ώθηση διάφορων ταλέντων, στα πρότυπα, π.χ., των διαγωνισμών της Μαθηματικής Εταιρείας. Σε επαγγελματικό πλέον επίπεδο, οικονομική στήριξη των προσπαθειών των νέων επαγγελματιών.
Η έννοια της αριστείας πού εκφράζεται στην Ελλάδα;
Στις επιστήμες και στον πολιτισμό.
Τι ουσιαστικό μπορούν να δώσουν στη χώρα οι διακεκριμένοι του εξωτερικού;
Χωρίς αμφιβολία τη διαφήμιση της χώρας μας στο εξωτερικό. Ωστόσο πιο σημαντική προσφορά θα μπορούσε να είναι η μετάδοση της τεχνογνωσίας και κυρίως της νοοτροπίας τους στις δομές της πατρίδας μας, εφόσον η ελληνική κοινωνία και οι αντίστοιχοι επαγγελματικοί σύλλογοι ειδικότερα το επιτρέψουν.
Τι θα συμβουλεύατε έναν συνάδελφό σας που παραμένει και βιώνει την ελληνική πραγματικότητα;
Επιμονή στις προσπάθειές του. Προσωρινά ίσως να αισθάνεται πως οι κόποι του δεν ανταμείβονται αναλόγως, εάν συνεχίσει όμως να προσπαθεί, το πιο πιθανό είναι πως θα επιτύχει ακόμη και σε αντίξοες συνθήκες.
Βγήκε κάτι θετικό από την κρίση – και ποιο είναι;
Αν και η κρίση θα μπορούσε να μας διδάξει πολλά, νομίζω ότι δεν άλλαξε τίποτα στη νοοτροπία μας. Ακόμα επιλέγουμε να αγνοούμε το δικό μας μερίδιο ευθύνης.
Με τι προϋποθέσεις θα γυρίζατε στην πατρίδα;
Αν η κοινωνία μας λειτουργούσε με αξιοκρατικά κριτήρια.
Ποια ελληνική συνήθειά σας κρατήσατε;
Την ελευθερία της γνώμης και της σκέψης.
Ο Ελληνας ήρωάς σας;
Ο καθημερινός Ελληνας γονέας που κάνει τα ανυπέρβλητα για να σπουδάσει τα παιδιά του.
Παιχνίδι με τις λέξεις
Τι πιο μικρό ελληνικό αγάπησα.
Δείπνο σε παραδοσιακή ταβέρνα στη θάλασσα με την οικογένεια και φίλους.
Το πρόσωπο που νοσταλγώ.
Τους γονείς μου.
Η γεύση που συχνά ανακαλώ.
Αλμύρα της θάλασσας.
Η πιο ελληνική μου λέξη.
Ελευθερία.
Τι παίρνω μαζί μου φεύγοντας απ’ την Ελλάδα.
Ηρεμία, έμπνευση και ενέργεια.
Στιγμές στη ζωή του
1978
Γεννήθηκε στα Ιωάννινα.
2004
Πτυχίο της Ιατρικής Σχολής Ιωαννίνων και διδακτορική διατριβή στο ίδιο πανεπιστήμιο.
2008
Εναρξη της νευροχειρουργικής ειδικότητας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Βόννης. Εκπόνηση διδακτορικής διατριβής για το ρόλο πρωτεϊνών της ενδοκυτταρικής μεταφοράς στα γλοιώματα.
2015
Ανώτατος επιμελητής Α΄ στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Bergmannsheil στο Bochum. Μέλος της συντακτικής επιτροπής διεθνών ιατρικών περιοδικών και συγγραφέας ιατρικών βιβλίων με θέμα τη χειρουργική και μοριακή ανάλυση όγκων εγκεφάλου.