Η συνάντηση των Ευρωπαίων σοσιαλιστών στην Ιπρ, 100 χρόνια από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τις μάχες που εκτυλίχθηκαν γύρω από την πόλη, έφερε την περασμένη Πέμπτη σε όλους τους παρευρισκόμενους ηγέτες αναπόφευκτα συνειρμούς για την τύχη της σοσιαλδημοκρατίας ανά την ήπειρο. Η μελαγχολική πόλη της Δυτικής Φλάνδρας δεν θυμίζει, βέβαια, σε τίποτα τους βαλτότοπους και τα χαρακώματα στα οποία θυσιάστηκαν χιλιάδες Ευρωπαίοι για λίγα μέτρα έδαφος.
Παρά τη βαριά ιστορικότητα των τόπων αλλά και των αποφάσεων που έλαβαν οι σοσιαλιστές (να στηρίξουν τον κ. Ζ.-Κ. Γιουνκέρ για την προεδρία της Κομισιόν), οι μουντές ευρωπαϊκές αίθουσες είναι για τον κ. Ευάγγελο Βενιζέλο πολύ πιο ευχάριστο θέαμα αυτή την περίοδο. Το πρωί της Παρασκευής έπρεπε να βρεθεί εκ νέου στο υπουργείο Εξωτερικών και να αποφασίσει πώς θα αντιμετωπίσει την ολοένα και αυξανόμενη κινητικότητα στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ.
Ακόμη και αυτή τη στιγμή ο κ. Βενιζέλος δεν επιθυμεί να δεσμευθεί έναντι οποιουδήποτε μέσα στο κόμμα για τα χαρακτηριστικά τα οποία προτίθεται να προσδώσει στο συνέδριο που θα πραγματοποιηθεί το φθινόπωρο. Την Παρασκευή είπε στους στενούς συνεργάτες του ότι «δεν μπορούμε να κατασκευάζουμε οντότητες», αναφερόμενος εμμέσως πλην σαφώς, στις ποικίλες συνάξεις βουλευτών και στελεχών ανά τη χώρα. Ο κ. Βενιζέλος επιθυμεί ο διάλογος ενόψει του φθινοπώρου να γίνει με τρόπο οργανωμένο, είναι, ωστόσο, υποχρεωμένος να παρακολουθεί παράλληλα μια ενδοκομματική κινητικότητα η οποία εντείνεται όσο προχωρά το καλοκαίρι. Εκ των ένθερμων υποστηρικτών της οργανωμένης αντιμετώπισης του θέματος είναι -μεταξύ άλλων- στελέχη όπως οι κ. Χρ. Πρωτόπαπας, Εύη Χριστοφιλοπούλου, Δ. Καρύδης και Ι. Μανιάτης. Στην πρωτοβουλία θεωρείται βέβαιο ότι κομβικό ρόλο θα διαδραματίζει ο κ. Π. Καψής.
Ωστόσο, πέρα από αυτή την κεντρική ομάδα, η οποία είτε πλαισιώνει, είτε απλά συμφωνεί με την έως τώρα στάση του κ. Βενιζέλου, υπάρχουν βουλευτές και στελέχη που θέτουν ευρύτερα ζητήματα. Ενδεικτικό παράδειγμα είναι η ομάδα των δέκα (πέντε του ΠΑΣΟΚ και πέντε της ΔΗΜΑΡ) οι οποίοι συναντώνται και επικοινωνούν σε σχεδόν εβδομαδιαία βάση. Πρόκειται για τους κ. Φιλ. Σαχινίδη, Θ. Μωραΐτη, Ν. Σηφουνάκη, Συμ. Κεδίκογλου και Κ. Τριαντάφυλλο από το ΠΑΣΟΚ και τους κ. Ι. Πανούση, Δ. Αναγνωστάκη, Θ. Ψύρρα, Νίκη Φούντα και Γ. Κυρίτση από τη ΔΗΜΑΡ. Οι δέκα συγκεκριμένοι βουλευτές προσανατολίζονται σε κάποιου είδους κοινή πρωτοβουλία, πέρα από τις συναντήσεις σε εστιατόρια του Χαλανδρίου ή του κέντρου των Αθηνών. Δεν έχουν καταλήξει εάν θα δημιουργήσουν κάποια πιο συνεκτική μορφή οργάνωσης ή απλά ένα πολιτικό κείμενο, ωστόσο, σε κάθε περίπτωση γίνεται σαφές ότι υφίσταται ένας ορατός και ανοικτός δίαυλος μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ.
Η συμμετοχή ενός στελέχους σε μια ομάδα δεν αποκλείει τον διάλογο με πρόσωπα τα οποία δεν ανήκουν κατ’ ανάγκη σε αυτήν. Ενδεικτικό παράδειγμα ο κ. Κεδίκογλου, ο οποίος λίγες ημέρες νωρίτερα είχε παρευρεθεί στα Τρίκαλα για κοινωνική υποχρέωση. Εκεί συναντήθηκαν ο κ. Ν. Ανδρουλάκης και οι κ. Κεδίκογλου, Γ. Οικονόμου, Νάντια Γιαννακοπούλου και Αγγ. Τόλκας. Η κοινή διαπίστωση των συγκεκριμένων «τριαντάρηδων» του ΠΑΣΟΚ συμπυκνώνεται στον φόβο τον οποίο εκφράζουν ορισμένοι εξ αυτών «μη μας μείνει η παράταξη στα χέρια».
Οι λεγόμενοι πρωτοκλασάτοι (Μιχ. Χρυσοχοΐδης, Κ. Σκανδαλίδης, Φώφη Γεννηματά) παρακολουθούν τη συγκεκριμένη κινητικότητα, αναμένουν, ωστόσο τις επόμενες κινήσεις του κ. Βενιζέλου, όπως αυτές θα διαμορφωθούν στο επόμενο δεκαπενθήμερο (καθώς εκκρεμούν οι συνεδριάσεις κομματικών οργάνων όπως το Πολιτικό Συμβούλιο και η Κεντρική Επιτροπή και ανακοινώσεις από τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ).
Από απόσταση παρακολουθεί και ο κ. Γ. Παπανδρέου ο οποίος αποφεύγει να συμμετάσχει ενεργά στις ζυμώσεις. Ωστόσο, ως ένδειξη της τάσης επανενεργοποίησής του, πρέπει να αντιμετωπίζεται η επιστροφή των «Συμποσίων της Σύμης» (φέτος θα διεξαχθεί μεταξύ 14 και 18 Ιουλίου στις Σπέτσες), των ετήσιων πολιτικοεπιστημονικών συναντήσεων που γινόταν ανά τη νησιωτική Ελλάδα μεταξύ 1997 και 2011.
Κινητικότητα συνδικαλιστών
Η κινητικότητα στον χώρο του ΠΑΣΟΚ είναι κάθετη. Δεν περιορίζεται σε επίπεδο βουλευτών ή κομματικών στελεχών. Τις τελευταίες εβδομάδες, την περίοδο αμέσως μετά τις ευρωεκλογές, με πρωτοβουλία συνδικαλιστικών φορέων όπως το ΤΕΕ, η ΓΣΕΒΕΕ, η ΑΔΕΔΥ, η ΓΣΕΕ, δικηγορικών και ιατρικών συλλόγων ανά τη χώρα, πραγματοποιούνται συναντήσεις, κατά κύριο λόγο σε αίθουσα του Τεχνικού Επιμελητηρίου στο κέντρο των Αθηνών, με βασικό σκοπό τη συμφωνία επί ενός πολιτικού πλαισίου, το οποίο θα τους διαφοροποιεί από τη σημερινή ηγεσία του ΠΑΣΟΚ.
Εχει ήδη ξεκινήσει διαδικασία συλλογής υπογραφών επί ενός κειμένου το οποίο ακόμη διαμορφώνεται. Σε αυτήν την πρωτοβουλία συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, οι κ. Χρ. Σπίρτζης (ΤΕΕ), Γ. Καββαθάς (ΓΣΕΒΕΕ), Τάνια Καραγιάννη (ΑΔΕΔΥ) αλλά και αρκετά στελέχη που προέρχονται από την Αριστερή Πρωτοβουλία του κ. Γ. Παναγιωτακόπουλου. Σε κάποιες από τις συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν, ήταν παρόντες βουλευτές οι οποίοι έχουν αποχωρήσει από το ΠΑΣΟΚ, όπως ο κ. Μ. Μπόλαρης, αλλά και μέλη της Κ.Ο. του κόμματος, όπως ο κ. Θ. Μωραΐτης.
Ο πλέον ενεργός από τους συνδικαλιστές που εμπλέκονται στην προσπάθεια είναι ο κ. Σπίρτζης, ο οποίος άλλωστε είχε ήδη καταγγείλει το ΠΑΣΟΚ δημοσίως. Η ακριβής στόχευσή του δεν είναι σαφής. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο κ. Σπίρτζης παρευρέθη την Πέμπτη στην εκδήλωση του ΣΥΡΙΖΑ για τη ΔΕΗ, αλλά την ίδια στιγμή διατηρεί διαύλους τακτικής επικοινωνίας και με «γαλάζιους» συνδικαλιστές όπως ο κ. Γ. Πατούλης.