Στη διεκδίκηση του λεγόμενου μεσαίου χώρου μεταφέρεται η πολιτική αντιπαράθεση μετά την οριστική «προσγείωση» του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στον ρεαλισμό μέσω της επίσκεψης στις ΗΠΑ και των συναντήσεων με τον Ντόναλντ Τραμπ και την Κριστίν Λαγκάρντ, αλλά και τη μερική αναπροσαρμογή της στρατηγικής της Ν.Δ. από τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Ο κ. Τσίπρας ήταν ορατό ότι είχε αποφασίσει να διαβεί τον Ρουβίκωνα και να εγκαταλείψει την αριστερόστροφη ρητορική ήδη πριν από τη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης, όταν έβαλε σε κεντρική θέση, στο πολιτικό του αφήγημα, την ανάπτυξη και την προσέλκυση επενδύσεων. Oμως, στην Ουάσιγκτον έκανε ένα ακόμη μεγαλύτερο βήμα. Επλεξε το εγκώμιο του κ. Τραμπ, ενώ ανέφερε πως οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις βρίσκονται στο καλύτερο δυνατό σημείο μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Παράλληλα, ουσιαστικά τάχθηκε υπέρ της παραμονής του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, χαρακτηρίζοντας τα όσα άκουσε από τη διευθύντρια του Ταμείου «μουσική στα αυτιά του».
Η προσέγγιση του πρωθυπουργού δεν συνιστά έκπληξη: Ο κ. Τσίπρας μετά την υπογραφή των επώδυνων μέτρων σε συντάξεις και αφορολόγητο δεν έχει άλλο δρόμο από την ταχεία ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης και μια «λάιτ» διευθέτηση του χρέους, ώστε η χώρα να συνεχίσει τις δοκιμαστικές εξόδους στις αγορές και να δημιουργήσει ένα «μαξιλάρι» ασφαλείας, ώστε να εμφανιστεί τον Αύγουστο του 2018 εξερχόμενη από το μνημόνιο με «καθαρό» τρόπο.
Oμως, η μετακίνηση του κ. Τσίπρα προς το Κέντρο δεν οφείλεται μόνο στην πολιτική που είναι υποχρεωμένος να ακολουθήσει τους επόμενους μήνες. Από τις δημοσκοπήσεις προκύπτει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει ουσιαστικές απώλειες προς τους σχηματισμούς που κινούνται στα αριστερά του. Αντιθέτως, η πτώση του οφείλεται στις απευθείας μετακινήσεις προς τη Ν.Δ., αλλά και προς την αποχή. Oμως, σε μερική αναπροσαρμογή της τακτικής του με στόχο τους κεντρώους ψηφοφόρους προχωρά και ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Τις τελευταίες εβδομάδες, η Ν.Δ. επικεντρώνεται, μέσω και των προσυνεδρίων που βρίσκονται σε εξέλιξη, στην κατάθεση συγκεκριμένων προτάσεων και όχι στη δημιουργία συνεχών «μετώπων» με την κυβέρνηση. Είναι, δε, ενδεικτικό ότι κατά τις επαφές του στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της συνόδου του ΕΛΚ, ο κ. Μητσοτάκης απέφυγε τις αναφορές στην παρούσα κυβέρνηση και τον κ. Τσίπρα και προέβαλε το δικό του μεταρρυθμιστικό σχέδιο για τη χώρα. Επίσης, η Πειραιώς αποφεύγει, σε αντίθεση με ό,τι έπραττε στο παρελθόν, να εμπλέκεται σε σκιαμαχίες που προσπαθεί να δημιουργήσει το Μέγαρο Μαξίμου, με όχημα υπουργούς όπως ο κ. Πολάκης.
Τέλος, την ίδια στόχευση της προσέλκυσης των μετριοπαθών ψηφοφόρων υπηρετούν και οι αλλαγές στο επικοινωνιακό επιτελείο, η ανάδειξη σε πρώτο πλάνο των δώδεκα συμβούλων του κ. Κυρ. Μητσοτάκη, που δεν προέρχονται από τον κομματικό «σωλήνα», αλλά και η σταδιακή απαγκίστρωση από πρόσωπα που έχουν αναφορές στη λεγόμενη λαϊκή Δεξιά.
Η προσέγγιση του προέδρου της Ν.Δ., όπως και του κ. Τσίπρα, εδράζεται εν μέρει και στα δημοσκοπικά ευρήματα της τελευταίας περιόδου. Η Ν.Δ. καταγράφει εξαιρετικά μεγάλη συσπείρωση, ενώ δεν έχει απώλειες προς τα δεξιά. Eτσι, προκειμένου να κάνει το βήμα που θα της διασφαλίσει την αυτοδυναμία, είναι απαραίτητο να προσεγγίσει ψηφοφόρους που κινούνταν στο μέσο του πολιτικού φάσματος και οι οποίοι τις δύο εκλογικές αναμετρήσεις του 2015 στράφηκαν προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Επίσης, η στροφή στο Κέντρο είναι επιβεβλημένη, προκειμένου να ανακοπεί η όποια δυναμική μπορεί να προσδώσει στη ΔΗΣΥ η διαδικασία ανάδειξης νέας ηγεσίας.
Περιπλοκές
Σε κάθε περίπτωση, οι υφιστάμενοι συσχετισμοί μεταξύ των δύο κομμάτων είναι δυνατόν να μεταβληθούν άρδην, καθώς ο σχεδιασμός του κ. Τσίπρα για έξοδο από το μνημόνιο μπορεί να προσκρούσει σε σοβαρές περιπλοκές. Πρώτον, η αξιολόγηση είναι πιθανόν να καθυστερήσει, καθώς κυβερνητικές πηγές αναγνωρίζουν πως δεν είναι δυνατόν να ολοκληρωθεί πριν από τον σχηματισμό της γερμανικής κυβέρνησης, τον προσεχή Δεκέμβριο. Επίσης, οι διαφορές μεταξύ Βερολίνου και ΔΝΤ για τη ρύθμιση του χρέους δεν μπορεί να προεξοφληθεί εάν και πότε θα γεφυρωθούν. Τέλος, οι υψηλοί στόχοι για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2018 αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο νέων μέτρων, εάν η πορεία των εσόδων είναι κατώτερη του αναμενομένου.
Παράλληλα, ο κ. Τσίπρας βρίσκεται και πάλι αντιμέτωπος με το μεγάλο πρόβλημα του προσφυγικού. Η Aγκυρα έχει ήδη ανοίξει τη στρόφιγγα των ροών από το τέλος του καλοκαιριού. Είναι, δε, πολύ πιθανό οι ροές όχι μόνο να συνεχιστούν, αλλά και να αυξηθούν μετά την επιβεβαίωση του συνεχώς διευρυνόμενου χάσματος μεταξύ Ευρώπης και Τουρκίας, κατά την προχθεσινή Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Δεν είναι, εξάλλου, τυχαίο ότι ο κ. Τσίπρας υποχρεώθηκε, κατά τη διάρκεια των εργασιών της Συνόδου, να επισημάνει πως σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει η σύγκρουση της Ευρώπης με τον Ταγίπ Ερντογάν να οδηγηθεί στα άκρα.