Ο δρ Σωτήρης Κορώσης είναι διευθυντής Βιοϊατρικής Μηχανικής και διευθυντής της TECAS-ITN, της Διδακτορικής Ακαδημίας Αναγεννητικής Μηχανικής, στο τμήμα Καρδιοχειρουργικής, Μεταμοσχευτικής και Αγγειοχειρουργικής στο Ιατρικό Πανεπιστήμιο Ανόβερου στη Γερμανία.
Πότε νιώσατε τελευταία φορά υπερήφανος ως Ελληνας;
Στην Αγγλία, πολύ πριν από την κρίση, κάποιος μεγαλόσχημος ακαδημαïκός με ρώτησε υποτιμητικά εάν επιτέλους η Ελλάδα εξάγει κάτι. Στην αμηχανία μου να απαντήσω καταλλήλως, ήρθε η απάντηση της Αγγλίδας επιβλέπουσας καθηγήτριάς μου (ήμουν στο διδακτορικό μου): «Μα φυσικά», είπε δείχνοντάς με. «Εξάγει μυαλά».
Σε τι σας έκανε καλύτερο η διεθνής εμπειρία σας;
Με έκανε να εκτιμήσω την εργασιακή και την κοινωνική κουλτούρα άλλων λαών και να καταλάβω τη σημασία της ανεκτικότητας απέναντι στη διαφορετικότητα.
Τι πιο πολύτιμο σας έδωσε η ελληνική παιδεία;
Την ευχέρεια του γραπτού λόγου και της ακριβολογικής έκθεσης ιδεών, που φιλτραρίστηκε και στα Αγγλικά μου, καθώς και σημαντικότατη γενικότερη μόρφωση, όπως ιστορία, λογοτεχνία, γεωγραφία, αρχαία, κοινωνιολογία.
Πού υπερέχουμε και σε τι υστερούμε ως Ελληνες;
Υπερέχουμε και υστερούμε στο ίδιο ακριβώς σημείο: στο μυαλό. Εχουμε ακόμη σε μεγάλη εκτίμηση την πονηριά και μια «πατέντα» εις βάρος της εξυπνάδας και της ολοκληρωμένης κατάρτισης. Οταν όμως καταφέρνουμε να ξεπεράσουμε αυτήν τη διανοητική σύγχυση και προς όφελος του «εμείς», έχουμε δείξει ότι είμαστε ικανοί για το καλύτερο.
Πώς θα γίνει πιο ανταγωνιστικό το ελληνικό πανεπιστήμιο;
Πρωτίστως επενδύοντας στην αξιοκρατία, στη διαφάνεια, στην έρευνα και στη στρατηγική με μακροπρόθεσμη δέσμευση από την ελληνική πολιτεία και τις διοικήσεις των πανεπιστημίων. Δημιουργώντας προοπτικές σταδιοδρομίας, σταθερότητα και συνεχή επιμόρφωση του προσωπικού. Με εποικοδομητική αξιολόγηση, που δεν θα έχει στόχο την απόλυση, αλλά τη συνεχή βελτίωση και την επιβράβευση της αριστείας. Διαχωρίζοντας τους όρους «πολιτική συνείδηση» και «κομματική ταυτότητα» και επανασυνδέοντας την τριτοβάθμια εκπαίδευση με την αγορά εργασίας και την καινοτομία στη βιομηχανία.
Τι θα κάνατε για να δώσετε ώθηση στην ελληνική καινοτομία;
Η καινοτομία είναι απόρροια επισταμένης και διεξοδικής έρευνας και κατά βάση χρειάζεται δύο πρώτες ύλες: άρτια καταρτισμένο επιστημονικό προσωπικό και επαρκή χρηματοδότηση. Η Ελλάδα διαθέτει άφθονο επιστημονικό ταλέντο. Πρέπει άμεσα να δημιουργηθούν κίνητρα που θα σταματήσουν τη διαρροή του εγχώριου δυναμικού και θα φέρουν πίσω σημαντικούς επιστήμονες από το εξωτερικό.
Η έννοια της αριστείας πού εκφράζεται στην Ελλάδα;
Η λανθάνουσα αριστεία μέσα από την παπαγαλία και τη βαθμοθηρία, για τις οποίες φυσικά δεν ευθύνονται οι μαθητές/φοιτητές, αλλά το εκπαιδευτικό σύστημα.
Τι ουσιαστικό μπορούν να δώσουν στη χώρα οι διακεκριμένοι του εξωτερικού;
Στην Ελλάδα δεν περάσαμε Αναγέννηση, με φωτεινή εξαίρεση την Κρήτη και τα Επτάνησα. Εάν ξεπεράσουμε τον σνομπισμό και την υποκρισία μας και δεχτούμε ότι ξεχάσαμε να πάρουμε πίσω αυτά που δανείσαμε στη Δύση λίγο πριν από την Αναγέννησή της, τότε οι Ελληνες επιστήμονες της Διασποράς θα μπορούσαν να φέρουν αναγέννηση τουλάχιστον στις θετικές επιστήμες και στην τεχνολογία.
Τι θα συμβουλεύατε έναν συνάδελφό σας που παραμένει και βιώνει την ελληνική πραγματικότητα;
Να συνεργαστεί με ακαδημαϊκούς του εξωτερικού, όπως και να πάρει μόνος του αυτό που του στερούν – τη χρηματοδότηση και τις ευκαιρίες που δίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για απευθείας χρηματοδότηση ερευνητικών προγραμμάτων. Kράτη όπως η Βρετανία και η Γερμανία διαθέτουν συγκεκριμένα κονδύλια για συνεργασία των πανεπιστημίων τους με τα ελληνικά.
Βγήκε κάτι θετικό από την κρίση – και ποιο είναι;
Προσγειωθήκαμε αναγκαστικά και καταλάβαμε ως λαός ότι πρέπει να αναλάβουμε τις ευθύνες μας, παρόλο που ακόμα δεν έχουμε το καθαρό μυαλό να κάνουμε τις σωστές επιλογές, που ίσως να είναι οι πιο επώδυνες.
Με τι προϋποθέσεις θα γυρίζατε στην πατρίδα;
Αν μπορώ να εργαστώ αξιοπρεπώς (χωρίς απαραίτητα να αναφέρομαι σε οικονομικά οφέλη) σε αυτό που αγαπάω: στην έρευνα και στη διδασκαλία στο επιστημονικό μου πεδίο.
Ποια ελληνική συνήθειά σας κρατήσατε;
Τον πρωινό καφέ-ξεροσφύρι, τη μεταμεσονύκτια εργασία στον υπολογιστή, τα πολυπληθή τραπεζώματα στο σπίτι μας, το κέρασμα, την ξεροκεφαλιά, την αναλυτική καφεδοκουβέντα, να ακούω Ξυλούρη και να κλαίω, να ονειρεύομαι.
Ο Ελληνας ήρωάς σας;
Ο Θανάσης Βέγγος, τόσο μπροστά όσο και πίσω από το φακό.
Παιχνίδι με τις λέξεις
Τι πιο μικρό ελληνικό αγάπησα.
Το δρόμο της γειτονιάς μου και την «Ασκητική» του Καζαντζάκη.
Το πρόσωπο που νοσταλγώ.
Την κ. Αμαλία Μπέη στην αθώα Α΄ και Β΄ Δημοτικού και μετά την κ. Ευαγγελία Καρατάσιου.
Η γεύση που συχνά ανακαλώ.
Καρπούζι, κανέλα, γλυκό περγαμόντο.
Η πιο ελληνική μου λέξη.
Θάλασσα.
Τι παίρνω μαζί μου φεύγοντας απΟ την Ελλάδα.
Τριμμένη κεφαλογραβιέρα για τις μακαρονάδες μας.
Σταθμοί στη ζωή του
1972 Γεννιέται στα Μέγαρα.
1991 Μεταβαίνει στο Λονδίνο για σπουδές στο Τμήμα Μηχανολογίας του Queen Mary University. H προπτυχιακή διατριβή του βραβεύεται από το Ινστιτούτο Μηχανολόγων Μηχανικών μέσα στις 5 καλύτερες το ’96 στη Βρετανία, με βαθμό 8,3/10.
2001 Ολοκληρώνει το διδακτορικό του στο University of Leeds και ξεκινά το πρώτο του postdoc.
2006 Απονομή του πρώτου προσωπικού ερευνητικού προγράμματος (Advanced Research Fellow ship) με κρατική χρηματοδότηση από το Βρετανικό Συμβούλιο Μηχανικών και Φυσικών Επιστημών.
2011 Γεννιέται ο γιος του Αναστάσης.