ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Εχοντας τα μάτια στραμμένα στα Δυτικά Βαλκάνια οι Βρυξέλλες κρίνουν ότι τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για την Ευρώπη να ισχυροποιήσει και να παγιώσει την ηγεμονία της στην περιοχή, τη στιγμή που η αμερικανική επιρροή μειώνεται. Και θεωρούν πως μία από τις χώρες που θα κρίνει το μέλλον της περιοχής είναι η ΠΓΔΜ. Κι αυτό γιατί είναι η πρώτη φορά, ύστερα από χρόνια, που έχει μια αξιόπιστη κυβέρνηση και συνομιλητές για πιθανή έναρξη διαπραγματεύσεων για την ένταξη στην Ε.Ε., η οποία θα μπορούσε να δώσει ευρωπαϊκή προοπτική σε όλη την περιοχή.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ ξεκινάει σήμερα από τα Σκόπια την περιοδεία μερικών ημερών στα Δ. Βαλκάνια. «Είναι από τους πιο εμβληματικούς προορισμούς» λέει Ευρωπαίος διπλωμάτης στην «Κ», καθώς η νέα κυβέρνηση του Ζ. Ζάεφ αποτελεί το πολιτικό παράδειγμα της ευρύτερης περιοχής με αλλαγή ρότας 180 μοιρών και δείχνει πόσο μεγάλη αφοσίωση έχει στην ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας. Στην Ε.Ε. δεν πέρασε απαρατήρητο ότι λίγες εβδομάδες μετά την εκλογή του ο Ζ. Ζάεφ επέλεξε τις Βρυξέλλες ως προορισμό για ένα από τα πρώτα του ταξίδια. Θεωρούν ότι οι συνομιλίες που διεξάγονται με την ελληνική κυβέρνηση είναι στη σωστή κατεύθυνση, ενώ το γεγονός ότι πριν βρεθεί ο κ. Γιούνκερ, σήμερα, στα Σκόπια είχε ήδη ξεκινήσει το ξήλωμα προκλητικών αγαλμάτων και πινακίδων, που εκλαμβάνεται ως άλλο ένα δείγμα καλής πρόθεσης.
Ομως στις Βρυξέλλες γνωρίζουν ότι ένας από τους βασικούς λόγους που επικρατεί θετικό κλίμα είναι πως οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται ακόμα στην αρχή τους και δεν έχουν εισέλθει στο βάθος της συζήτησης για την ονομασία για όλες τις χρήσεις «erga omnes». Δεν είναι μυστικό ότι και οι δύο κυβερνήσεις έχουν ελάχιστα περιθώρια για διαπραγματεύσεις, καθώς από τη μία η κυβέρνηση Ζάεφ δέχεται τεράστιες πιέσεις από την αντιπολίτευση και από την άλλη ο Αλέξης Τσίπρας πιέζεται από τον κυβερνητικό του εταίρο Π. Καμμένο.
Ευρωπαϊκό κύρος
Αυτό, όμως, που συζητείται στους διαδρόμους του Berlaymont είναι ότι αν υπάρξει συμφωνία όσον αφορά το ονοματολογικό υπό την πρωθυπουργία του Αλ. Τσίπρα, αυτό θα του προσδώσει ευρωπαϊκό κύρος στις Βρυξέλλες αλλά και στο Βερολίνο. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Ελληνας πρωθυπουργός είχε ολιγόλεπτη συνάντηση με την Αγκελα Μέρκελ, στο περιθώριο της Συνόδου της Παρασκευής, με θέμα την πρόσφατη επίσκεψη του Σκοπιανού πρωθυπουργού κ. Ζάεφ στο Βερολίνο.
Μεγάλη σημασία έχει και το γεγονός ότι η επιρροή άλλων δυνάμεων στην περιοχή είναι ακόμα πολύ μικρή – μόλις 5% είναι οι ρωσικές επενδύσεις και 2% οι τουρκικές, τη στιγμή που 78% των επενδύσεων είναι ευρωπαϊκές. Γι’ αυτό στις Βρυξέλλες κρίνουν ότι τώρα είναι η ώρα για «ευρωπαϊκή αντεπίθεση» στην περιοχή, καθώς η αμερικανική επιρροή μειώνεται αισθητά.
Για την ύπατη εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ενωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής Φεντερίκα Μογκερίνι, είναι ιδιαίτερα σημαντικό στο επόμενο διάστημα η ευρωπαϊκή πορεία της ΠΓΔΜ να φθάσει σε τέτοιο σημείο ώστε να μην μπορούν να υπάρξουν πισωγυρίσματα. Να είναι ξεκάθαρο, δηλαδή, ότι η χώρα βρίσκεται στον δρόμο προς την ένταξη, έτσι ώστε ακόμα και αν αλλάξει η κυβέρνηση να μην μπορεί να αλλάξει η ευρωπαϊκή προοπτική της.
Ο ρόλος της Επιτροπής είναι ιδιαίτερα λεπτός αυτή τη στιγμή καθώς, ενώ δεν παίζει κάποιο ρόλο στις ονοματολογικές διαπραγματεύσεις, θα κληθεί τους επόμενους μήνες να δημοσιεύσει τις εκθέσεις προόδου των υποψηφίων υπό ένταξη χωρών (κάτι που κάνει κάθε χρόνο) και εκεί πρέπει από τη μία να αναγνωριστεί η πρόοδος που έχει συντελεστεί με τη νέα κυβέρνηση των Σκοπίων, αλλά με τέτοιον τρόπο ώστε να μην εκληφθεί από την Ελλάδα ως παρέμβαση στις διαπραγματεύσεις.