Με «οδηγό» τους νέους, μιας και η διάμεση ηλικία των νέων κρουσμάτων κορωνοϊού κινείται πλέον στα 23 έτη, το τέταρτο πανδημικό κύμα, ωθούμενο από τη μετάλλαξη Δέλτα, έχει ήδη αρχίσει να ορθώνεται στη χώρα, προμηνύοντας για ένα καλοκαίρι σαφώς πιο επιβαρυμένο επιδημιολογικά σε σχέση με το περσινό.
Αυτό προκύπτει από τις τοποθετήσεις των ειδικών τις τελευταίες ημέρες, κάνοντας λόγο για κλιμάκωση το προσεχές διάστημα της ήδη καταγραφείσας έξαρσης και απευθύνοντας εκ νέου έκκληση για αύξηση των ποσοστών εμβολιασμού.
«2,5-3 φορές μεγαλύτερη η διασπορά»
Μιλώντας το πρωί της Δευτέρας στον ΣΚΑΪ, την εκτίμηση ότι η διασπορά στην κοινότητα είναι 2,5-3 φορές μεγαλύτερη συγκριτικά με αυτή που ανιχνεύεται μέσω των διαγνωστικών τεστ εξέφρασε ο καθηγητής Περιβαλλοντικής και Υγειονομικής Μηχανικής στο ΑΠΘ, Δημοσθένης Σαρηγιάννης.
«Αν ο αριθμός των τεστ εξακολουθήσει να είναι μεγάλος, όπως για παράδειγμα προχθές που είχαμε 78.000 τεστ, που σημαίνει ότι ανιχνεύουμε μεγαλύτερη διασπορά στην κοινότητα, είναι δυνατόν να φτάσουμε πάνω από 4.500 κρούσματα ημερησίως μέχρι τον 15Αυγουστο. Η διασπορά στην κοινότητα είναι μεγαλύτερη από 4.500 κρούσματα, είναι 2,5-3 φορές μεγαλύτερη», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Διαβάστε επίσης: Το τέταρτο κύμα και τα «έξυπνα» ραντεβού
Ερωτηθείς σχετικά με τον αριθμό των ενεργών κρουσμάτων, επισήμανε ότι δεδομένου ότι ο μέσος όρος την προηγούμενη εβδομάδα ήταν 1.700-1.750 κρούσματα, τα ενεργά κρούσματα που έχουν εντοπιστεί είναι περίπου 12.000 εβδομαδιαίως, υπογραμμίζοντας ότι ο πραγματικός αριθμός τους είναι 2,5-3 φορές μεγαλύτερος, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να αγγίζουν και τα 36.000 κρούσματα.
Στο ίδιο πλαίσιο, ο κ. Σαρηγιάννης ανέφερε ότι αν σταματήσουμε τον εμβολιασμό στους 5,77 εκατ. Έλληνες, τα κρούσματα θα φτάσουν τα 18.000 ημερησίως.
Τρία σενάρια για τη «Δέλτα»
Από την πλευρά του, ο καθηγητής Νίκος Τζανάκης, μιλώντας στο Mega, εκτίμησε ότι η κορύφωση του νέου κύματος αναμένεται περίπου στις 20 Αυγούστου, προσθέτοντας πως μελετώντας τρεις διακριτές περιπτώσεις, τα δεδομένα καταλήγουν σε ισάριθμα πιθανά σενάρια.
«Το πολύ ευμενές σενάριο μιλάει για μέσο όρο 3.000 κρούσματα ημερησίως, που σημαίνει ότι μπορεί να δούμε και 2.500 αλλά και 4.000. Σε αυτό το σενάριο έχουν ενταθεί οι εμβολιασμοί και έχουν τηρηθεί τα υγειονομικά πρωτόκολλα», ανέφερε και συνέχισε:
«Το δεύτερο σενάριο που ίσως υλοποιηθεί μιλάει για 4.000 κρούσματα, σε αυτό βαδίζουμε, αλλά υπάρχει περίπτωση να το αλλάξουμε προς τα κάτω».
Σημείωσε ότι τα πολλά κρούσματα θα συμβάλουν στο χτίσιμο της ανοσίας. «Μας περιμένει ένα δύσκολο φθινόπωρο αλλά αυτό εξαρτάται από τη ανοσία, φυσική ή τεχνική, θα έχουμε», εξήγησε.
«Στο δύσκολο σενάριο, η μετάλλαξη Δέλτα επικρατεί, έχουμε πτώση εμβολιασμού και μη εφαρμογή μέτρων. Μιλάμε για 6.000 κρούσματα μέσα στον Αύγουστο. Με την τελική δυναμική του κύματος εφόσον εξελιχθεί έτσι να είναι άγνωστη ακόμα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Το επόμενο δεκαήμερο θα γνωρίζουμε την επίδραση των κρουσμάτων τους σκληρούς δείκτες. Θα δούμε αν οι νεαροί που νοσούν τώρα όταν μεταφέρουν τη νόσο σε ανεμβολίαστους γονείς και παππούδες τι θα δώσουν αυτοί από πλευράς διασωληνώσεων και θανάτων», υπογράμμισε ακόμη ο κ. Τζανάκης.
«Ο εμβολιασμός δεν προστατεύει από τη μόλυνση, αλλά από τη βαριά νόσηση», διευκρίνισε, ενώ αναφορικά στην τρίτη δόση τόνισε: «είναι υπό συζήτηση καταρχήν σε άτομα ευάλωτα. Τα εμβόλια αφήνουν σχετικά μεγάλη ανοσία για μεγάλο διάστημα. Αναμένουμε τις οδηγίες από τις ρυθμιστικές αρχές», ανέφερε, μεταξύ άλλων.
Ο καθηγητής Φαρμακολογίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο, Ευάγγελος Μανωλόπουλος, μιλώντας στον ΣΚΑΪ σημείωσε ότι ναι μεν οι νέοι κινδυνεύουν λιγότερο, αλλά για κάποιους μπορεί να εξελιχθεί σοβαρά η νόσηση τονίζοντας ότι ακόμα και χωρίς συμπτώματα, η ακτινογραφία τους μπορεί να μην είναι καθαρή.
Ερωτηθείς αν θα πρέπει να γίνει και τρίτη δόση του εμβολίου, είπε ότι επικρατεί κάποια σύγχυση, καθώς από τη μια το Ισραήλ ξεκινά τις τρίτες δόσεις, ωστόσο ο FDA και το CDC λένε ότι δε θα χρειαστεί πλην κάποιων ομάδων, όπως οι ανοσοκατεσταλμένοι. Τέλος, ο ίδιος εξέφρασε την αισιοδοξία ότι η ανοσία από το εμβόλιο διαρκεί περισσότερο από ένα χρόνο.
Διαβάστε επίσης: Γιώργος Παυλάκης: Δύο φορές στη διάρκεια της επιδημίας έχασα τον ύπνο μου
Στην ανάγκη επιτάχυνσης των εμβολιασμών στάθηκε και η πρόεδρος των νοσοκομειακών γιατρών Αθήνα-Πειραιά, Ματίνα Παγώνη, σημειώνοντας ότι αν δεν τελειώσουν οι εμβολιασμοί στα τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου «θα έχουμε τΤ
Μάλιστα, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για τους ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας που δεν έχουν εμβολιαστεί. «Το πρόβλημα είναι οι 60αρηδες και άνω και ειδικά με υποκείμενα νοσήματα που δεν έχουν εμβολιαστεί γιατί πολλοί από αυτούς θα καταλήξουν στις μονάδες. Ο καθένας πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι θα έχουμε ίδιο χειμώνα με τον περυσινό εάν δεν τελειώσουμε τους εμβολιασμούς μέχρι τέλος Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου», είπε χαρακτηριστικά, μιλώντας στον ΣΚΑΪ.
Αναφορικά με τους εμβολιασμούς των παιδιών και τις αντιρρήσεις που φέρνουν οι γονείς του, η ίδια υποστήριξε ότι πρέπει να προχωρήσει ο εμβολιασμός και πιο μικρών παιδιών, ηλικίας 12-15 ετών. Πρότεινε, δε, τα εμβόλια να γίνονται στα σχολεία και οι παιδίατροι, οι οποίοι χαίρουν της εμπιστοσύνης των γονέων, να μπουν στην πρώτη γραμμή.
Τι σχεδιάζεται στο Μαξίμου
Την ίδια ώρα, όπως έγραφε η «Κ», η διαφαινόμενη επικράτηση της «Δέλτα» και η αύξηση των κρουσμάτων επηρεάζουν τον σχεδιασμό της κυβέρνησης για την υποχρεωτικότητα των εμβολιασμών, αλλά και τα μέτρα που τίθενται στο τραπέζι, ειδικά ως προς τους κλειστούς χώρους.
Τον κυβερνητικό προβληματισμό επιτείνουν η κάμψη του ρυθμού των εμβολιασμών –πάντως, τις τελευταίες ημέρες καταγράφεται κάποια ανάσχεση της μείωσης– αλλά και τα ευρήματα δημοσκοπήσεων, όπως της Pulse για τον ΣΚΑΪ, σύμφωνα με την οποία το 40% όσων δεν έχουν κάνει καμία δόση του εμβολίου έχει αποφασίσει να μην εμβολιαστεί.
Οπως αναφέρουν χαρακτηριστικά κυβερνητικά στελέχη, θα πρέπει να δοθεί μάχη καθώς, με τα υφιστάμενα δεδομένα, το φθινόπωρο είναι πολύ πιθανό η χώρα να βρίσκεται έστω οριακά κάτω από τον πήχυ του τείχους ανοσίας που απαιτείται για να πορευθεί με ασφάλεια εν μέσω της αλλαγής του καιρού και της επιστροφής των πολιτών στους κλειστούς χώρους.
Υπό το ανωτέρω πρίσμα, το Μέγαρο Μαξίμου έχει αποφασίσει η προσπάθεια για αύξηση του ποσοστού των εμβολιασμένων να γίνει κυριολεκτικά «πόρτα πόρτα». Για τον λόγο αυτό, εξάλλου, την περασμένη εβδομάδα επιστρατεύθηκε η τοπική αυτοδιοίκηση και, από την τρέχουσα, επιδιώκεται η άμεση εμπλοκή της Εκκλησίας. Είναι ενδεικτικό ότι διαπιστώθηκε πως υπάρχει χωριό με μόλις 5% συμμετοχή στο πρόγραμμα εμβολιασμού επειδή είναι αντίθετος ο τοπικός ιερέας.
Πυρετός συσκέψεων, στο τραπέζι και διάγγελμα
Από το πρωί της Δευτέρας, πάντως, σε εξέλιξη βρίσκεται ένας μαραθώνιος συσκέψεων στο Μεγάρο Μαξίμου, με αντικείμενο τις επόμενες κινήσεις σε δύο βασικά μέτωπα, την υποχρεωτικότητα στους εμβολιασμούς, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργήσουν το προσεχές διάστημα η εστίαση και οι χώροι διασκέδασης.
Σε αυτό το πλαίσιο, από την περασμένη εβδομάδα υπάρχουν σκέψεις για διάγγελμα του πρωθυπουργού προς τον ελληνικό λαό, χωρίς πάντως, μέχρι αυτή την ώρα να υπάρχει κάποια απόφαση ή σαφής ένδειξη προς αυτή την την κατεύθυνση.
Υποχρεωτικότητα εμβολιασμού
Επί του παρόντος, πάντως, η κυβέρνηση δεν προτίθεται να προβεί σε ριζικές αναπροσαρμογές στον σχεδιασμό της, με τα μέτρα που θα ληφθούν στην παρούσα φάση να αφορούν κατά κύριο λόγο την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού για συγκεκριμένες επαγγελματικές κατηγορίες, καθώς και τον τρόπο λειτουργίας των κλειστών χώρων. Οι τελικές αποφάσεις επρόκειτο να ληφθούν το Σαββατοκύριακο. Ομως, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει «κλειδώσει» ο υποχρεωτικός εμβολιασμός για τους εργαζομένους σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων και ΑμεΑ, ενώ μένει να αποφασιστεί εάν θα δρομολογηθεί άμεσα ή αργότερα ο εμβολιασμός των υγειονομικών. Οπως λέγεται, ενώ σε επίπεδο ιατρικού προσωπικού τα ποσοστά εμβολιασμού είναι ιδιαίτερα υψηλά, στους νοσηλευτές εμφανίζονται σχετικά μειωμένα. Ομως, με δεδομένο ότι ως μοχλοί πίεσης προς τους «αρνητές» θα χρησιμοποιηθούν η μετάθεση σε θέσεις «δεύτερης γραμμής» και η διαθεσιμότητα –με αντίστοιχες μισθολογικές επιπτώσεις–, αποτελεί ερώτημα εάν είναι σωστό η όλη διαδικασία να δρομολογηθεί τώρα, ενώ είναι ανοικτό το ενδεχόμενο τις αμέσως επόμενες εβδομάδες το σύστημα υγείας να αρχίσει να υφίσταται πίεση.
Επίσης, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, απαιτείται να εξεταστεί σε βάθος εάν ο υποχρεωτικός εμβολιασμός θα πρέπει να επεκταθεί και σε άλλες κατηγορίες, όπως οι εκπαιδευτικοί και οι στρατεύσιμοι, με τους προβληματισμούς να είναι περισσότερο πρακτικής πάρα νομικής φύσεως. Πρώτον, όπως λέγεται, αντίστοιχα μέτρα δεν έχουν ληφθεί σε καμία άλλη χώρα. Δεύτερον, ποιες μπορεί να είναι ρεαλιστικά οι «κυρώσεις» σε κάποιον που κατατάσσεται για να υπηρετήσει τη θητεία του αλλά αρνείται να εμβολιαστεί;
Κλειστοί χώροι
Το έτερο μέτωπο που απασχολεί την κυβέρνηση είναι τι θα κάνει με τη λειτουργία των κλειστών χώρων εστίασης και ψυχαγωγίας. Ο σχεδιασμός προέβλεπε από τις 15 του μηνός οι κλειστοί χώροι να επαναλειτουργήσουν με τον διαχωρισμό σε «αμιγείς», αποκλειστικά για εμβολιασμένους, και «μεικτούς», με μικρότερη πληρότητα. Ομως, το άλμα που έχει καταγραφεί τις τελευταίες δέκα ημέρες στα κρούσματα οδηγεί σε δεύτερες σκέψεις. Ετσι, κυβερνητικά στελέχη δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να παραταθεί η μη λειτουργία των κλειστών χώρων μέχρι να υπάρξει ύφεση στην πανδημία ή να ανοίξουν μόνο οι «αμιγείς», κίνηση που βέβαια θα αποτελέσει και πρόκριμα για ανάλογες αποφάσεις και από το φθινόπωρο και μετά.
Το ρευστό τοπίο που έχει προκαλέσει η νέα έξαρση του κορωνοϊού προκαλεί προβληματισμό και για τις επιπτώσεις που θα υπάρξουν τόσο στον τουρισμό όσο και συνολικότερα στην οικονομία. Κυβερνητικά στελέχη αναγνωρίζουν πως το τουριστικό προϊόν θα είναι μικρότερο του αρχικά αναμενόμενου, αλλά σπεύδουν να προσθέσουν πως εάν οι χώρες-κλειδιά δεν προχωρήσουν σε νέα περιοριστικά μέτρα λόγω της μετάλλαξης «Δέλτα», το τελικό ισοζύγιο θα είναι θετικό.
Παράλληλα, σπεύδουν να προσθέσουν πως το ίδιο θα ισχύσει και για την ελληνική οικονομία συνολικότερα, με μόνο «αστερίσκο», όπως τονίζουν, να αποδειχθεί ότι τα εμβόλια δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις νέες μεταλλάξεις. Στην περίπτωση κατά την οποία τα εμβόλια αποδειχθούν αποτελεσματικά –και βεβαίως οι εμβολιασμένοι, ειδικά στις μεγαλύτερες ηλικίες, αυξηθούν– εκτιμάται πως ακόμη και εάν κατά περιόδους ο αριθμός των κρουσμάτων είναι υψηλός, η πίεση στο σύστημα υγείας θα παραμένει ελεγχόμενη, αφού μικρό ποσοστό όσων νοσούν θα χρειάζεται νοσηλεία. Ετσι, δεν θα είναι αναγκαία ούτε τα γενικευμένα lockdowns ούτε τα μέτρα στήριξης εργαζομένων και επιχειρήσεων που αυτά συνεπάγονται. Ενδεικτικά, κυβερνητικά στελέχη παραπέμπουν σε μελέτη για τη Βρετανία, σύμφωνα με την οποία το εκεί σύστημα υγείας θα μπορεί, χάρις στο πρόγραμμα εμβολιασμού, να αντεπεξέλθει ακόμη και με 100.000 κρούσματα ημερησίως, κάτι που θα ήταν βεβαίως αδύνατο την ίδια περίοδο πέρυσι.