Η διαδικασία επιλογής όλων των προϊσταμένων στο Δημόσιο θα πραγματοποιείται με δημόσιο γραπτό διαγωνισμό δεξιοτήτων υπό το ΑΣΕΠ (Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού), όπως αποκαλύπτει στη συνέντευξή της η υπουργός Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως. «Η εργασιακή εμπειρία, τα τυπικά προσόντα, αλλά και η απόδοση στον γραπτό διαγωνισμό, θα μας δώσουν τη δυνατότητα να εντοπίσουμε τον κατάλληλο άνθρωπο και να τον τοποθετήσουμε στην κατάλληλη θέση προκειμένου να βελτιώσουμε σημαντικά τον τρόπο λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών», τονίζει. Ενώ το νομοσχέδιο για την επιστολική ψήφο αναμένεται να εισαχθεί προς συζήτηση στην ολομέλεια της Βουλής αύριο, η υπουργός χαρακτηρίζει «ελπιδοφόρο μήνυμα για το πολιτικό μας σύστημα» τη στάση των περισσότερων κομμάτων της αντιπολίτευσης, που έχουν συμφωνήσει επί της αρχής. Αναφέρει, επίσης, ότι η συζήτηση για την εφαρμογή της και στις εθνικές εκλογές είναι μέσα στις προθέσεις της κυβέρνησης. Οσον αφορά στο μπόνους παραγωγικότητας, η υπουργός Εσωτερικών δηλώνει την πρόθεσή της να επεκταθεί σε όλο το Δημόσιο ως «ένα υγιές κίνητρο το οποίο οδηγεί στην αναβάθμιση των δημοσίων υπηρεσιών».
– Η θεσμοθέτηση της επιστολικής ψήφου καταγγέλλεται από μέρος της αντιπολίτευσης ως εκλογικό κόλπο. Μάλιστα, ακούγεται ότι δεν θα είναι ασφαλής, επειδή θα μετέχουν και ιδιωτικές ταχυδρομικές εταιρείες. Τι απαντάτε σε αυτές τις ενστάσεις;
– Το νομοσχέδιο για την επιστολική ψήφο έγινε δεκτό επί της αρχής από τη Νέα Δημοκρατία, τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ, ενώ θετικά έχει τοποθετηθεί και η Πλεύση Ελευθερίας. Η ευρύτατη αυτή συναίνεση συνιστά ένα ελπιδοφόρο μήνυμα για το πολιτικό μας σύστημα και τη δυνατότητα να συμφωνούμε σε ζητήματα δημοκρατίας πέρα και πάνω από κόμματα. Συνεπώς, μακριά από οποιοδήποτε εκλογικό κόλπο, πρόκειται για μία μεγάλη δημοκρατική μεταρρύθμιση της μεγάλης πλειοψηφίας του εθνικού Κοινοβουλίου που διευκολύνει την άσκηση του δικαιώματος ψήφου και βαθαίνει τη δημοκρατία. Πρόκειται για πρακτική που εφαρμόζεται σε πάρα πολλές χώρες και ακριβώς γι’ αυτό είχαμε τη δυνατότητα όχι μόνο να υιοθετήσουμε τις καλύτερες πρακτικές, αλλά και να ενσωματώσουμε πρόσθετες δικλίδες ασφαλείας, ώστε να είναι πλήρως διασφαλισμένες η μυστικότητα της ψήφου και η διαφάνεια σε όλα τα στάδια της διαδικασίας. Σε ό,τι αφορά τους παρόχους ταχυδρομικών υπηρεσιών, οι προδιαγραφές θα είναι πολύ αυστηρές και σε κάθε περίπτωση, δεν υπάρχει κανένας τρόπος να παρέμβουν στις επιλογές των πολιτών.
– Είναι η εφαρμογή της επιστολικής ψήφου στις ευρωεκλογές μια πρόβα για την καθιέρωσή της και στις εθνικές;
– Στο υπουργείο Εσωτερικών επιδιώκουμε τη διευκόλυνση στην άσκηση του δικαιώματος ψήφου για όλους τους πολίτες. Η συγκεκριμένη νομοθετική πρωτοβουλία που συζητείται στη Βουλή αφορά τις ευρωεκλογές και τα δημοψηφίσματα. Για τις εθνικές εκλογές, το θεσμικό πλαίσιο είναι διαφορετικό. Κάνουμε τώρα ένα πολύ σημαντικό βήμα για την ενίσχυση της συμμετοχής και την εμβάθυνση της δημοκρατίας. Πρόθεσή μας είναι να συζητήσουμε ζητήματα που αφορούν την εφαρμογή της επιστολικής ψήφου και στις εθνικές εκλογές.
Στόχος μας είναι ένα πιο ευέλικτο, πιο αξιοκρατικό, πιο λειτουργικό Δημόσιο και για να γίνει αυτό πρέπει πρώτα από όλα να διασφαλίσουμε ότι θα βρίσκεται ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση.
– Αλλάξατε πρόσφατα τον τρόπο επιλογής των διοικήσεων σε φορείς του Δημοσίου. Εχει εφαρμοστεί στην πράξη;
– Η πρώτη προκήρυξη που αφορά στους επικεφαλής των Υγειονομικών Περιφερειών δημοσιεύθηκε πριν από το τέλος του χρόνου, ενώ πριν από λίγες ημέρες δημοσιεύθηκε και η προκήρυξη που αφορά στους διοικητές και αναπληρωτές διοικητές όλων των νοσοκομείων της χώρας μας. Παράλληλα, βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη οι προπαρασκευαστικές ενέργειες για προκηρύξεις σε πολλούς φορείς του Δημοσίου. Συνεπώς, η υλοποίηση του νόμου έχει ξεκινήσει και προχωράει με γοργούς ρυθμούς, όπως ακριβώς είχαμε δεσμευθεί, βάζοντας τέλος σε πρακτικές του παρελθόντος. Στόχος μας είναι ένα πιο ευέλικτο, πιο αξιοκρατικό, πιο λειτουργικό Δημόσιο και για να γίνει αυτό πρέπει πρώτα απ’ όλα να διασφαλίσουμε ότι θα βρίσκεται ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση. Γι’ αυτό η κυβέρνηση επέλεξε να θέσει τη διαδικασία υπό το ΑΣΕΠ, θέσπισε αυξημένα προσόντα για τους υποψηφίους και προχώρησε στην εισαγωγή, για πρώτη φορά, τεστ δεξιοτήτων για όλους τους υποψηφίους.
– Eχετε προαναγγείλει αλλαγές στον τρόπο επιλογής προϊσταμένων στο Δημόσιο. Πώς θα γίνουν αυτές και πού στοχεύετε;
– Με γνώμονα την αποτελεσματικότερη λειτουργία του Δημοσίου, προχωρούμε σε μία δομική αλλαγή, εισάγοντας οριζόντια στη διαδικασία επιλογής όλων των προϊσταμένων στο Δημόσιο γραπτό διαγωνισμό δεξιοτήτων, αποσκοπώντας να ανιχνεύσουμε στους υποψηφίους δεξιότητες όπως ο επαγωγικός ή ο παραγωγικός συλλογισμός. Ο γραπτός διαγωνισμός θα διεξάγεται υπό το ΑΣΕΠ και οι επιδόσεις των υποψηφίων σε αυτόν θα συνυπολογίζονται στη συνολική μοριοδότησή τους. Στόχος μας είναι να διαμορφώσουμε τις συνθήκες εκείνες που θα επιτρέψουν στις δημόσιες υπηρεσίες να εργαστούν αποτελεσματικότερα για την εξυπηρέτηση του πολίτη και οι θέσεις των προϊσταμένων είναι μείζονος σημασίας για την επίτευξη αυτού του σκοπού. Η εργασιακή εμπειρία, τα τυπικά προσόντα, αλλά και η απόδοση στον γραπτό διαγωνισμό, θα μας δώσουν τη δυνατότητα να εντοπίσουμε τον κατάλληλο άνθρωπο και να τον τοποθετήσουμε στην κατάλληλη θέση προκειμένου να βελτιώσουμε σημαντικά τον τρόπο λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών προς όφελος των πολιτών.
– Το μπόνους παραγωγικότητας θα λέγατε ότι έχει φέρει αποτελέσματα σε σχέση με την αποδοτικότητα στις υπηρεσίες όπου εφαρμόζεται; Πώς τεκμαίρεται η αποδοτικότητα;
– Θεωρούμε πολύ σημαντικό να εισαγάγουμε υγιή κίνητρα στη λειτουργία του Δημοσίου, αλλά και στον τρόπο εργασίας των δημοσίων υπαλλήλων. Ενα από αυτά τα κίνητρα είναι το λεγόμενο «μπόνους παραγωγικότητας», το οποίο ήδη εφαρμόζεται: α) σε υπηρεσίες που σχετίζονται με την υλοποίηση έργων του Ταμείου Ανάκαμψης, β) σε υπηρεσίες που ασχολούνται με την επίτευξη δημοσιονομικών στόχων και γ) σε υπηρεσίες που σχετίζονται με την υλοποίηση των ετήσιων σχεδίων δράσης των υπουργείων. Με απλά λόγια, δημόσιοι υπάλληλοι που έχουν υπάρξει ιδιαιτέρως παραγωγικοί θα επιβραβεύονται οικονομικά. Τα αποτελέσματα από την πιλοτική εφαρμογή του είναι ενθαρρυντικά, έχουμε όμως σίγουρα πολλά περιθώρια βελτίωσης. Πρόθεσή μας είναι το μέτρο να επεκταθεί σε όλο το Δημόσιο, καθώς η οικονομική επιβράβευση είναι ένα πολύ σημαντικό και υγιές κίνητρο, το οποίο οδηγεί στην αναβάθμιση των δημοσίων υπηρεσιών.
– Οι διαδικασίες προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ είναι εξαιρετικά χρονοβόρες, με αποτέλεσμα πολλές φορές να αποδεικνύονται αλυσιτελείς. Υπάρχει σχεδιασμός για την επίσπευσή τους; Προβλέπεται πραγματοποίηση άλλου μεγάλου πανελλήνιου διαγωνισμού;
– Το ΑΣΕΠ είναι μία πολύτιμη ανεξάρτητη Αρχή, η οποία έχει κερδίσει το στοίχημα της αδιαβλητότητας, της αντικειμενικότητας και της διαφάνειας. Είναι αλήθεια, όμως, ότι σε ό,τι αφορά τους χρόνους, υπάρχει ανάγκη να επιταχυνθούν οι διαδικασίες πρόσληψης δημοσίων υπαλλήλων. Στο νομοσχέδιο για την επιστολική ψήφο, το οποίο συζητείται αυτές τις ημέρες στη Βουλή, έχουμε ενσωματώσει διατάξεις που αφορούν στην επίσπευση των διαδικασιών του ΑΣΕΠ. Να δώσω ένα παράδειγμα: Εδώ και δεκαετίες, οι επιλογές των υποψηφίων σε μία μόνο προκήρυξη είναι απεριόριστες, δηλαδή μπορεί ένας υποψήφιος να δηλώσει ενδεικτικά 800 διαφορετικές επιλογές. Αυτό έχει αποδειχθεί άκρως προβληματικό, γιατί, όπως τα στοιχεία δείχνουν, ένα μεγάλο ποσοστό των τελικών επιλογών προσώπων του ΑΣΕΠ –που μπορεί να φτάσει και το 70%!– τελικώς δεν εμφανίζεται, καθώς δηλώνουν όσο περισσότερες επιλογές μπορούν, χωρίς όμως να τις έχουν ιεραρχήσει και να γνωρίζουν ότι, εάν επιλεγούν, θα καλύψουν τη θέση. Για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου, λοιπόν, εισάγεται περιορισμός στις επιλογές, με στόχο οι υποψήφιοι να εξετάσουν ποια θέση τους ενδιαφέρει πραγματικά και μπορούν να υπηρετήσουν, να εξοικονομηθούν πόροι από το ΑΣΕΠ και να επισπευσθεί συνολικά η διαδικασία.
Σέβομαι τη διαφωνία στον γάμο, αλλά δεν τη συμμερίζομαι
– Eχετε μιλήσει για την εφαρμογή ενός συστήματος αξιολόγησης των υπηρεσιών του Δημοσίου από τους ίδιους τους πολίτες μέσω μιας ψηφιακής πλατφόρμας στα πρότυπα του trip advisor. Πότε σχεδιάζετε να τεθεί σε εφαρμογή;
– Στοχεύουμε σε ένα Δημόσιο που θα λειτουργεί με επίκεντρο τον πολίτη. Τις προτεραιότητες και τις ανάγκες του. Αποτελεί, λοιπόν, προτεραιότητα, η παροχή στους πολίτες της δυνατότητας να αποτιμούν την ποιότητα των υπηρεσιών που τους παρέχει το Δημόσιο. Αφενός θέλουμε να ακούγεται πιο δυνατά η φωνή των πολιτών και αφετέρου, μέσω της κατάλληλης ανατροφοδότησης, να ωθήσουμε τις δημόσιες υπηρεσίες σε συνεχή βελτίωση. Σύντομα, λοιπόν, όταν για παράδειγμα κάποιος επισκέπτεται ένα Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών, μετά την ολοκλήρωση της επίσκεψής του θα έχει ηλεκτρονικά τη δυνατότητα να εκφράσει τον βαθμό ικανοποίησής του από τις υπηρεσίες που του παρασχέθηκαν από το προσωπικό που τον εξυπηρέτησε ως προς τη συμπεριφορά του, την ταχύτητά του, την αποτελεσματικότητά του, την κατάρτισή του στο εν λόγω αντικείμενο. Δημιουργούμε ένα Δημόσιο που «ακούει» τους πολίτες και γίνεται διαρκώς πιο ευέλικτο, πιο αποτελεσματικό, πιο αποδοτικό, πιο φιλικό, πιο εξυπηρετικό.
– Θα έχει συνέπειες η αξιολόγηση για τους υπαλλήλους;
– Οι δημόσιοι υπάλληλοι αξιολογούνται ήδη με βάση συγκεκριμένη διαδικασία και στη βάση επίτευξης ή μη και των στόχων που έχουν τεθεί για κάθε τμήμα. Η δυνατότητα που σύντομα θα έχουν οι πολίτες να αποτιμούν την ποιότητα των υπηρεσιών που τους παρέχει το Δημόσιο θα αποτελεί πρόσθετο εργαλείο ανατροφοδότησης με στόχο τη διαρκή βελτίωση.
– Η πρωτοβουλία για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών έχει διχάσει την κοινοβουλευτική ομάδα της Ν.Δ. Πολλοί ρωτούν γιατί χρειαζόταν να ληφθεί τώρα αυτή η πρωτοβουλία.
– Πρόκειται για μια πρωτοβουλία της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, η οποία είχε εξαγγελθεί προ των εκλογών και στοχεύει στην ισότητα στο γάμο. Σε ζητήματα ισότητας και δικαιωμάτων, ο πλέον κατάλληλος χρόνος είναι ο πλέον σύντομος χρόνος που μπορεί ένα ζήτημα να επιλυθεί. Σήμερα, η αλήθεια είναι ότι έχουμε πολλές στρεβλώσεις από την έλλειψη αυτής της ισότητας. Να σας δώσω ως παράδειγμα κάποια ζητήματα που αντιμετωπίζουμε με το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο στο υπουργείο Εσωτερικών: υπάρχει μία ομόφυλη οικογένεια με δύο πατεράδες παντρεμένους στο εξωτερικό, ο ένας είναι Ελληνας, ο άλλος Ισπανός. Το παιδί δεν μπορεί να εγγραφεί στο Δημοτολόγιο και με τους δύο γονείς και άρα, από την οπτική του κράτους, δεν έχει καμία συγγένεια με τον μη αναγνωρισμένο γονέα, με αποτέλεσμα σε περίπτωση που ο μη γένοιτο συμβεί κάτι στον ένα γονέα, το παιδί να καταλήξει σε ίδρυμα ή σε μακρινούς συγγενείς. Επίσης, αν ο αναγνωρισμένος γονέας δεν είναι Ελληνας, το παιδί δεν θα λάβει την ελληνική ιθαγένεια. Κατανοώ το να έχει κάποιος μια ιδεολογική ή φιλοσοφική αντίρρηση. Δεν το συμμερίζομαι, αλλά το σέβομαι. Το σημαντικό, όμως, είναι να αναγνωριστούν ίσα δικαιώματα και αυτό προβλέπει η συγκεκριμένη ρύθμιση που προτείνουν η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
– Τι θα λέγατε για να πείσετε έναν συνάδελφό σας που διστάζει να ψηφίσει τον γάμο;
– Η συζήτηση για το θέμα αυτό γίνεται στη Νέα Δημοκρατία και ακούγονται όλα τα επιχειρήματα και όλες οι απόψεις. Σε μία φιλική συζήτηση, θα παρέθετα όλα τα δικαιώματα που στερείται σήμερα ένα παιδί ομόφυλης οικογένειας, αλλά και όλες τις ανισότητες που προκαλεί το γεγονός ότι δεν αναγνωρίζεται στη χώρα μας ο πολιτικός γάμος ομόφυλων ζευγαριών. Η τελική απόφαση ανήκει, προφανώς, σε κάθε συνάδελφο βουλευτή.