Στα τελευταία –ημερολογιακά– κρούσματα της παραλλαγής «Δέλτα», αλλά και στον κρίσιμο αριθμό των ανεμβολίαστων ηλικιωμένων και με υποκείμενα νοσήματα νοσηλευομένων, αποδίδουν οι ειδικοί τον πολύ μεγάλο αριθμό ημερήσιων θανάτων που καταγράφονται στη χώρα μας.
Ο φετινός Ιανουάριος, παρά την επικράτηση της λιγότερο λοιμογόνου παραλλαγής «Ομικρον», εξελίσσεται σε έναν από τους πιο δύσκολους μήνες από πλευράς απωλειών ανθρώπινων ζωών, λόγω της COVID-19, με 2.405 θανάτους έως και την Παρασκευή 28.01.2022. Σημειώνεται ότι οι χειρότεροι μήνες της πανδημίας έως σήμερα ήταν ο Δεκέμβριος 2021 (2.633 θάνατοι) και ο Δεκέμβριος 2020 (2.432 θάνατοι).
«Αυτό που συμβαίνει σήμερα σε ό,τι αφορά τις νοσηλείες στις μονάδες αλλά και τον αριθμό των θανάτων έχει να κάνει, ως επί το πλείστον, με προηγούμενες μολύνσεις των ασθενών από την παραλλαγή “Δέλτα”», επισημαίνει στην «Κ» ο καθηγητής Παθολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών Χαράλαμπος Γώγος. «Είναι γνωστό ότι οι σοβαρές νοσηλείες και οι θάνατοι ακολουθούν με καθυστέρηση την εξέλιξη της πανδημίας, και η όποια αποκλιμάκωση στον αριθμό των κρουσμάτων βλέπουμε, θα φανεί στους σκληρούς δείκτες με απόσταση 2-3 εβδομάδων. Ωστόσο, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι η “Ομικρον” προκαλεί ηπιότερη νόσο, αλλά όχι ήπια, ειδικά για ανεμβολίαστα ηλικιωμένα άτομα και με υποκείμενα νοσήματα. Ετσι, ο μεγάλος αριθμός κρουσμάτων της “Ομικρον” θα επηρεάσει και το σχετικά υψηλό ποσοστό των ευπαθών ομάδων πληθυσμού, ειδικά εάν είναι ανεμβολίαστοι και θα οδηγήσει και σε απώλειες. Και για αυτό παραμένει η πολύ ισχυρή σύσταση για εμβολιασμό και με την τρίτη δόση», λέει ο καθηγητής.
Σημειώνεται ότι στη χώρα μας έως σήμερα εννέα στους δέκα πολίτες άνω των 60 ετών έχει εμβολιαστεί με έστω μία δόση εμβολίου έναντι του SARS-CoV-2, ενώ περίπου 300.000 παραμένουν ανεμβολίαστοι.
Σύμφωνα με τον κ. Γώγο, επιβαρυντικός παράγων είναι και η μεγάλη πίεση του συστήματος Υγείας, αλλά και η καθυστέρηση στην αναζήτηση θεραπείας από τους ασθενείς και η οποία παρατηρείται το τελευταίο διάστημα. «Εκτός από την πρόληψη που μπορεί να γίνει με τα εμβόλια, πολύ σημαντική είναι η έγκαιρη διάγνωση και η έγκαιρη θεραπεία, ειδικά τώρα που έχουμε τα κατάλληλα εργαλεία με τα αντιιικά φάρμακα, τα οποία εάν χορηγηθούν τη σωστή στιγμή μπορούν να προλάβουν μία σοβαρή νόσηση. Ετσι, το μήνυμα είναι ειδικά όσοι είναι υψηλού κινδύνου, όπως ανοσοκατασταλμένοι, διαβητικοί, νεφροπαθείς, παχύσαρκοι κ.ά., αμέσως μόλις νοσήσουν να ενημερώσουν τον γιατρό τους, ώστε αυτός να φροντίσει να λάβουν άμεσα θεραπεία», τονίζει.
Επιβαρυντικός παράγων η καθυστέρηση στην αναζήτηση θεραπείας – Η «Δέλτα» αντικαθίσταται από την «Ομικρον» στις νοσηλείες.
Πάντως, οι ειδικοί επιστήμονες αναμένουν μείωση του αριθμού των θανάτων και των νοσηλειών, ως αποτέλεσμα της ύφεσης της επιδημικής καμπύλης. Πλέον ο αριθμός των κρουσμάτων έχει σταθεροποιηθεί σε κάτω από 20.000 ημερησίως (μέσος όρος), έναντι περισσότερων από 35.000 που καταγράφονταν κατά μέσο όρο ημερησίως την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου. Επιπροσθέτως, η παραλλαγή «Δέλτα» αντικαθίσταται από την «Ομικρον» και σε ό,τι αφορά τις νοσηλείες. Ετσι πλέον περίπου το 70%-75% των νέων νοσηλειών αφορά ασθενείς που έχουν προσβληθεί από την παραλλαγή «Ομικρον», η οποία σε υγιείς και εμβολιασμένους προκαλεί ηπιότερη νόσηση σε σχέση με τη «Δέλτα». Την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 40%.
«Οσο αυξάνεται το ποσοστό της “Ομικρον” στις νοσηλείες τόσο θα αποκλιμακώνονται και οι σκληροί δείκτες», επισημαίνει στην «Κ» ο αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας – Προληπτικής Ιατρικής στο Εργαστήριο Υγιεινής Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής του ΕΚΠΑ, Δημήτρης Παρασκευής. Σύμφωνα με τον ίδιο, το επόμενο διάστημα θα δούμε και την επίδραση της μικρής έστω αύξησης της εμβολιαστικής κάλυψης των ατόμων ηλικίας άνω των 60 ετών ως αποτέλεσμα της υποχρεωτικότητας που επιβλήθηκε σε αυτή την ηλικιακή ομάδα. Παρά το γεγονός ότι ένας κρίσιμος αριθμός παραμένει ανεμβολίαστος, περισσότεροι από 220.000 πολίτες άνω των 60 ετών εμβολιάστηκαν έναντι της COVID-19 από τα μέσα Δεκεμβρίου έως σήμερα και το θετικό αποτύπωμα αυτού του εμβολιασμού απαιτεί να περάσει ένας μήνας.
Ο κ. Παρασκευής εκφράζει την εκτίμηση ότι δεν θα ξαναζήσουμε οξυκόρυφο επιδημικό κύμα της COVID-19, όπως αυτό που παρατηρήθηκε στη χώρα μας αμέσως μετά τα Χριστούγεννα. Οπως τονίζει, «η παραλλαγή “Ομικρον” είναι πολύ μολυσματική και διεισδυτική και επομένως απρόβλεπτη. Το κύμα της “Ομικρον” που έχουμε στην Ευρώπη μάς έδειξε τη δυναμική του, πώς δηλαδή μπορεί να κορυφωθεί απότομα η κυκλοφορία του και να υποχωρήσει εξίσου γρήγορα. Το πού όμως θα ισορροπήσει τώρα, εάν θα είναι σε χαμηλά, μέτρια ή υψηλά επίπεδα, μένει ακόμα να το δούμε. Ωστόσο δεν περιμένουμε να δούμε ξανά τόσο μεγάλη κορύφωση όπως αυτή που είδαμε στο τέλος Δεκεμβρίου με αρχές Ιανουαρίου. Θα έχουμε πιθανές μικρές εξάρσεις ως συνέπεια των χαρακτηριστικών που έχει η “Ομικρον”, αλλά αυτές δεν θα θυμίζουν αυτό που είδαμε πρόσφατα. Η εκτίμηση αυτή βασίζεται στο γεγονός ότι μεγάλο ποσοστό των νεαρών ατόμων οι οποίοι συμβάλλουν στη διασπορά της νόσου λόγω της μεγάλης κινητικότητας και των πολλών κοινωνικών επαφών έχουν πλέον ανοσοποιηθεί».
Στην ερώτηση εάν πλέον έχει νόημα να μιλάμε για κρούσματα, ο κ. Παρασκευής σημειώνει. «Είναι θέμα χρόνου να σταματήσουμε πλέον να μετράμε κρούσματα της COVID-19. Το θέμα αυτό, μάλιστα, έχει τεθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας προς συζήτηση. Ωστόσο, προϋπόθεση για αυτό είναι να έχουμε υψηλό ποσοστό ανοσίας είτε από εμβολιασμό είτε από νόσηση που να προσεγγίζει το 100%, στα άτομα άνω των 60 ετών, ώστε ο κίνδυνος σοβαρής νόσησης να είναι μικρός, κάτι που συμβαίνει ήδη σε πολλές χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Και αξίζει να σημειωθεί ότι αυτός ο κίνδυνος θα μειωθεί περαιτέρω με τις νέες θεραπείες έναντι της COVID-19».
Θολό τοπίο λόγω «Ελπίδας»
Σταθεροποίηση ή και μείωση του επιδημικού φορτίου παρατηρήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στην πλειονότητα των περιφερειακών ενοτήτων της χώρας μας. Αντίθετα, αύξηση των κρουσμάτων παρατηρήθηκε στη Θράκη και σε κάποια νησιά (Μύκονος, Θήρα, Νάξος, Σάμος κ.ά.), η οποία σχετίζεται κυρίως με τους εκτεταμένους ελέγχους στα παιδιά σχολικής ηλικίας. Η κακοκαιρία «Ελπίδα» θόλωσε πρόσκαιρα το επιδημιολογικό τοπίο. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Αττική ο αριθμός των νέων κρουσμάτων ήταν Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη μειωμένος σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% σε σχέση με το αντίστοιχο τριήμερο της προηγούμενης εβδομάδας, λόγω του ότι σχολεία και πολλές υπηρεσίες έμειναν κλειστά και, επομένως, τα τεστ που διενεργήθηκαν ήταν λιγότερα. Για το ενδεχόμενο το ιδιότυπο lockdown λόγω της κακοκαιρίας να συμβάλει στη μείωση της διασποράς του ιού, οι ειδικοί είναι επιφυλακτικοί και σημειώνουν ότι οποιαδήποτε επίδρασή του θα είναι βραχυπρόθεσμη, λόγω της πολύ μικρής διάρκειάς του.