Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ήταν μια κυρίαρχη πολιτική προσωπικότητα στη Γερμανία και την Ευρώπη. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι για πολλά και δύσκολα χρόνια το Eurogroup ήταν η έδρα του – τα κράτη-μέλη ζητούσαν την εύνοιά του, προσφέροντας την υποστήριξή τους στις πολιτικές του.
Για να είμαστε δίκαιοι, διέθετε ένα όραμα σε μια εποχή που οι περισσότεροι Ευρωπαίοι πολιτικοί ήταν ευτυχείς, όπως θα έλεγε η φράση που κατέληξε να αντιπροσωπεύει μια ολόκληρη εποχή, «να κλωτσήσουν το τενεκεδάκι παρακάτω».
Αυτό το όραμα ήταν για μια Ευρώπη πολιτικά ενωμένη, που θα επικρατούσε η τάξη βασισμένη σε κανόνες. Αναγνώριζε ότι οι κανόνες δεν ήταν για όλους, εξ ου και η προθυμία του να αφήσει την Ελλάδα να εγκαταλείψει το ευρώ «προσωρινά».
Στην πραγματικότητα, αν είχε φύγει η Ελλάδα θα είχαν ακολουθήσει και άλλες χώρες, κάτι που μάλλον δεν το θεωρούσε απαραίτητα αρνητικό.
Βέβαια, όπως έγινε σαφές μετέπειτα κατά τη διάρκεια της κρίσης της COVID, οι σταθεροί κανόνες, οι οποίοι είναι ανεξάρτητοι από τις οικονομικές συνθήκες, δεν είναι κατάλληλοι για κανέναν! Και αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό, με δεδομένο ότι οι κανόνες αυτοί ήταν εντελώς ακατάλληλοι για τον κόσμο μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση.
Ετσι, ο Σόιμπλε αντιπροσωπεύει έναν χαρακτηριστικό τύπο πολιτικού, που βλέπει τον κόσμο του να καταρρέει, αλλά αδυνατεί να επαναπροσδιορίσει τόσο τη δική του συμβολή στη νέα κατάσταση όσο και την απαραίτητη απάντηση.
Σε προσωπικό επίπεδο είχε την ικανότητα να είναι γοητευτικός, έως και, μερικές φορές, πνευματώδης. Αλλά είχε εξαιρετική ανοσία στην κριτική είτε αυτή προερχόταν από έναν Ελληνα υπουργό Οικονομικών είτε από τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Η αγαπημένη του φράση ήταν «οι κανόνες είναι οι κανόνες και το μόνο πράγμα που έχει σημασία είναι η εφαρμογή». Φοβάμαι ότι η κρίση από τους ιστορικούς του μέλλοντος θα είναι αυστηρή.
* Ο κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος είναι βουλευτής της Νέας Αριστεράς και πρώην υπουργός Οικονομικών.