ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ-ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. O πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου, Γκι Φερχόφσταντ, είναι από τους πιο διάσημους πολιτικούς της ευρωπαϊκής σκηνής. Τώρα «τρέχει» στον προεκλογικό αγώνα για μία από τις τρεις πιο σημαντικές θέσεις της Ευρώπης, αυτή της προεδρίας της Κομισιόν, με το κόμμα των Φιλελευθέρων. Γνωστός και ως «μικρός Θάτσερ», λόγω των νεοφιλελεύθερων απόψεών του στην οικονομία, μιλάει σήμερα στην «Κ».
– Με ποιον τρόπο βλέπετε η Ευρώπη να βγαίνει από την κρίση;
– Κοιτάξτε γύρω σας. Ολες οι μεγάλες οικονομίες αναπτύσσονται – οι ΗΠΑ, η Βραζιλία η Ινδία και η Κίνα, ακόμα και η Ιαπωνία έπειτα από δύο δεκαετίες οικονομικού χειμώνα. Από τη μία οι συντηρητικοί λένε ότι με λιτότητα και μεταρρυθμίσεις θα βγούμε από την κρίση, ενώ από την άλλη, οι σοσιαλιστές υποστηρίζουν με τη δημιουργία νέου χρέους. Νομίζω ότι και οι δύο είναι λάθος, πρέπει να ανοίξουμε μία δεύτερη οδό ανάπτυξης που θα έχει και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Η κινητήριος δύναμη της ανάπτυξης θα είναι η «περισσότερη Ευρώπη».
– Πώς όμως θα πείσετε τους Ευρωπαίους, ιδίως στις χώρες σε πρόγραμμα, που αντιμετωπίζουν με δυσπιστία την Ευρώπη, ότι χρειαζόμαστε περισσότερη αντί λιγότερη;
– Αν κοιτάξετε τα στοιχεία, είναι προφανές. Αν έχουμε μια ενιαία αγορά που εξασφαλίζει χαμηλό επιτόκιο, δεν είναι καλό; Αν πρέπει να κάνουμε διαπραγματεύσεις με τους Αμερικανούς και τους Κινέζους, δεν είναι καλύτερα να τις κάνουμε ως Ευρώπη; Αν φτιάξουμε έναν κοινό ευρωπαϊκό στρατό, δεν θα σωθούμε από τρομακτικά έξοδα; Σκεφτείτε ότι έχουμε 42% λιγότερες στρατιωτικές δαπάνες από τις ΗΠΑ, αλλά είμαστε τέσσερις φορές λιγότερο αποτελεσματικοί. Γιατί; Διότι πολύ απλά κάνουμε 28 φορές το ίδιο πράγμα. Είναι σαν να είμαστε σε μία Ενωση που βρίσκεται στη μέση του πουθενά.
– Ποιο νομίζετε ότι ήταν το μεγαλύτερο λάθος των Ευρωπαίων στην Ελλάδα;
– Τον Δεκέμβριο του 2009, όταν ανέβηκαν επικίνδυνα τα spreads, τότε μία φράση των Ευρωπαίων θα ήταν αρκετή για να τελειώσει η κρίση. «Είμαστε σε αλληλεγγύη με την Ελλάδα και η Ελλάδα πρέπει να υιοθετήσει μια σειρά από μεταρρυθμίσεις». Αντί να πούμε αυτό, αρχίσαμε να λέμε ότι η Ελλάδα δεν ακολούθησε τους κανόνες. Και δίνοντας την εντύπωση ότι μπορούσαμε να σπρώξουμε την Ελλάδα εκτός συστήματος, καταστρέψαμε την εμπιστοσύνη στο ευρώ. Το ΟΜΤ (Outright Monetary Transactions, πρόγραμμα που ανακοίνωσε ο Μάριο Ντράγκι τον Σεπτέμβριο του 2012 για απεριόριστη αγορά κρατικών ομολόγων στη δευτερογενή αγορά) έπρεπε να έχει γίνει από τον Δεκέμβριο του 2009 και συγχρόνως να πιέζαμε την Ελλάδα να απελευθερώσει τα κλειστά επαγγέλματα, να ιδιωτικοποιήσει και να μειώσει τον δημόσιο τομέα. Αντί γι’ αυτό, μειώσαμε το χρέος, με τους φτωχούς να παίρνουν ακόμα λιγότερα και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να πληρώνουν περισσότερους φόρους.
Εξι κόμματα
– Στην Ελλάδα είστε σε επικοινωνία με τα φιλελεύθερα κόμματα;
– Τις επόμενες εβδομάδες, θα ανακοινώσουμε μια ελληνική συμμαχία Φιλελευθέρων που θα περιλαμβάνει έξι κόμματα. Ανάμεσα σε αυτά τους Οικολόγους, τη Δράση, το Δημοκρατικό Κόμμα, το κόμμα του κ. Τζήμερου και του κ. Χατζημαρκάκη. Την πρώτη φορά που το προσπάθησα, στις εκλογές του 2012, απέτυχα. Αν, τότε, Μάνος, Μπακογιάννη και Τζήμερος συνεργάζονταν θα έπαιρναν 7%. Συναντήθηκα μαζί τους και βασικά ο κ. Μάνος ήταν που δεν το ήθελε. Νομίζω πως το θέμα ήταν ψυχολογικό· δεν μπορούσε να δεχθεί ότι θα ήταν κάτω από την κυρία Μπακογιάννη – ήταν υπουργός στην κυβέρνηση του πατέρα της και δεν το άντεχε ψυχολογικά. Είπαν ότι θα το έκαναν στον δεύτερο γύρο, αλλά τους είχα εξηγήσει ότι τότε δεν θα είχαν καμία ελπίδα, πράγμα που έγινε. Εχασαν μία πολύ σημαντική ευκαιρία.