Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ανησυχία ότι τα ευρισκόμενα εκτός Ε.Ε. κράτη της Βαλκανικής (Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Σερβία, Κόσοβο, Αλβανία, Μαυροβούνιο και Βόρεια Μακεδονία) μπορεί να γίνουν έρμαιο επιρροών τρίτων χωρών, όπως η Ρωσία και ολοένα και περισσότερο η Κίνα, έχει ενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά των Βρυξελλών στην κατεύθυνση της επιτάχυνσης των διαδικασιών για την ένταξη των κρατών των Δυτικών Βαλκανίων στην Ε.Ε. Ο δρόμος αυτός είναι μακρύς, όπως αναφέρουν τακτικά αξιωματούχοι της Ε.Ε., απηχώντας όχι μόνο τις απόψεις της Κομισιόν, αλλά και των υφισταμένων κρατών-μελών της.
To 2003, μετά τη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. στη Θεσσαλονίκη, ένα χρόνο πριν από την ένταξη του συνόλου των κρατών της Ανατολικής Ευρώπης στο ΝΑΤΟ και λίγο μετά την αρχική προς ανατολάς διεύρυνση της Συμμαχίας, δημιουργήθηκε η αίσθηση ότι το κενό που υπήρχε στην καρδιά της Ευρώπης με τα κράτη που προέκυψαν μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και την Αλβανία θα μπορούσε να καλυφθεί.
Από τότε έγιναν δεκάδες προσπάθειες και συζητήσεις αναθέρμανσης των διαδικασιών, οι περισσότερες εκ των οποίων κατέληγαν σε προσχηματικές συναντήσεις. Η συμφωνία των Πρεσπών ανάμεσα σε Αθήνα και Σκόπια το 2018 ήταν ένα στοιχείο που ξεμπλόκαρε τις συζητήσεις για την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ και, ταυτόχρονα, αφαίρεσε ένα σοβαρό εμπόδιο και για την ευρωπαϊκή προοπτική. Δεδομένης της σύνδεσης των υποψηφιοτήτων Αλβανίας και Βόρειας Μακεδονίας, η επίλυση του ονοματολογικού στην πραγματικότητα ωφέλησε και τα Τίρανα, παρά την –απευθυνόμενη στο εσωτερικό ακροατήριο– ακραία ρητορική του Εντι Ράμα. Οι δύο χώρες έχουν εισέλθει στη διαδικασία ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Τη διαδικασία αυτή παρατηρούν από το Βελιγράδι μειδιώντας, καθώς στη Σερβία έχει αποδοθεί το ίδιο καθεστώς προ δεκαετίας.
Ακόμη πιο δύσκολα είναι τα πράγματα για το Κόσοβο, που αποτελεί μια μερικώς αναγνωρισμένη χώρα (εντός Ε.Ε. Ισπανία, Ελλάδα, Ρουμανία, Κυπριακή Δημοκρατία και Σλοβακία δεν αναγνωρίζουν το Κόσοβο), που μάλιστα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προβλήματα με τη Σερβία. Ακόμη και χθες στα βόρεια του Κοσόβου που κατοικούνται από Σέρβους έγιναν, σύμφωνα με την αστυνομία του Κοσόβου, επεισόδια με αφορμή την επίσκεψη επιτροπής για την προετοιμασία των τοπικών εκλογών στη χώρα. Η Ε.Ε. υπολογίζει ότι έως το 2025 όλες οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων θα έχουν λάβει καθεστώς υποψήφιας χώρας…