Η ένταση επέστρεψε στα πανεπιστήμια, και καθώς φαίνεται, δεν έχουν γραφτεί ακόμη τα τελευταία επεισόδια. Αφορμή στάθηκαν ο ξυλοδαρμός καθηγητή, την Τρίτη, μέσα στο αμφιθέατρο του Οικονομικού Πανεπιστημίου της Αθήνας, και ο κλεφτοπόλεμος αστυνομίας – καταληψιών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, μετά την εκκένωση της πολυετούς κατάληψης στο Βιολογικό, παραμονή της Πρωτοχρονιάς.
Η επίθεση στον αναπληρωτή καθηγητή έγινε στις 4 μ.μ., στη διάρκεια μαθήματος στο κεντρικό αμφιθέατρο της σχολής, παρουσία περίπου 100 φοιτητών.
Σύμφωνα με όσα ο ίδιος φέρεται να κατέθεσε στους αστυνομικούς, οι δράστες ήταν περίπου 15, είχαν καλύψει τα πρόσωπά τους με κουκούλες και μπήκαν στο αμφιθέατρο από δύο διαφορετικές εισόδους περικυκλώνοντάς τον. Στην ομάδα υπήρχαν και γυναίκες. Του επιτέθηκαν αρχικά φραστικά και στη συνέχεια τον χτύπησαν με γροθιές και κλωτσιές.
Στην πρώτη του επικοινωνία με τους αστυνομικούς υπέδειξε ως ηθικούς αυτουργούς της επίθεσης τρεις καθηγητές του πανεπιστημίου με τους οποίους βρίσκεται σε δικαστική διαμάχη. Με βάση αυτή του τη μαρτυρία, μάλιστα, τα στελέχη του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη έσπευσαν αρχικά να αποσυνδέσουν το περιστατικό από τη δράση αναρχικών αποδίδοντάς το σε «προσωπικές διενέξεις».
Στην πορεία τα γεγονότα άρχισαν να ξεκαθαρίζουν: Λίγο πριν από τις διακοπές των Χριστουγέννων στον κυριακάτικο Τύπο είχε φιλοξενηθεί δημοσίευμα που ενέπλεκε τον καθηγητή σε υπόθεση παιδεραστίας. Με αφορμή αυτό, αντιεξουσιαστές αποφάσισαν να «αποδώσουν δικαιοσύνη» επιτιθέμενοι στον καθηγητή.
Η διερεύνηση του περιστατικού ανετέθη στην αρμόδια υποδιεύθυνση Κρατικής Ασφάλειας. Τα στελέχη της Ασφάλειας θεωρούν ότι στην ομάδα των 15 κουκουλοφόρων συμμετείχαν φοιτητές του Οικονομικού Πανεπιστημίου καθώς, όπως σημειώνουν, «κινήθηκαν με μεγάλη άνεση στους χώρους του κτιρίου». Θεωρούν ακόμη πιθανό να πήραν μέρος φοιτητές και από άλλα πανεπιστημιακά ιδρύματα του κέντρου, όπως για παράδειγμα το Πολυτεχνείο.
Ο ξυλοδαρμός καθηγητή μέσα στο αμφιθέατρο του Οικονομικού Πανεπιστημίου της Αθήνας και ο κλεφτοπόλεμος στο ΑΠΘ.
Αντίστοιχη, εξάλλου, ήταν και η σύνθεση της ομάδας που είχε συμμετάσχει στην επίθεση κατά του πρύτανη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Δημήτρη Μπουραντώνη το φθινόπωρο του 2020.
Οι αστυνομικοί εκτιμούν, τέλος, ότι μπήκαν στο κτίριο της ΑΣΟΕΕ κατά μόνας ώστε να μην κινήσουν τις υποψίες, καθώς και ότι αποφάσισαν την επίθεση είτε σε κάποια κλειστή συνέλευση είτε –δυσκολότερα– μέσω επίσης κλειστής ομάδας στα κοινωνικά δίκτυα. Εως την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, δεν είχε δημοσιευθεί κείμενο ανάληψης ευθύνης.
Ενα εικοσιτετράωρο αργότερα, το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και η αστυνομία «απάντησαν» κάνοντας επίδειξη πυγμής και αποφασιστικότητας, όταν έξι φοιτητές της σχολής επιχείρησαν με τρυπάνι να γκρεμίσουν τοίχο προκειμένου να επαναλειτουργήσουν στέκι που είχε εκκενωθεί το 2019.
Μια ομάδα ΟΠΚΕ μπήκε στο ΟΠΑ και συνέλαβε τους έξι νεαρούς, με τους τρεις απ’ αυτούς να έχουν συλληφθεί στο παρελθόν για συμμετοχή σε δράσεις του αναρχικού χώρου. Την Πέμπτη ήταν η σειρά του φοιτητικού συλλόγου να πραγματοποιήσει πορεία κατά της δημιουργίας πανεπιστημιακής αστυνομίας, ενώ αποφασίστηκε 24ωρη κατάληψη του κτιρίου.
Στη Θεσσαλονίκη, ήταν η εκκένωση της κατάληψης στο κτίριο του Βιολογικού από την αστυνομία που πυροδότησε την ένταση. Η επιχείρηση έγινε αιφνιδιαστικά την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, με την αστυνομία να διαλύει κατάληψη που μετρούσε 34 χρόνια «ζωής» και να ενεργοποιεί τα αντανακλαστικά του αναρχικού χώρου.
«Η επίθεση στους χώρους μας όχι μόνο δεν θα μείνει αναπάντητη, αλλά λειτουργεί και ως κινητήριος δύναμη για αντεπίθεση καθώς μας υπενθυμίζει για μία ακόμη φορά πως είμαστε σε συνεχή πόλεμο», ανέφεραν σε ανακοίνωσή τους τα μέλη της κατάληψης, δίνοντας το σύνθημα για δράσεις «αλληλεγγύης» ανά τη χώρα. Ετσι, το μεσημέρι της Δευτέρας 10 Ιανουαρίου αντιεξουσιαστές κατέλαβαν νέο χώρο στο πανεπιστήμιο, αυτή τη φορά κοντά στο Χημικό. Δύο εικοσιτετράωρα αργότερα, το πρωί της Τετάρτης, η αστυνομία επέστρεψε στο ΑΠΘ και συνέλαβε 15 άτομα που μετείχαν στην κατάληψη.
«Οπου και όταν υπάρχει αυτή η συνεργασία (σ.σ. αστυνομίας και πρυτανικών αρχών) υπάρχει ασφάλεια και άρα ελευθερία μέσα στο πανεπιστήμιο, που είναι η προϋπόθεση για την ομαλή λειτουργία του», δήλωσε ο κ. Θεοδωρικάκος λίγες ώρες μετά τη νέα επιχείρηση της ΕΛ.ΑΣ., δίνοντας το στίγμα και επόμενων κινήσεων…
Ο «οδηγός σπουδών» του νέου σώματος
Σε τροχιά υλοποίησης επανέρχεται το κυβερνητικό σχέδιο για τη δημιουργία πανεπιστημιακής αστυνομίας, που είχε τεθεί εν αμφιβόλω το φθινόπωρο, υπό τον φόβο η παρουσία ενστόλων εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων να δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα απ’ αυτά που ερχόταν να επιλύσει. Η εκπαίδευση των 400 νεοπροσληφθέντων ειδικών φρουρών που θα στελεχώσουν το νέο σώμα ξεκινάει αύριο στις σχολές της Αστυνομίας, στην Κομοτηνή. Στη διάρκεια της εβδομάδας μάλιστα υπήρχε η σκέψη στην έναρξη να δινόταν πανηγυρικός χαρακτήρας με την παρουσία στις σχολές του υπουργού Προστασίας του Πολίτη, κάτι που θα τελικώς θα συμβεί καθώς ο κ. Θεοδωρικάκος θα παραστεί.
Η προκήρυξη για την πρόσληψη των νέων ειδικών φρουρών δημοσιεύθηκε τον Μάιο του 2021 με τη διαδικασία της επιλογής να ολοκληρώνεται δύο μήνες αργότερα. Η έναρξη της εκπαίδευσής τους ανακοινώθηκε την 5η Ιανουαρίου από τον Τάκη Θεοδωρικάκο, με αφορμή συνάντησή του με τον πρύτανη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Νίκο Παπαϊωάννου, λίγα εικοσιτετράωρα μετά την εκκένωση πολυετούς κατάληψης σε χώρο του πανεπιστημίου. Από το σύνολο των 400 νέων ειδικών φρουρών 303 είναι άνδρες και 97 γυναίκες. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς είναι κάτοχοι πτυχίων ΑΕΙ και ΤΕΙ καθώς είχε αποφασιστεί να μοριοδοτηθούν οι απόφοιτοι της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Θα παρακολουθήσουν ένα βασικό πρόγραμμα εκπαίδευσης, όπως και οι υπόλοιποι ειδικοί φρουροί που μπήκαν στο σώμα τα τελευταία 2,5 χρόνια. Ο βασικός του κορμός περιλαμβάνει μεταξύ άλλων μαθήματα ποινικής δικονομίας, συνταγματικού δικαίου και εγκληματολογίας, καθότι θα έχουν καθήκοντα ανακριτικών υπαλλήλων, συντάσσοντας δικογραφίες όταν αυτό απαιτείται. Για τον ίδιο λόγο θα εκπαιδευτούν στη διερεύνηση μιας σκηνής εγκλήματος, όπως επίσης και στη διαφύλαξη πειστηρίων.
Ακόμα, οι νέοι ειδικοί φρουροί θα παρακολουθήσουν μαθήματα στη χρήση όπλων, αν και έχει αποφασιστεί η πανεπιστημιακή αστυνομία να είναι άοπλη, ενώ θα παρακολουθήσουν και μαθήματα αυτοάμυνας. Στον οδηγό σπουδών έχουν πάντως συμπεριληφθεί ειδικές διαλέξεις με στόχο οι 400 νέοι ειδικοί φρουροί να έρθουν κοντά στην πανεπιστημιακή κουλτούρα και να ενσωματωθούν κατά το δυνατόν στην ακαδημαϊκή κοινότητα. Αυτό τουλάχιστον επισημαίνεται στον οδηγό σπουδών που τέθηκε υπόψη της «Κ». Οι ειδικές αυτές διαλέξεις αφορούν τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ, την αντιμετώπιση θεμάτων ενδοοικογενειακής βίας, την ακαδημαϊκή ελευθερία κ.ά.
Το πρακτικό σκέλος της εκπαίδευσης βασίζεται κυρίως σε ασκήσεις επί σεναρίων που προβλέπουν διάπραξη εγκλημάτων μέσα σε πανεπιστημιακά ιδρύματα, όπως για παράδειγμα βιαιοπραγίες και πρόκληση φθορών. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ακόμα «μελέτες περιπτώσεων» (case studies). Την αποτίμηση δηλαδή, με αστυνομικούς όρους, πραγματικών περιστατικών που εκτυλίχθηκαν το προηγούμενο διάστημα μέσα σε πανεπιστημιακά ιδρύματα.
Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, τα στελέχη της πανεπιστημιακής αστυνομίας δεν θα τοποθετηθούν σε όλα τα πανεπιστήμια αλλά –αρχικά τουλάχιστον– σε αυτά που έχουν αντιμετωπίσει κατά καιρούς προβλήματα εγκληματικότητας, όπως το Αριστοτέλειο και το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Πανεπιστήμιο της Πάτρας και η πρώην ΑΣΟΕΕ. Ιδιαίτερα πιθανό είναι επίσης τα στελέχη της νέας υπηρεσίας να περιπολούν τελικά όχι εντός των πανεπιστημίων, όπως προέβλεπε το αρχικό σχέδιο, αλλά περιμετρικά αυτών.
Τα στελέχη της πανεπιστημιακής αστυνομίας εκτιμάται ότι θα αναλάβουν καθήκοντα το νέο ακαδημαϊκό έτος, εκτός κι εάν υπάρξει νέα παράταση, όπως έχει ήδη συμβεί μέχρι σήμερα. Εξάλλου, σε εκκρεμότητα βρίσκεται η διαδικασία εκπόνησης σχεδίων ασφαλείας από τα ακαδημαϊκά ιδρύματα της χώρας, όπως και η προμήθεια και εγκατάσταση καμερών και συστημάτων ελέγχου στις εισόδους των κτιρίων, όπως προβλέπει η σχετική νομοθεσία, με το υπουργείο Παιδείας πάντως να έχει δεσμεύσει κονδύλι 30 εκατ. ευρώ για τη βελτίωση των συνθηκών ασφαλείας των πανεπιστημίων.