Κύριε διευθυντά
Ο κ. Κώστας Βίτκος (13/4) αναφέρεται στο Κρυφό Σχολειό και τους άλλους «μύθους που κατασκευάζει η μυθολογούσα συνείδηση». Είναι μάλλον ανιαρό κάθε χρόνο τέτοια εποχή να ακούμε τα ίδια και τα ίδια. Ας ρίξουμε λοιπόν μια διαφορετική ματιά.
Ενας από τους «μύθους» που αναφέρει είναι η 25η Μαρτίου ως ημερομηνία έναρξης της Επανάστασης. Οσοι έχουν ζήσει κάποιο διάστημα στη Βρετανία ξέρουν ότι το δεύτερο Σάββατο του Ιουνίου γιορτάζονταν τα επίσημα γενέθλια της μακαρίτισσας βασίλισσας Ελισάβετ (τα «πραγματικά» ήταν στις 21 Απριλίου). Φυσικά κανένας ποτέ δεν διανοήθηκε να πει ότι η επίσημη ημερομηνία ήταν μύθος: τότε τους βόλευε, τότε τα γιόρταζαν. Ο συμβατικός ορισμός μιας ημερομηνίας εορτασμού δεν αποτελεί μυθολογία, ιδίως μάλιστα για μια εξέγερση που ξεκίνησε σε διαφορετικές ημέρες σε κάθε τόπο. Βέβαια μπορεί να ενοχλεί κάποιους η σύνδεση του εθνικού γεγονότος με την εορτή του Ευαγγελισμού, αλλά αυτό δεν είναι λόγος να «απομυθοποιήσουμε» έναν εορτασμό που μετράει σχεδόν δύο αιώνες ζωής.
Η εθνική συνείδηση ενός λαού δεν τρέφεται μόνο με αυστηρά επιστημονικά δεδομένα, αλλά (ίσως περισσότερο) και με παραδόσεις, θρύλους και επικές διηγήσεις. Χρήσιμη είναι η παρομοίωση με το νερό. Αν κάποιος πεθαίνει από τη δίψα κι εμείς του δώσουμε γραμμένο σ’ ένα χαρτί τον τύπο Η2Ο, του προσφέραμε μεν την ορθή επιστημονική ταυτότητα του ύδατος, αλλά δεν τον ξεδιψάσαμε. Αν όμως του δώσουμε ένα ποτήρι νερό, ο άνθρωπος θα ζωντανέψει, ακόμη κι αν δεν ξέρει τη χημική του σύσταση. Κάπως έτσι και με τους θρύλους και τα έπη και τους «μύθους» της ιστορίας μας.
*Ιατρός, Θεσσαλονίκη