Η ανακήρυξη του ιστορικού κέντρου σε περιοχή χωρίς αυτοκίνητα (με εξαίρεση τροφοδοσία, ταξί, μέσα μεταφοράς και πρόσβαση σε χώρους στάθμευσης), η επέκταση της ελεγχόμενης στάθμευσης κατά 1.700 θέσεις, η δημιουργία δικτύου ποδηλατοδρόμων, οι αναπλάσεις πλατειών και οδών είναι ορισμένα από τα μέτρα που προτείνει για την επόμενη πενταετία το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ) του Δήμου Αθηναίων, το οποίο τέθηκε χθες προς έγκριση στο δημοτικό συμβούλιο. Το ερώτημα βέβαια είναι… αν και ποιος θα εφαρμόσει όλα αυτά που προβλέπει, καθώς τα μέτρα περιορισμού των Ι.Χ. στην Αθήνα εξακολουθούν να αντιμετωπίζονται φοβικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η πρόταση του Δήμου Αθηναίων για την Πανεπιστημίου που κατατέθηκε στο ίδιο δημοτικό συμβούλιο και από την οποία λείπει ο ποδηλατόδρομος και ο περιορισμός των λωρίδων κυκλοφορίας που προβλέπει το ΣΒΑΚ.
Τα ΣΒΑΚ είναι σχέδια στρατηγικής, με στόχο να περιορίσουν την «παντοκρατορία» του αυτοκινήτου στις πόλεις και να διευκολύνουν άλλες μορφές κινητικότητας, όπως τα μέσα μεταφοράς, το ποδήλατο, το περπάτημα. Η εκπόνησή τους σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. επιβάλλεται από την κοινοτική νομοθεσία – η εφαρμογή τους όμως δεν επιτηρείται αποτελεσματικά.
Επέκταση ελεγχόμενης στάθμευσης κατά 1.700 θέσεις και δημιουργία δικτύου ποδηλατοδρόμων.
Το σχέδιο του Δήμου Αθηναίων εκπονήθηκε τα προηγούμενα χρόνια από πολυμελή ομάδα πολεοδόμων και συγκοινωνιολόγων (με χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο), πέρασε από εκτεταμένη –για τα ελληνικά δεδομένα– διαβούλευση και οριστικοποιήθηκε τη φετινή άνοιξη, ενώ χθες τέθηκε προς έγκριση στο δημοτικό συμβούλιο. Το σχέδιο καταλήγει σε δέκα προτεραιότητες και σειρά προτάσεων για την υλοποίησή τους. Η πιο ενδιαφέρουσα από τις προτάσεις –και σίγουρα αυτή που θα προκαλέσει τις περισσότερες συζητήσεις– αφορά τη μετατροπή του ιστορικού κέντρου σε «car free zone». Το μέτρο προβλέπει την απαγόρευση της διέλευσης και στάθμευσης οχημάτων στις περιοχές γύρω από την Ακρόπολη, δηλαδή στου Ψυρρή, στο Εμπορικό Τρίγωνο, στην Ακρόπολη, στην Πλάκα, στου Φιλοπάππου, στο Θησείο, στον Κεραμεικό. «Στο εσωτερικό της περιοχής αυτής δημιουργούνται αποκλειστικά μη διαμπερείς διαδρομές πρόσβασης προς δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους στάθμευσης εκτός οδού για κατοίκους και επισκέπτες», αναφέρει το σχέδιο, ενώ εξαιρείται η κυκλοφορία ταξί, μικρών οχημάτων τροφοδοσίας και μέσων μαζικής μεταφοράς.
Oπως ήταν επόμενο, το σχέδιο προβλέπει μια φιλόδοξη στρατηγική για την υποστήριξη του ποδηλάτου στην Αθήνα. Ετσι, προτείνει να ανακηρυχθούν (με ειδική σήμανση) σε «οδούς συνύπαρξης αυτοκινήτου και ποδηλάτου» όλες οι οδοί ήπιας κυκλοφορίας, ενώ παράλληλα να αναπτυχθεί ένα δίκτυο ποδηλατοδρόμων. Ανάμεσα στα προτεινόμενα έργα βρίσκονται η συνέχιση του μητροπολιτικού άξονα από Θησείο προς Κηφισιά (στα όρια του δήμου, δηλαδή μέχρι και τη Ριζούπολη), η δημιουργία ποδηλατικής διαδρομής κατά μήκος των γραμμών του ΟΣΕ όταν αυτές υπογειοποιηθούν, στον άξονα Aνω Πατησίων – Σεπολίων, Κυψέλης – Κάτω Πατησίων, Κάτω Πατησίων – Σταθμού Λαρίσης και άλλες, συνολικά 20 διαδρομές μήκους 49 χλμ. και προϋπολογισμού 5,9 εκατ. ευρώ. Επίσης, προκρίνει την υλοποίηση των προβλέψεων του Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας – Αττικής μέσω τοπικών δικτύων ποδηλατόδρομων, λ.χ. στο Παγκράτι, στο Μετς, σε κεντρικές λεωφόρους για μεγάλες διαδρομές κ.ο.κ., συνολικού μήκους 93,5 χλμ. και προϋπολογισμού 9,35 εκατ. ευρώ (σε πλήρη ανάπτυξη σε ορίζοντα 10ετίας).
Παράλληλα, το σχέδιο προτείνει να επεκταθεί το μέτρο της ελεγχόμενης στάθμευσης κατά 15% μέσα στην πρώτη πενταετία, δηλαδή κατά 1.700 θέσεις. Συγκεκριμένα, εισηγείται το μέτρο να επεκταθεί στο Παγκράτι, στον Κεραμεικό, στην Πανόρμου, στα Ανω Πατήσια, στην Κυψέλη, στο Κουκάκι και στου Μακρυγιάννη. Τέλος, προτείνεται να εξεταστεί το ενδεχόμενο αστικών διοδίων, αν και σημειώνεται ότι κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία, ενώ ο Δήμος Αθηναίων –με χθεσινή του δήλωση– το απέκλεισε κατηγορηματικά.
Οι προτεινόμενες πολεοδομικές παρεμβάσεις
Το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας για τον Δήμο Αθηναίων περιλαμβάνει και πλήθος πολεοδομικών παρεμβάσεων, όπως τη συνέχιση της ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων, την υλοποίηση του Μεγάλου Περιπάτου και την ανάπλαση πλατειών με τους δρόμους πέριξ αυτών. Σχεδόν όλες οι προτάσεις θεωρούνται αρκετά ώριμες μελετητικά, ώστε να υλοποιηθούν μέσα στην επόμενη πενταετία. Συγκεκριμένα:
• Ανάπλαση πλατείας Θεάτρου και πεζοδρόμηση των οδών πέριξ αυτής. Η πρόταση τέθηκε κατά τη διάρκεια της διαβούλευσης και έχει προϋπολογισμό 2,5 εκατ ευρώ.
• Ανάπλαση πλατείας Αγίου Γεωργίου στην Ακαδημία Πλάτωνος και δημιουργία πράσινων διαδρομών στις οδούς Τιμαίου και Μοναστηρίου (11,1 εκατ. ευρώ).
• Ανάπλαση πλατείας Ελληνα Εργάτη στη Λαμπρινή με μετατροπή των οδών Πανδοσίας και Αλιάρτου σε ήπιας κυκλοφορίας (2,5 εκατ. ευρώ).
• Σύνδεση Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου με λόφο Στρέφη. Προβλέπει πεζοδρόμηση της Τοσίτσα από την Πατησίων έως τη Μπουμπουλίνας και στη συνέχεια τη χρήση της ως ήπιας κυκλοφορίας έως την οδό Ζωσιμάδων και πεζοδρόμηση της Ζωσιμάδων (3,5 εκατ. ευρώ).
• Ανάπλαση της πλατείας Αγίου Νικολάου στα Κάτω Πατήσια (2,5 εκατ. ευρώ).
• Υλοποίηση των έργων του Μεγάλου Περιπάτου: πεζοδρόμηση της λεωφόρου Βασιλίσσης Ολγας και της οδού Ηρώδου Αττικού, περιορισμός της κίνησης των οχημάτων στην Πανεπιστημίου σε δύο λωρίδες. Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι χθες μαζί με το ΣΒΑΚ παρουσιάστηκε προς έγκριση στο δημοτικό συμβούλιο η μελέτη ανάπλασης της Πανεπιστημίου με τέσσερις λωρίδες κυκλοφορίας και χωρίς τον ποδηλατόδρομο, πρόταση που προφανώς δεν ταυτίζεται με το ΣΒΑΚ. Από πλευράς Δήμου Αθηναίων υποστηρίζεται ότι τα έργα ανάπλασης της Πανεπιστημίου δεν παρεμποδίζουν σε επόμενη φάση την προσθήκη ποδηλατοδρόμου και τον περιορισμό της κυκλοφορίας, είναι ωστόσο ενδεικτικά της διαφοράς μεταξύ της επιστημονικής πρότασης και της πολιτικής απόφασης. Πάντως, ο Δήμος Αθηναίων απέκλεισε επαναφορά του σχεδίου Rethink Athens.
• Επέκταση του Μεγάλου Περιπάτου προς την Ακαδημία Πλάτωνος και το Λύκειο του Αριστοτέλη.
«Το ΣΒΑΚ είναι μια στρατηγική που ξεπερνάει το όριο της δημαρχιακής θητείας», λέει στην «Κ» ο Θάνος Βλαστός, ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ και εκ των βασικών συντελεστών του συγκεκριμένου σχεδίου. «Για να υλοποιηθεί απαιτεί ειδικότερες μελέτες και έργα. Κυρίως όμως απαιτεί πολιτική βούληση, κάτι ιδιαίτερα δύσκολο καθώς η αυτοδιοίκηση στη χώρα μας εξακολουθεί να αντιμετωπίζει με μεγάλο φόβο το θέμα της μείωσης του αυτοκινήτου στις πόλεις. Ετσι τη στιγμή που όλη η Ευρώπη προχωρεί σε μια κατεύθυνση βιώσιμης κινητικότητας, εμείς εξακολουθούμε λίγο ή πολύ στην ίδια πορεία. Εύχομαι το σχέδιο για την Αθήνα να εφαρμοστεί».
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr