Αυξημένες ανάγκες για την κοινωνική και συναισθηματική υποστήριξη και συμβουλευτική σε εφήβους και γονείς αναδεικνύονται κατά την περίοδο της καραντίνας, όπως καταγράφεται στην τηλεφωνική γραμμή της Μονάδας Εφηβικής Υγείας της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο Παίδων «Π. & Α. Κυριακού» MEYποστηρίζω 80011 80015.
«Από τις πρώτες ημέρες του κλεισίματος των σχολείων και στη συνέχεια του περιορισμού των μετακινήσεων, εμφανίζεται μια διαρκώς αυξανόμενη τάση εφήβων και γονιών να ζητούν βοήθεια και πολύπλευρη στήριξη, απευθυνόμενοι με όλους τους τρόπους στη μονάδα μας», λέει στην «Κ» η κ. Αρτεμις Τσίτσικα, αναπληρώτρια καθηγήτρια Παιδιατρικής-Εφηβικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ, επιστ. υπεύθυνη της Μονάδας Εφηβικής Υγείας (ΜΕΥ) και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής (ΕΕΕΙ).
Οι γονείς συνήθως χρησιμοποιούν την τηλεφωνική γραμμή ΜΕΥποστηρίζω 80011 80015 (λειτουργεί από 9 π.μ. έως 3 μ.μ. χωρίς χρέωση), ενώ οι έφηβοι το e-mail ή άλλες μορφές ηλεκτρονικής επικοινωνίας.
Στενή συμβίωση
«Υπάρχουν πολλές δυσκολίες που συνδέονται με τον εγκλεισμό στο σπίτι. Για παράδειγμα, ένα μεγάλο μέρος των εφήβων έβγαινε συχνά, ακόμα και καθημερινά από το σπίτι. Το είχαν ανάγκη ακόμα και κινητικά. Τώρα πρέπει να περάσουν σχεδόν όλη την ημέρα στο σπίτι, σε μια στενή συμβίωση με τους γονείς τους.
Βασικό στοιχείο όμως της εφηβικής ηλικίας είναι η τάση αυτονόμησης που εκφράζεται ποικιλοτρόπως στη σχέση τους με τους γονείς τους, στο πλαίσιο της φυσιολογικής τους αναπτυξιακής πορείας.
Αρα ο συγχρωτισμός με τους γονείς στο σπίτι –ειδικά εάν είναι μικροί οι χώροι– μπορεί να δημιουργεί εντάσεις ή να οξύνει μια προηγούμενη κατάσταση.
Εάν οι σχέσεις στηρίζονταν σε μια “λεπτή κλωστή”, στις νέες συνθήκες μπορεί να υπάρξουν έντονες συγκρούσεις ή και ακραίες συμπεριφορές», εξηγεί η κυρία Τσίτσικα. «Από τα παιδιά και τους εφήβους λείπουν οι φίλοι τους, οι δραστηριότητές τους, ακόμα και η ρουτίνα του σχολείου – όχι κατ’ ανάγκη το μάθημα», συμπληρώνει.
Θετικό κλίμα
Γι’ αυτό είναι μεγάλη ανάγκη, «με πρωτοβουλία των γονιών, να υπάρχει θετικό κλίμα στο σπίτι, ηρεμία και αισιοδοξία, καθώς και να διαμορφώνεται μια ρουτίνα με όρους συζήτησης με τα παιδιά – χωρίς να επιβάλλονται, ώστε να χαλαρώνεται η ένταση της περιόδου αυτής μέσα στο σπίτι», τονίζει η κ. Τσίτσικα.
«Η αισιοδοξία που εκφράζεται από τους γονείς είναι ιδιαίτερης σημασίας, χωρίς βέβαια να είναι αστήρικτη, αλλά εξηγώντας στα παιδιά τα δεδομένα και μιλώντας πάντα ανοικτά, με τρόπο που αρμόζει σε κάθε ηλικία. Σε αντίθετη περίπτωση, η απομόνωση μπορεί να δημιουργεί ανασφάλεια και φόβο, και συχνά εκδηλώνεται με αντίδραση ή/και θυμό», σημειώνει η επιστημονική υπεύθυνη της ΜΕΥ.
Εξατομικευμένη προσέγγιση
«Αν συνεργαστούμε μέσω μιας κατάλληλης και εξατομικευμένης προσέγγισης, δεδομένου ότι το κάθε παιδί είναι διαφορετικό, τα παιδιά μπορούν να μας εκπλήξουν. Αξιοποιώντας τη μέθοδο της κοινωνικής συναισθηματικής μάθησης (CASEL), που βασικά επιχειρεί να δώσει τη δυνατότητα στο παιδί να “σταθεί στα πόδια του” και να αντιμετωπίσει θετικά τη ζωή, έχουμε στη μονάδα πολλά παραδείγματα παιδιών που, ύστερα από μια φάση εκπαίδευσης, προχωρούν και τα ίδια σε εθελοντική προσφορά σε συνομηλίκους που βιώνουν δυσκολίες ή και σε προσπάθειες συλλογικής βοήθειας μέσω διαφόρων δράσεων».