Στην «Τρικυμία» του Σαίξπηρ, ο Αριελ, το αεικίνητο ξωτικό, προκαλεί το ναυάγιο των εχθρών του Πρόσπερο, του μάγου που καταδικάστηκε να ζει απομονωμένος σε ένα ξερονήσι μαζί με την κόρη του, Μιράντα, και τον Κάλιμπαν, τον αψύ και μοχθηρό υπηρέτη του. Στην τρικυμία του ΣΥΡΙΖΑ, ο Στέφανος Κασσελάκης σαν αεικίνητο αερικό υπό την καθοδήγηση του Κάλιμπαν-Παύλου Πολάκη ξεσηκώνει θύελλα, σπρώχνοντας στην αυτοεξορία την αριστερή εσωκομματική αντιπολίτευση. Στην αλληγορική κωμωδία του Σαίξπηρ, ο Κάλιμπαν στρέφεται ακόμη και εναντίον του Πρόσπερο. Τετρακόσια χρόνια και τέσσερις ημέρες μετά την πρώτη δημοσίευση των σαιξπηρικών έργων (First Folio, 8 Νοεμβρίου 1623), ο Κάλιμπαν-Πολάκης κατηγορείται από άσπονδους φίλους του ότι αποπειράθηκε να πνίξει τον Αλέξη Τσίπρα με το «μαξιλάρι» των 37 δισ. ευρώ (που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ υποτίθεται ότι θα έπρεπε να είχε ξεσκίσει και μοιράσει στο λαό πριν από τις εκλογές του 2019).
Μαξιλαροπόλεμος
Αυτή την άποψη για το δημοσιονομικό «μαξιλάρι» υιοθέτησε ο Κασσελάκης στο δριμύ «Κατηγορώ» κατά του κόμματός του που εξαπέλυσε την αποφράδα 11η Νοεμβρίου στο President. Ο νιόπαντρος αρχηγός (παντρεύτηκε τον Τάιλερ Μακμπέθ στις 19 Οκτωβρίου στη Νέα Υόρκη, αλλά αναγκάστηκε να επιστρέψει άρον άρον και να περάσει τον μήνα του μέλιτος στην Κουμουνδούρου προσπαθώντας να διαγράψει τον Νίκο Φίλη, τον Δημήτρη Βίτσα και τον Πάνο Σκουρλέτη) κατακεραύνωσε το «μαξιλάρι» για να κριτικάρει τον πρώην υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο, ο οποίος τα βρόντηξε κι έφυγε, έστω κι αν ο αγγλοθρεμμένος καθηγητής «τα βρόντηξε» ινδουιστικώ τω τρόπω (δηλαδή αθόρυβα). Οι επικρίσεις μάλλον έτσουξαν τον Τσίπρα, με αποτέλεσμα να αναλάβει την πρωτοβουλία και να βγει σε ταβέρνα με τον Γαβριήλ Σακελλαρίδη, ο οποίος ανήκει στους ελάχιστους που η Εφη Αχτσιόγλου απαντάει όταν της τηλεφωνούν. Οι πολιτικοί επιστήμονες δεν έχουν εξηγήσει γιατί στη χώρα μας δεν μπορούν να σταλούν πολιτικά μηνύματα χωρίς τσιμπούσια σε ταβέρνες, αλλά ο Κασσελάκης πήρε το μήνυμα και έσπευσε στον Τσίπρα την επομένη για να λάβει χρησμούς «για την ενότητα». Εν πάση περιπτώσει, εκείνο που επείγει είναι να εξηγηθεί πώς κατάφερε ο Πολάκης, εκεί που κόντεψε να διαγραφεί από τον ΣΥΡΙΖΑ στις αρχές Μαρτίου, να γίνει σήμερα o Σβενγκάλι (υπνωτιστής και υποβολέας) του ταλαντούχου αρχηγού (υπάρχει ελεύθερη στο YouTube η ομώνυμη ταινία του 1931 με τον Τζον Μπάριμορ).
Αλλά ας επιστρέψουμε στη σαιξπηρική αναλογία. Στην «Τρικυμία», ο Κάλιμπαν δεν πήρε ποτέ τον έλεγχο του Αριελ από τα χέρια του Πρόσπερο, αλλά στην τρικυμία του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται ότι αυτό ακριβώς έχει συμβεί.
Ινστρούχτορας
Βετεράνοι του κόμματος στις ιδιωτικές συζητήσεις τους καταλογίζουν στον Πολάκη ότι μεθόδευσε τις διαγραφές και την απομάκρυνση από το κόμμα στελεχών που δεν είναι φίλοι του, ενώ κατηγορούν τον Κασσελάκη ότι πολακίζει ακατάσχετα. Οχι μόνο παπαγαλίζει τις απόψεις, αλλά αντιγράφει και το νταηλίκι του πρώην αναπληρωτή υπουργού Υγείας. Και συμπληρώνουν ότι «αν ο Τσίπρας καθυστερήσει να επέμβει, τότε στις επόμενες εκλογές θα ψάχνει κόμμα για να βγει βουλευτής, γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχει εξαϋλωθεί». Το μήνυμα έφτασε στον Τσίπρα, που ήδη ανέλαβε ρόλο κυανόκρανου.
Ο Παύλος Πολάκης διαφωνεί με τα παραπάνω. «Ναι, ο Κασσελάκης μπορεί να δώσει νέα πνοή στον ΣΥΡΙΖΑ. Κανένας δεν χαίρεται όταν υπάρχουν αποχωρήσεις από το κόμμα, αλλά η αποσαφήνιση του πολιτικού λόγου μας θα οδηγήσει σε μια άλλη συσπείρωση τις πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις», εξηγεί ήρεμα στους συνομιλητές του.
Μιλάει ήρεμα ο Πολάκης; Οσοι τον γνωρίζουν βεβαιώνουν ότι συνήθως είναι ήρεμος, εργατικός, μεθοδικός. Αλλά ο Τύπος προβάλλει μόνο την οργή του. Ο Πολάκης στρέφει κάθε συζήτηση σε θέματα διαφάνειας. «Οι δράσεις του ΚΕΕΛΠΝΟ ήταν η πρώτη “λίστα Πέτσα” και την αποκάλυψα. Οταν ήμουν υπουργός αγόρασα δεκαεννιά αξονικούς τομογράφους και δύο τομογράφους ποζιτρονίων με τα μισά λεφτά από όσα έδιναν άλλοι στο παρελθόν. Οι προηγούμενοι έπαιρναν τα κρατικά λεφτά και τα έκαναν κόλλυβα. Εγώ τα έκανα έργο. Οι δημοσιογράφοι μού έχουν κολλήσει ρετσέτες που δεν ισχύουν. Μου γράφουν συνεχώς για τον δήθεν αψύ χαρακτήρα μου, γιατί θέλουν να συγκαλύψουν με αυτό τον τρόπο τις περιπτώσεις διαφθοράς που αποκαλύπτω». Θυμίζει το πρόγραμμα ύψους σχεδόν 200 εκατομμυρίων ευρώ για την ανανέωση του εξοπλισμού των νοσοκομείων («τα 40 τα έδωσε η Δούρου από την Περιφέρεια»). Μιλάει για την άριστη σχέση του με τον πρόεδρο του Ιδρύματος Νιάρχου, Ανδρέα Δρακόπουλο, καθώς και για τη δημόσια μνεία που έλαβε από τον Δρακόπουλο για τη συμβολή του στην πραγματοποίηση της δωρεάς Νιάρχου στην υγεία.
Ο χειρουργός-πολιτικός που δεν έχει πάψει να χειρουργεί, αν πιεστεί, δείχνει να παραδέχεται ότι συχνά πετσοκόβει την πολιτική ορθότητα, και μάλιστα χωρίς αναισθητικό.
Παρ’ όλα αυτά, δύσκολα μπορεί να αρνηθεί ότι συχνά υπερβαίνει τα εσκαμμένα. Η ευφράδειά του στα «γαλλικά» εκτρέπει μονίμως την πολιτική αντιπαράθεση σε ψηφιακές κλωτσοπατινάδες. Η εύκολη δαιμονοποίηση όλων συλλήβδην των αντιπάλων του τον έσπρωξε το 2018 να κατηγορηθεί ότι συμμετείχε στη «σκευωρία Novartis» κατά Σαμαρά, Βενιζέλου, Πικραμμένου και άλλων, η οποία κατέρρευσε. Ασυγχώρητες είναι οι προγραφές δημοσιογράφων (και σκιτσογράφων) με αναρτήσεις φωτογραφιών τους στο Χ (πρώην Τwitter). Η τακτική ισοδυναμεί με διολίσθηση σε μεθόδους ολοκληρωτισμού. Ο χειρουργός-πολιτικός που δεν έχει πάψει να χειρουργεί, αν πιεστεί, δείχνει να παραδέχεται ότι συχνά πετσοκόβει την πολιτική ορθότητα, και μάλιστα χωρίς αναισθητικό. Αλλά δικαιολογεί τον εαυτό του επιστρατεύοντας μια παλιά σφακιανή παροιμία: «Ο καλός θέλει τον καλύτερο και ο κακός θέλει τον χειρότερο».
Ρήξη με τον Τσίπρα
Την περασμένη άνοιξη, ο Τσίπρας έγινε «χειρότερος» και τον διέγραψε μετά τον σάλο μιας ακόμη ανάρτησης. Μέτρησε αρνητικά και ο σαματάς που προκάλεσε για να επηρεάσει τη σύνθεση του ψηφοδελτίου στα Χανιά. Λέγεται ότι ο τέως πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ άλλαξε γνώμη λίγες ημέρες μετά, όταν είδε δημοσκόπηση ότι το κόμμα Βαρουφάκη ΜέΡΑ 25 έφτασε το 5%. Πώς θα αντιμετώπιζε τον τραπεζοκλείστη χωρίς τον Κρητίκαρο; Ο Πολάκης με 11.862 σταυρούς εξελέγη τον Μάιο πρώτος (και μοναδικός) βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ στα Χανιά και μετά την πανωλεθρία του ΣΥΡΙΖΑ στις δεύτερες εκλογές έβαλε πλώρη για να διαδεχτεί τον Τσίπρα. Διέκρινε όμως γρήγορα ότι η υποψηφιότητά του δεν τραβάει. Σκέφτηκε, λοιπόν, να προωθήσει τον Κασσελάκη, που απασχόλησε την κοινή γνώμη χάρη στην εξομολόγησή του για την προσωπική του ζωή στην εκπομπή της Κατερίνας Καινούργιου.
Ο Πολάκης δεν περίμενε την Καινούργιου για να γνωρίσει τον Κασσελάκη. Οπως διηγείται ο ίδιος, του τον σύστησε ο κοινός τους φίλος, ο δικηγόρος Μανώλης Καπνισάκης (νυν διευθυντής του γραφείου Κασσελάκη). «Ο Κασσελάκης είναι ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας στο εξωτερικό, που έδειξε ενδιαφέρον για τον Τομέα Διαφάνειας του ΣΥΡΙΖΑ», λέει. Ο Καπνισάκης, δικηγόρος του πατέρα Κασσελάκη, είναι φίλος του Πολάκη και υπήρξε δραστήριο μέλος του Τομέα Διαφάνειας. Σύντομα ο υπερδραστήριος Πολάκης άρχισε να πετάει σωσίβια στον 35χρονο πρώην εφοπλιστή, που έπεσε στα βαθιά. Μα είναι αριστερός ο Κασσελάκης; Οι πούροι συριζαίοι τον αποκαλούν νεοφιλελεύθερο. «Αριστερό σε κάνουν οι πράξεις σου και οι συγκρούσεις με το σύστημα που απομυζά τον λαό και όχι μόνο η κουβέντα για τα δικαιώματα», φέρεται να απαντά ο Πολάκης στους αμφισβητίες της αριστεροσύνης του Κασσελάκη. «Πόσες φορές έχετε ακούσει τον Τσακαλώτο να λέει ότι η Εθνική Τράπεζα πρέπει να επιστρέψει στο κράτος; Πόσες φορές έχουν πει ότι η Ν.Δ. “σκοτώνει” τις τράπεζες για 3 δισ.; Γιατί κρατήσαμε το “μαξιλάρι” με τα 37 δισ. και ιδίως τα 7 δισ. που συγκεντρώθηκαν στο τέλος της τετραετίας αντί να τα δώσουμε για τη στήριξη του λαού;».
Οι αντίπαλοί του απαντούν ότι από τα 37 δισ. του «μαξιλαριού» τα 30 ήταν επιστροφές της ΕΚΤ στην ΤτΕ και πόροι Νομικών Προσώπων του Δημοσίου (πανεπιστήμια, Ταμεία, οργανισμοί κ.λπ.). Οτι τα καθαρά έσοδα στη διάρκεια των τριών προγραμμάτων διάσωσης ήταν 24,5 δισ. και την περίοδο 2016-2018 ήταν μόλις 4,1 δισ. (17%). Οτι τα υπερπλεονάσματα οφείλονταν κυρίως στη συγκράτηση δαπανών. Οτι το «μαξιλάρι» ήταν η προϋπόθεση για την έξοδο στις αγορές χωρίς την οποία θα επιβαλλόταν στην Ελλάδα δ΄ μνημόνιο. Οι επικριτές του λένε ακόμη ότι η φιλοσοφία Πολάκη, ο λεγόμενος «πολακισμός», που έχει υιοθετήσει ο Κασσελάκης, είναι καραμπινάτος νεοαυριανισμός, που καταργεί τον χαρακτήρα της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Ο Κασσελάκης χαρακτηρίζεται από «ακραία εγωλατρία» και είναι «πολιτικό μηδέν» αποφάνθηκε ο καθηγητής Αριστείδης Μπαλτάς και, φεύγοντας από το κόμμα, διέγραψε τον ΣΥΡΙΖΑ από την Αριστερά!
Ο Μπαλτάς δεν ήταν ο μόνος που κοιτούσε αποσβολωμένος τον Κασσελάκη να απευθύνεται στους παρευρισκομένους με ύφος «σκληρού του Μαϊάμι» (εξ ου και το αμίμητο «να πας στο Μαϊάμι» του Νίκου Φίλη). Ηταν τραγική ειρωνεία (και κακό κάρμα, όπως μπορεί να έλεγε ο Τσακαλώτος) ότι πρώην υπουργοί, όπως ο Μπαλτάς, θιασώτες του δημοψηφίσματος του 2015, αγανακτισμένοι εξηγούν σήμερα ότι τα δημοψηφίσματα οδηγούν στην οχλοκρατία. Ισως ο Θεός έχει χιούμορ. Ο στενός συνεργάτης του Φίλη και προεξάρχων της Πρωτοβουλίας για την Αναγέννηση του ΣΥΡΙΖΑ (ΠΡΩΤ.Α. ΣΥΡΙΖΑ) Τάκης Κατσαρός αναδεικνύει διαρκώς ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη διάσωση του ΣΥΡΙΖΑ την «καθαίρεση Κασσελάκη».
Την ίδια ώρα, ο ευρωβουλευτής Πέτρος Κόκκαλης ιδρύει νέο κόμμα, ενώ είναι έντονη η φημολογία ότι η Εφη Αχτσιόγλου και οι συν αυτή (Χαρίτσης, Ηλιόπουλος κ.ά.) είναι πολύ απασχολημένοι με τη σύνταξη της δήλωσης αποχώρησής τους από τον ΣΥΡΙΖΑ. Ορισμένοι ερμηνεύουν τις μαζικές αποχωρήσεις ως άσκηση πίεσης για να αναγκαστεί σε παραίτηση ο Κασσελάκης. Οι περισσότεροι που φεύγουν γνωρίζουν ότι δεν διαθέτουν ούτε πόρους, ούτε πλατφόρμα, ούτε οργάνωση για να ιδρύσουν νέο κόμμα. Ελπίζουν ακόμη στις ιδιωτικές συζητήσεις τους ότι ο Τσίπρας θα παραμερίσει τον Κασσελάκη, θα αναλάβει ως «μεταβατικός αρχηγός» και θα τους καλέσει να επιστρέψουν. Και τότε θα του επιβάλουν σκληρούς όρους. Ισως συμβεί κάτι τέτοιο, ίσως πρόκειται για ευσεβή πόθο ή ίσως είναι πλέον πολύ αργά ακόμη και γι’ αυτό.
Κρυφό σχολειό
Ο Πολάκης με τον Καπνισάκη θέτουν την ατζέντα στη Βουλή και κάνουν καθημερινά τηλεφωνικό «κρυφό σχολειό» για όλα τα θέματα στον νέο αρχηγό. Ο Κασσελάκης μυείται στη μυώδη Αριστερά, αλλά ελλείψει έδρας στη Βουλή πολιτεύεται ως φλανέρ, με νευρικές δρασκελιές στους δρόμους της Πλάκας και με ένα τηλεοπτικό συνεργείο να τρέχει από πίσω του. Μαγαζάτορες, τουρίστες και περαστικοί τον χαιρετούν. Παρά τους χαιρετισμούς «παλάμη με παλάμη» (high five) με μαθητές, η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ δεν καταδέχτηκε να τον συνοδεύσει στην εθιμοτυπική πορεία του Πολυτεχνείου. «Οποιος μπαίνει στην πολιτική πρέπει να ξέρει ότι οι χαρές δεν είναι περίσσιες», τον συμβούλευσε ο Τσίπρας την επομένη της εκλογής του πριν από λιγότερο από δύο μήνες. Τα λόγια του αποδείχθηκαν προφητικά. Η τρικυμία μάλλον δεν έχει φτάσει ακόμη στην έξαρσή της, αλλά ούτε ο Αριελ ούτε ο Κάλιμπαν έχουν πει ακόμη την τελευταία τους λέξη.