Η αμερικανική πρόθεση επίλυσης του Κυπριακού εντός του 2016 και ο σημαντικός ρόλος που θα μπορούσε να διαδραματίσει προς αυτή την κατεύθυνση η «ενεργειακή άνοιξη» της Ανατολικής Μεσογείου φάνηκαν ανάγλυφα στην τελευταία συνεδρίαση της υποεπιτροπής Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Κογκρέσου. Εκεί, η πρόεδρος της υποεπιτροπής Ιλιάν Ρος-Λέτινεν, ο ειδικός απεσταλμένος για ενεργειακά θέματα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Αμος Χοκστάιν και ο υφυπουργός Ενέργειας διεθνών υποθέσεων Τζόναθαν Ελκαϊν περιέγραψαν τον ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίσει μια ενοποιημένη Κύπρος για τη διεθνή ενεργειακή αγορά. Πρακτικά, εκτιμήθηκε ότι μια ενιαία Κύπρος θα μπορούσε να λειτουργήσει ως διακλάδωση αγωγών προς όλες τις κατευθύνσεις και –παράλληλα– η Ανατολική Μεσόγειος θα μπορούσε να μετατραπεί σε μια εναλλακτική πηγή ενέργειας για την Ευρώπη, κάτι που θα μείωνε την εξάρτηση από τη Ρωσία.
Κατά την αρχή της συνεδρίασης (8/9) η κ. Λέτινεν τόνισε ότι, στην πρόσφατη επίσκεψη που πραγματοποίησε με άλλα μέλη του Κογκρέσου στην Κύπρου, αντιλήφθηκε ότι η ενέργεια έχει «αναδυθεί ως κομβικό κίνητρο που θα μπορούσε να βοηθήσει την επίλυση των κυπριακών προβλημάτων και να δώσει τέρμα στην τουρκική κατοχή της Βόρειας Κύπρου. Eνας πιθανός αγωγός που θα μετέφερε κυπριακό και ισραηλινό φυσικό αέριο προς και μέσω της Τουρκίας δεν θα μπορούσε απλά να βελτιώσει τις σχέσεις στην περιοχή αλλά θα μπορούσε έπειτα να το μεταφέρει και προς την Ευρώπη». Ο κ. Χοκστάιν από την πλευρά του επισήμανε το γεγονός ότι τα υποθαλάσσια κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου –λόγω της περίπλοκης γεωπολιτικής κατάστασης– δεν έχουν ερευνηθεί ούτε, βεβαίως, αναπτυχθεί επαρκώς. Ο κ. Χοκστάιν επισήμανε ότι «αν υπάρξει συμφωνία για το Κυπριακό, μπορεί να δημιουργηθεί ένας αγωγός από το Ισραήλ στην Τουρκία, μέσω της Κύπρου». Επί τούτου, επισήμανε ότι η Τουρκία θα ωφεληθεί τα μέγιστα από την επίλυση του Κυπριακού και διευκρίνισε ότι η Aγκυρα «αντιλαμβάνεται πλήρως τη στρατηγική φύση του ενεργειακού στοιχείου που εισήλθε στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό». Απαντώντας σε σχετικό ερώτημα του ελληνικής καταγωγής βουλευτή Γκας Μπιλιράκη, ο ειδικός απεσταλμένος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανέφερε ότι οι ΗΠΑ στηρίζουν «σθεναρά το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να αναπτύσσει τους φυσικούς πόρους που βρίσκονται στα ανοιχτά των ακτών της» και επανέλαβε ότι μια «πολιτική λύση στο νησί» θα αύξανε κατακόρυφα τα οφέλη από τις ανακαλύψεις.
Ο κ. Eλκαϊν μίλησε για τις πρόσφατες συμφωνίες μεταξύ Ελλάδας – Κύπρου και Ισραήλ και το τριμερές σχήμα συνεργασίας που αναπτύχθηκε ανάμεσα στις συγκεκριμένες χώρες, καθώς και τον σχεδιασμό ο οποίος αναφέρθηκε περί ενός αγωγού που θα μπορούσε να τις συνδέει. Επί τούτου ανέφερε ότι ένας τέτοιος υποθαλάσσιος αγωγός μεταφοράς ισραηλινού και κυπριακού αερίου προς την ηπειρωτική Ελλάδα «θα είναι μια πολύ μακρά και ακριβή διαδρομή και προφανώς ως εκ τούτου δύσκολο να κατασκευαστεί υπό τις σημερινές συνθήκες της αγοράς».