«Μερικοί γεννιούνται μεγάλοι, κάποιοι κατακτούν το μεγαλείο και σε μερικούς άλλους το μεγαλείο τούς πέφτει στο κεφάλι», έγραψε ο Σαίξπηρ στη «Δωδέκατη Νύχτα» προσπαθώντας να αποδώσει τα παιχνίδια που παίζει η μοίρα στους ανθρώπους. Μέχρι πρότινος πολιτικοί μύθοι χτίζονταν επάνω στη δεινότητα στο ζεϊμπέκικο. Αλλά στην εποχή του «πολυδύναμου εκσυγχρονισμού» το ζεϊμπέκικο έχει μετατραπεί σε χορό του Ζαλόγγου, όπως οδυνηρά διαπίστωσε ο Γιώργος Πατούλης. Κάπως έτσι ο Νίκος Χαρδαλιάς, που μετά το «αυτογκόλ» της Νέας Αγχιάλου έτρεχε στα στρατόπεδα κάνοντας επιθεωρήσεις μέτρων πυρασφάλειας, ξύπνησε το πρωί του περασμένου Σαββάτου ακούγοντας στο τηλέφωνο το πεπρωμένο με τη φωνή του πρωθυπουργού να του ζητεί να αντιμετωπίσει την ανάφλεξη που σημειώθηκε στην Περιφέρεια Αττικής αποδεχόμενος να είναι αυτός ο υποψήφιος της Ν.Δ. Εφτασε η ώρα ο πολιτικός που έγινε πασίγνωστος κατά τη διάρκεια των lockdowns για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού να ποντάρει τα ρέστα του στο στοίχημα της διατήρησης του ελέγχου της μεγαλύτερης περιφέρειας της χώρας από τη Ν.Δ.
Ο Νίκος Χαρδαλιάς έχει υψηλή δημοτικότητα, τον παραδέχονται οι πιο πολλοί, αλλά δεν αρέσει σε όλους. Ορισμένοι του καταλογίζουν αυστηρότητα, σκληρότητα, ακόμα και αυταρχισμό, αφού υπήρχαν φορές την εποχή του κορωνοϊού που συμπεριφερόταν όπως ο ηθοποιός Τσακ Νόρις στις ταινίες του (όπως επισήμανε χαρακτηριστικά το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων σε μια ανταπόκριση). Κάθε μέρα στις 6 το απόγευμα ο Χαρδαλιάς ήταν ο βαρύς κι ασήκωτος «μπάτσος» που κάποιες φορές απειλούσε να αυξήσει τα περιοριστικά μέτρα και έψεγε τους πολίτες που δεν τα τηρούσαν. Δίπλα του βρισκόταν ο ευσεβής και ευσυγκίνητος καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας που μάς εξηγούσε πώς λειτουργούσαν οι ύπουλες ακίδες του ιού.
Μπορεί να μην αρέσει σε όλους ο Χαρδαλιάς, αλλά σίγουρα αρέσει σε (σχεδόν) όλες. Εύπεπτες ιστοσελίδες τον παρουσίαζαν ως είδωλο του σεξ (δεν έλειψαν και τα σχετικά memes). Ο ίδιος δεν σχολιάζει την περίοπτη θέση που άθελά του κατέκτησε στη λαϊκή φαντασία, αλλά διευκρινίζει ότι οι στιγμές ήταν κρίσιμες και η ευθύνη που έπρεπε να σηκώσει πολύ μεγάλη, με αποτέλεσμα να ήταν αναπόφευκτο κάποιες φορές να ανέβουν οι τόνοι. Τελικά το ερώτημα είναι αμείλικτο. Ο 55χρονος υποψήφιος έχει τα προσόντα; Ο Μητσοτάκης επέλεξε υποψήφιο με όρους θεάματος ή ο μέχρι πρότινος υφυπουργός Αμυνας διαθέτει τις ικανότητες όχι μόνο να εκλεγεί, αλλά και να πετύχει δυο-τρία πράγματα μέσα στο αστικό και διοικητικό χάος της Αττικής; Πολλές οι απαντήσεις.
Αν μπούμε στη μηχανή του χρόνου και επιστρέψουμε 40 χρόνια πίσω θα συναντήσουμε στον Βύρωνα έναν 15χρονο νεοδημοκράτη που ήταν η ψυχή της παρέας και τον ήξεραν όλοι στις γειτονιές του αριστερού δήμου όπου η Ν.Δ. μονίμως πάτωνε και πρώτευε το ΚΚΕ. Είναι ο ίδιος έφηβος που μετά το 4ο Δημοτικό Σχολείο (Σχολή Χαραλαμπόπουλου) έδωσε εξετάσεις για να μπει στη Βαρβάκειο και πέρασε τέταρτος ανάμεσα σε 2.500 υποψηφίους. Από την πλευρά του πατέρα του, Γιώργου Χαρδαλιά, κατάγεται από το ορεινό χωριό Γρανίτσα της Ευρυτανίας και από τη μητέρα του, Αλεξάνδρα Ιορδανίδου, από τη Σμύρνη. Πώς μπορεί ένας μαθητής να είναι κοινωνικός και ταυτόχρονα να αριστεύει; Δεν έχει απάντηση. «Οταν κάτι μου αρέσει δίνομαι ολοκληρωτικά». Είναι 18άρης και μέλος της ΟΝΝΕΔ (αργότερα συμμετέχει και στον Στρατηγικό Σχεδιασμό) όταν γνωρίζει τον Ανδρέα Ανδριανόπουλο και βάζει πλάτη μαζί με άλλους νεολαίους για τις νικηφόρες εκλογές του 1986 στον Δήμο Πειραιά. Η φιλική σχέση τους διατηρείται μέχρι σήμερα. Ο Ανδριανόπουλος ήταν ο πρώτος που του τηλεφώνησε για να τον συγχαρεί μόλις ανακοινώθηκε ότι κατεβαίνει στην Περιφέρεια.
Οι μάχες για τον Βύρωνα
Ο Χαρδαλιάς έδρασε στην ΟΝΝΕΔ στις τριπλές εκλογές του 1989-90 και ήταν θερμός υποστηρικτής του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Την ίδια εποχή πήγε στην Αγγλία και σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Διεθνείς Σχέσεις στο Πανεπιστήμιο του Κεντ. Μόλις πήρε το πτυχίο του επέστρεψε στον Βύρωνα και έβαλε πλώρη για τον δήμο. Μέσα στην επόμενη δεκαετία θα γνωρίσει τα πιο ισχυρά στελέχη της Ν.Δ. στην περιφέρεια με πρώτη τη Φάνη Πάλλη-Πετραλιά που τον ξεχώρισε αμέσως και τον υποστήριξε στις διαδοχικές προεκλογικές εκστρατείες του. Στην αρχή τα πράγματα ήταν ζόρικα. Ο δήμος ήταν κάστρο του ΚΚΕ. Το 1994 ο Χαρδαλιάς συμμετείχε στον συνδυασμό του νεοδημοκράτη Δημήτρη Δράκου και βγήκε πρώτος με ρεκόρ σταυρών, αλλά δήμαρχος εξελέγη ο Νίκος Ρογκάκος του ΚΚΕ. Το 1998 ο Δράκος δεν έβαλε υποψηφιότητα την τελευταία στιγμή και ζήτησε από τον Χαρδαλιά να ηγηθεί του συνδυασμού απέναντι στον Ρογκάκο και στον κοινό υποψήφιο ΠΑΣΟΚ – Συνασπισμού, Πάνο Τριγάζη. Ο Χαρδαλιάς περνάει στον δεύτερο γύρο αλλά χάνει από τον Ρογκάκο για ελάχιστες ψήφους. Τελικά αυτό ήταν καλό γιατί «ψήθηκε» από την ήττα και έμαθε. Το 1999 ήταν γενικός γραμματέας στον Δήμο Μεταμόρφωσης την εποχή που γίνεται ο σεισμός της Αθήνας και ορίζεται αμέσως συντονιστής της ομάδας για την αντιμετώπιση της κρίσης. Τότε μπήκε για πρώτη φορά σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης. Προφανώς ανήκει στους λίγους που εθίζονται και έλκονται από αυτού του είδους τις ευθύνες.
Το 2002 κατέβηκε ξανά στον Βύρωνα. Τότε ακόμα η Ν.Δ. επέμενε να μοιράζει χρίσματα, αλλά σε οριακούς δήμους κάποιοι ευέλικτοι υποψήφιοι καταλάβαιναν ότι το χρίσμα διώχνει τους ανένταχτους ψηφοφόρους, επομένως ήταν καλύτερα να κατεβαίνουν ως «ανεξάρτητοι». Ο Κώστας Καραμανλής έπιασε αμέσως το νόημα. Δέχθηκε στο γραφείο του στη Ρηγίλλης τον Χαρδαλιά μαζί με τον Ανδρέα Παχατουρίδη (Περιστέρι) που ζητούσαν και οι δύο ανεξαρτησία, αλλά με διακριτική στήριξη από τη Ν.Δ., και τους έδωσε αυτό που ήθελαν. Κάπως έτσι ο Χαρδαλιάς βγήκε δήμαρχος το 2002. «Το στοίχημα κερδήθηκε με ανθρώπους της κοινωνίας, οι οποίοι είναι αυτοί που κερδίζουν τις εκλογές και στη συνέχεια είναι αυτοί που λύνουν τα προβλήματα». Κέρδισε ακόμα δύο φορές, το 2006 και το 2010, αυξάνοντας το ποσοστό του.
Στον σεισμό του 1999, γενικός γραμματέας στον Δήμο Μεταμόρφωσης τότε, ορίζεται συντονιστής της ομάδας για την αντιμετώπιση της κρίσης. Ηταν το βάπτισμα σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης.
«You are too young to be a mayor» («Είσαι πολύ νέος για να είσαι δήμαρχος») του είπε ο Ιγκι Ποπ όταν τον γνώρισε στη γενική πρόβα της συναυλίας του συγκροτήματος Stooges που έγινε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Βύρωνα το καλοκαίρι του 2006. Πώς βρέθηκε το είδωλο της ροκ στον Βύρωνα καλοκαιριάτικα; «Ημασταν οι πρώτοι που διεθνοποιήσαμε το φεστιβάλ και έτσι φέραμε στον Βύρωνα ακόμα και τον Ιγκι Ποπ». Τι άλλο έργο έγινε στον Βύρωνα πέρα από τη συναυλία του Ιγκι Ποπ; «Τι να πρωτοθυμηθούμε; Ενα κολυμβητήριο, τρεις παιδικοί σταθμοί, δύο γυμναστήρια, το Πάρκο Καραολή 12 στρεμμάτων και πολλές σημειακές παρεμβάσεις στις γειτονιές. Ο δήμαρχος πρέπει να δρα στις γειτονιές – και όχι μόνο όταν τις επισκέπτεται με τις κάμερες. Οταν φεύγουν οι κάμερες μένει ο κόσμος με τα προβλήματα. Γι’ αυτό πρέπει να είσαι εκεί συνεχώς». Προσθέτει ότι είναι άνθρωπος του έργου. «Θέλω να έχω αποστολή και χρονοδιάγραμμα».
Σε αυτό το σημείο μάλλον θα απογοητεύσουμε τις φιλόδοξες θαυμάστριές του με την εμπιστευτική πληροφορία ότι έχει παντρευτεί δύο φορές και έχει δύο κόρες, την Ιωάννα, 24 ετών από τον πρώτο του γάμο και τη Δήμητρα, 10 ετών από τον δεύτερο. Η σύζυγός του είναι η πανέμορφη καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής, Γιώτα Παναγιωτοπούλου, με την οποία γνωρίστηκαν το 2009 και παντρεύτηκαν το 2011 με ένα μεγάλο πάρτι στο κλαμπ Island. Με την πρώην σύζυγό του, Αργυρώ Μαστανδρέου, διατηρεί πολύ καλή σχέση.
Το 2014 ήθελε να είναι υποψήφιος περιφερειάρχης Αττικής, αλλά ο Αντώνης Σαμαράς προτίμησε τον Γιώργο Κουμουτσάκο. Τότε ο Χαρδαλιάς κόντραρε το κόμμα και κατέβηκε με το ψηφοδέλτιο του Γιάννη Σγουρού. «Θα παρακαλάω να χάσετε για να έρθεις μαζί μου στη Στερεά», του είπε ο Κώστας Μπακογιάννης που κατέβαινε για την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας. Μπακογιάννης και Χαρδαλιάς γνωρίζονταν ως δήμαρχοι Καρπενησίου και Βύρωνα αντίστοιχα. Ο Σγουρός έχασε, ο Χαρδαλιάς πήγε για δύο χρόνια στη Λαμία ως γενικός γραμματέας της Περιφέρειας, αλλά η καραμπόλα μάλλον προκάλεσε βεντέτα με τον Κουμουτσάκο.
Θυμίζουμε ότι το 2020 ο Κουμουτσάκος αψήφησε τα μέτρα κατά του κορωνοϊού και κοινώνησε εισπράττοντας μια κατσάδα από τον Χαρδαλιά. Λίγες μέρες μετά ο Χαρδαλιάς φίλησε το χέρι ενός παπά στην Κοζάνη με αποτέλεσμα οι φίλοι του Κουμουτσάκου να χαίρονται που ο ΣΥΡΙΖΑ διακινούσε το σχετικό βίντεο. «Η αλήθεια είναι ότι εκείνη την ώρα είχαμε απεγκλωβίσει τον παπά και την κόρη του, ήμασταν σε ένταση και μόλις ο άνθρωπος μού είπε ευχαριστώ έσκυψα αυτόματα να του φιλήσω το χέρι, αλλά την τελευταία στιγμή τραβήχτηκα». Ο Χαρδαλιάς εκτός από νεοδημοκράτης, μελετηρός μαθητής και πλακατζής, είναι και πιστός χριστιανός από παιδί. Η ειρωνεία της ιστορίας είναι ότι τώρα θα έχει αντίπαλό του τον Γιάννη Σγουρό. Να περιμένουμε μια σκληρή αντιπαράθεση; «Εχουμε άριστη σχέση και θα δυσκολευτούμε πολύ να ασκήσουμε κριτική ο ένας στον άλλον», απαντάει γελώντας.
Με τον πρωθυπουργό γνωρίζονται εδώ και 20 χρόνια. Το 2004 ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατέβηκε πρώτη φορά βουλευτής στη Β΄ Αθηνών και γνωρίστηκε με τον δήμαρχο Βύρωνα, που ήταν επίσης πρόεδρος του Συνδέσμου Προστασίας και Ανάπτυξης Υμηττού (ΣΠΑΥ). Ο Μητσοτάκης μόλις εξελέγη δραστηριοποιήθηκε αμέσως στην Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής και επικοινωνούσαν συχνά. Κάποια φευγαλέα σύννεφα (που δεν έφεραν βροχή) αναπτύχθηκαν όταν ο Χαρδαλιάς διαφώνησε με την απόφαση του Μητσοτάκη να καταργήσει τη δημοτική αστυνομία όταν ήταν υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης στην κυβέρνηση Σαμαρά. Εκτοτε η σχέση τους παραμένει καλή.
Στο τέλος του 2016 ο Χαρδαλιάς πέρασε στον ιδιωτικό τομέα και ανέλαβε υπεύθυνος στρατηγικής ανάπτυξης για τη Μεσόγειο και την Ευρώπη της McQuilling (Hellas), που είναι μέλος της McQuilling Partners με 11 γραφεία σε όλο τον κόσμο. Πρόκειται για μια εταιρεία που δραστηριοποιείται στο πεδίο των ναυτιλιακών υπηρεσιών και πιο συγκεκριμένα της ναυλομεσιτείας για τάνκερ. Στο χριστουγεννιάτικο πάρτι του 2016, στα γραφεία της εταιρείας παρευρέθηκαν υπουργοί και βουλευτές από όλα τα κόμματα. Στην McQuilling έμεινε ένα χρόνο και μετά, έως το 2019, ασχολήθηκε με την οικογενειακή επιχείρηση, έναν πολυχώρο με γυμναστήριο στον Βύρωνα. Από το 2019 στην Πολιτική Προστασία έως το 2021 που πέρασε στο υπουργείο Αμυνας δεν αντιμετώπισε μόνο τον κορωνοϊό αλλά και τις πυρκαγιές. «784 μέρες, 23.361 φωτιές, κάθε φωτιά ήταν και μια μάχη. Δεν χάσαμε κανέναν άνθρωπο». Λέει ότι δένεται με τις αποστολές που αναλαμβάνει. Είναι προφανές. Η ταύτιση με τις κάθε είδους αποστολές τού κόστισε δύο στεντ και συστάσεις από τον καρδιολόγο του να σταματήσει να κοιμάται μόνο τρεις ώρες την ημέρα, τις οποίες λέει ότι πλέον ακολουθεί.
Το σενάριο της Ευρωβουλής
Υποψήφιος βουλευτής δεν κατέβηκε ούτε το 2019 ούτε το 2023, γιατί επέμενε ότι η κοινοβουλευτική καριέρα δεν τον εμπνέει. Το σενάριο μέχρι πρότινος ήταν να παραμείνει στο υπουργείο Αμυνας για 10 μήνες και μετά να πάει στην Ευρωβουλή. Καλύτερα που τα πράγματα ήρθαν αλλιώς, γιατί στην Ευρωβουλή σίγουρα θα βαριόταν. Ο Χαρδαλιάς είναι ένα απλό παιδί, δεν γεννήθηκε μεγάλος. Κατέκτησε μόνος του ένα κομμάτι μεγαλείου, αλλά τώρα του ήρθε στο κεφάλι το «μεγαλείο» (μαζί με τα προβλήματα) της Περιφέρειας Αττικής. Το πώς θα διαχειριστεί αυτό το ουρανοκατέβατο μεγαλείο, θα φανεί επί σκηνής.
