Θετικά μεν, αλλά κρατώντας μικρό καλάθι αποτιμούν, δύο 24ωρα μετά, στο Μέγαρο Μαξίμου την πολυαναμενόμενη συνάντηση μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ταγίπ Ερντογάν. Πηγές της κυβέρνησης σημειώνουν στην «Κ» πως το ραντεβού πήγε «καλύτερα του αναμενομένου», καθώς ο πρόεδρος της Τουρκίας έδειξε για πρώτη φορά τους τελευταίους 18 μήνες, αληθινή διάθεση για αποκλιμάκωση, ώστε να επιτευχθεί το μίνιμουμ της συνεννόησης μεταξύ των δύο πλευρών. Στο πλαίσιο αυτό οι ίδιες πηγές δηλώνουν ικανοποιημένες από το αποτέλεσμα, χωρίς όμως να υπερεκτιμούν τα πραγματικά δεδομένα. Ποια είναι αυτά; Οι διαφορές μεταξύ των δύο χωρών δεν εξαλείφθηκαν και εξακολουθούν να είναι πάνω στο τραπέζι ορατές και διακριτές. Η αποκατάσταση ωστόσο του διαύλου επικοινωνίας στο ανώτερο επίπεδο, μεταξύ Μητσοτάκη και Ερντογάν, δημιουργεί βάσιμες προσδοκίες πως το καλοκαίρι του 2021 θα είναι διαφορετικό από αυτό του 2020, περιμένοντας αποκλιμάκωση στην πράξη και όχι μόνο στα λόγια.
Στην ίδια λογική κινήθηκε και η χθεσινή δήλωση του Νίκου Δένδια από το Βίλνιους, όπου είχε συνάντηση με τον Λιθουανό ομόλογό του, κατά την οποία τόνισε πως η συνάντηση «ήταν ένα σπάσιμο πάγου» αλλά «οι διαφορές εξακολουθούν να υπάρχουν, είναι μεγάλες και σημαντικές». Λίγο νωρίτερα στην ίδια γραμμή είχε κινηθεί και η κυβερνητική εκπρόσωπος Αριστοτελία Πελώνη, λέγοντας πως «οι διαφωνίες προφανώς παραμένουν» και «μένει να φανεί στην πράξη αν η θετική διάθεση αποδειχθεί ένα ουσιαστικό βήμα για τη βελτίωση των σχέσεων». Στην Αθήνα πάντως δίνουν μεγάλη βαρύτητα στη δεύτερη παράγραφο του κοινού ανακοινωθέντος της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ που αναφέρει πως «δεσμευόμαστε να ενισχύσουμε τις διαβουλεύσεις όταν απειλείται η ασφάλεια και η σταθερότητα ενός συμμάχου ή όταν βρίσκονται σε κίνδυνο οι θεμελιώδεις μας αξίες και αρχές» μήνυμα που θεωρείται πως πηγαίνει και προς την Αγκυρα.
Οσον αφορά τους λόγους που οδηγηθήκαμε σε αυτό το άτυπο μορατόριουμ, υπάρχει συγκεκριμένη εκτίμηση. Συγκεκριμένα εκτιμάται πως στην παρούσα φάση Αθήνα και Αγκυρα έχουν άμεσο συμφέρον να υπάρξει μία αποκλιμάκωση, καθώς αμφότερες οι χώρες βρίσκονται σε μία μεταβατική φάση. Η Ελλάδα επιχειρεί, έπειτα από ενάμιση χρόνο υγειονομικής κρίσης, την οικονομική και τουριστική ανάκαμψη και το τεταμένο κλίμα με τη γείτονα χώρα στο Αιγαίο δεν θα βοηθούσε καθόλου. Επιπλέον η Αθήνα δεν θέλει σε καμία περίπτωση να φανεί ως μέρος του προβλήματος και η αποκλιμάκωση αυτή τη στιγμή επιτείνει την πεποίθηση προς τους συμμάχους πως η Ελλάδα αποτελεί δύναμη σταθερότητας στην περιοχή.
Από την πλευρά του, ο Ερντογάν έχει ήδη συσσωρευμένη πίεση από την άλλη άκρη του Ατλαντικού και δεν θα ήθελε σε καμία περίπτωση να βρεθεί η χώρα του αντιμέτωπη με μια νέα συζήτηση για κυρώσεις στο επερχόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 25ης Ιουνίου. Η αναδίπλωση ήταν ζωτικής σημασίας για τον Τούρκο πρόεδρο. Επιπλέον, τα οικονομικά προβλήματα της Τουρκίας και οι επερχόμενες εκλογές του 2023, για τις οποίες ήδη προετοιμάζεται, είναι βέβαιο πως έπαιξαν ρόλο στην αλλαγή στάσης του κ. Ερντογάν, ώστε εκτός των άλλων να κερδίσει χρόνο και να δείξει στη διεθνή κοινότητα πως δεν είναι ο «ταραξίας» της περιοχής.
Οι κινήσεις πάντως από πλευράς Ερντογάν δεν πρόκειται να παύσουν τελείως. Για παράδειγμα, στις 20 Ιουλίου έχει προγραμματισμένη επίσκεψη στα Κατεχόμενα της Κύπρου όπου θα εγκαινιάσει βάση drones. Αυτό που επιθυμεί η Αθήνα είναι οι πιθανές λεκτικές προκλήσεις να μη μεταφερθούν όπως το 2020 επί του πεδίου και να αντιμετωπίζονται από τους ανοικτούς διαύλους μεταξύ των δύο πλευρών. Σήμερα άλλωστε ο Κώστας Φραγκογιάννης θα ταξιδέψει στην Τουρκία για να συνεχιστεί η συζήτηση με τον Τούρκο ομόλογό του κ. Ονάλ επί των 25 σημείων θετικής ατζέντας.