ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Από την αρχή του 2017 ένα από τα βασικά θέματα που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν στις Βρυξέλλες είναι το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος. Το πότε και το πώς παραμένει μεγάλο ερώτημα, καθώς οι αποστάσεις ανάμεσα στους βασικούς πρωταγωνιστές, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τη Γερμανία, παραμένουν αγεφύρωτες, ενώ αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι πως όσο περνάει ο χρόνος τόσο θα στενεύουν και τα περιθώρια πολιτικών ελιγμών σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Συγκεκριμένα, ο πρώτος σταθμός δεν είναι άλλος από τις εκλογές στην Ολλανδία (15 Μαρτίου), ίσως ο πιο σημαντικός για τη διαμόρφωση της διαπραγμάτευσης τους πρώτους μήνες του έτους. Η βέβαιη άνοδος του ακροδεξιού κόμματος του Γ. Βίλντερς στις εκλογές θα περιπλέξει τα πράγματα και ίσως παγώσει την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, καθώς είναι γνωστή η αρνητική του θέση όσον αφορά την παροχή βοήθειας στην Ελλάδα.
Το ξεκαθάρισε και ο ίδιος ο πρωθυπουργός της χώρας, Μ. Ρούτε, όταν συναντήθηκε με τον Αλ. Τσίπρα στο περιθώριο της τελευταίας Συνόδου Κορυφής. Τότε του είπε ευθέως ότι όσο ακραία και αν είναι τα αιτήματά του ΔΝΤ, πρόγραμμα χωρίς τη συμμετοχή του Ταμείου δεν πρόκειται να περάσει από την ολλανδική Βουλή, τουλάχιστον όσο αυτός βρίσκεται στην εξουσία, καθώς αυτό θα αποτελέσει τροφή για την Ακροδεξιά.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Ολλανδός επικεφαλής του Eurogroup Γ. Ντάισελμπλουμ έχει κάνει το τελευταίο διάστημα συστηματικές και έντονες προσπάθειες επίλυσης του αδιεξόδου, επιδιώκοντας να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση όσο το δυνατόν γρηγορότερα, γνωρίζοντας τον παραπάνω παράγοντα της εσωτερική πολιτικής σκηνής της Ολλανδίας. Ο ίδιος γνωρίζει πολύ καλά ότι όσο πλησιάζουμε τον Μάρτιο και τις εκλογές με ανοικτή την αξιολόγηση, τόσο πιο δύσκολο θα είναι να βρεθεί λύση. Για αυτό και δεν είναι λίγοι στις Βρυξέλλες που είχαν βρει ασυνήθιστα έντονες τις προσπάθειες του Ολλανδού πολιτικού το τελευταίο διάστημα για να βρεθεί μία λύση και να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση.
Επόμενος βασικός σταθμός, το Βερολίνο και οι γερμανικές εκλογές. Γερμανός αξιωματούχος έλεγε στην «Κ» ότι από γερμανικής πλευράς δεν υπάρχει ιδιαίτερη βιασύνη για το κλείσιμο της αξιολόγησης παρά τις επικείμενες εκλογές του Σεπτεμβρίου. Αυτό που είναι ξεκάθαρο μέχρι στιγμής είναι ότι στο κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών υπάρχει η σκληρή στάση που κρατάει ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του CDU, καθιστώντας σαφές ότι χωρίς το ΔΝΤ στο πρόγραμμα δεν πρόκειται να εγκριθεί καμία νέα εκταμίευση προς την Ελλάδα από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής.
Ο παράγων Τραμπ
Επίσης σημαντικός παράγοντας είναι η στάση που θα κρατήσει ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντ. Τραμπ, αναφορικά με τον ρόλο του ΔΝΤ στην Ευρώπη και κατ’ επέκτασιν στην Ελλάδα. Οι φωνές απομονωτισμού που έχει διατυπώσει ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ κάνουν πολλούς στις Βρυξέλλες να ανησυχούν τη στιγμή που μέσα στους κύκλους του Ταμείου μιλάνε, πλέον, ξεκάθαρα για αποχώρησή του από την Ελλάδα.
Μία αποχώρηση του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα ίσως «λύσει και τα χέρια» του Βερολίνου, καθώς το γερμανικό Κοινοβούλιο θα μπορούσε πολύ πιο εύκολα να δεχτεί πρόγραμμα χωρίς ΔΝΤ αν το ίδιο το τελευταίο αποφάσιζε να μην συνεχίσει στην Ελλάδα. «Θα ήταν ίσως μία λύση που θα ήταν βολική σε όλους», λέει Ευρωπαίος αξιωματούχος στην «Κ».
Αλλωστε, οι προσπάθειες να βρεθεί λύση ενόψει του πολιτικού κύκλου εκλογών της επόμενης χρονιάς επιβαρύνθηκαν από τις εξαγγελίες του κ. Τσίπρα· ενώ η Ελλάδα εθεωρείτο από τα κράτη-μέλη ότι βρισκόταν σε γενικές γραμμές σε συμμόρφωση, οι παροχές ξύπνησαν μνήμες του παρελθόντος και έκαναν την πλειοψηφία των κρατών-μελών –όπως φάνηκε στο τελευταίο Euroworking Group– να επανέλθει σε σκληρή και επικριτική στάση.
Παρόλο που όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά, αυτό που είναι κοινό στους παραπάνω παράγοντες είναι ότι τα χρονικά περιθώρια μάλλον ανοίγουν αντί να κλείνουν, με αποτέλεσμα η αξιολόγηση να καθυστερεί. Συγκεκριμένα μέχρι τον Μάρτιο υπάρχουν οι εκλογές στην Ολλανδία, ενώ ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ δεν αναμένεται να έχει αποφασίσει μέχρι τότε τη στάση που πρέπει να κρατήσει το ΔΝΤ ως προς την Ελλάδα καθώς θα υπάρχουν άλλα πρώτα θέματα στην προεδρική ατζέντα.