«Μα τι λες μαμά, φυσικά και θα στεναχωρηθώ!» απάντησε στη μητέρα του ο 12χρονος γιος τής κ. Αλεξάνδρας Χαΐνη, για το ενδεχόμενο αποτυχίας στις εξετάσεις εισαγωγής σε Πρότυπο Γυμνάσιο. Το παιδί πέρασε ένα Πάσχα γεμάτο από… ασκήσεις γλώσσας και μαθηματικών, βιώνοντας από νωρίς τα βάσανα του φροντιστηρίου. Ελληνικό παράδοξο, αλλά η προσφυγή στην εξωσχολική βοήθεια κρίνεται απαραίτητη όταν πρόκειται για εξετάσεις. Πόσο μάλλον όταν ο ανταγωνισμός είναι ισχυρός όπως αυτός του προσεχούς Σαββάτου 7 Μαΐου για τα Πρότυπα Γυμνάσια και Λύκεια. Συνολικά 17.791 αιτήσεις υποβλήθηκαν φέτος για μία από τις 4.171 θέσεις στα Πρότυπα (μέσω εξετάσεων) και Πειραματικά (με κλήρωση) Σχολεία στην Ελλάδα.
«Η κοινωνία οφείλει να έχει ιδιαίτερη ευαισθησία στην ποιότητα και την προσπάθεια για συνεχή βελτίωση της παρεχόμενης εκπαίδευσης και, πιστεύω, ότι το δείχνει σε κάθε περίπτωση. Και είναι ευθύνη της πολιτείας να μην την απογοητεύσει. Είναι σαφές ότι, παρά τις κατά καιρούς παλινδρομήσεις στο θεσμικό επίπεδο, η ίδρυση και λειτουργία Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων εξέφραζε διαχρονικά την προσδοκία της κοινωνίας για καλά δημόσια σχολεία. Είναι ευθύνη της πολιτείας η ανάδειξη αυτών των σχολείων σε ουσιαστικούς σηματοδότες για τη βελτίωση της δημόσιας εκπαίδευσης», παρατηρεί, μιλώντας στην «Κ», ο πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής των Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων και καθηγητής στο Παν. Αθηνών, Γεώργιος Τόμπρας.
Ενδεικτικό, σύμφωνα με τον κ. Τόμπρα, του ενδιαφέροντος και της ανάγκης για αύξηση των Πειραματικών, και δη στο λεκανοπέδιο, είναι ότι για τις 17 θέσεις της εισαγωγικής τάξης του νεοσύστατου 26ου Γυμνασίου στο Κολωνάκι –για το οποίο υπήρξαν αντιδράσεις– υποβλήθηκαν πάνω από 900 αιτήσεις. Ταυτόχρονα, για τις 9 θέσεις Λυκείου του Αμαρουσίου που επίσης χαρακτηρίσθηκε φέτος Πειραματικό κατατέθηκαν πάνω από 250 αιτήσεις. Και ενώ η εισαγωγή στα Πειραματικά γίνεται με κλήρωση, οι 12χρονοι απόφοιτοι Δημοτικού για να εισαχθούν στα Πρότυπα Γυμνάσια πρέπει να διακριθούν στα μαθηματικά και στη γλώσσα. (Εξετάσεις γίνονται και για την Α΄ τάξη των Προτύπων Λυκείων αλλά για πολύ λίγες θέσεις που έμειναν κενές.)
Χαρακτηριστικό του ενδιαφέροντος είναι, όπως έκανε η 40χρονη Ολγα Γιαννακοπούλου για τον 12χρονο γιο της Παύλο, πως γονείς μαθητών στην Αττική μέτρησαν τις αναλογίες επιτυχίας σε κάθε Πρότυπο Γυμνάσιο και τελικά επέλεξαν να καταθέσουν αίτηση για το σχολείο με τις μεγαλύτερες πιθανότητες, έστω κι αν είναι μακριά από το σπίτι τους. «Μένουμε στο Μαρούσι, ωστόσο η αναλογία θέσεων υποψηφίων στο κοντινότερό μας Πρότυπο Γυμνάσιο Αναβρύτων είναι μεγάλη –υπολογίζεται ότι είναι 35 υποψήφιοι για μία θέση– και έτσι προτιμήσαμε να κάνουμε αίτηση σε ένα Πρότυπο στο κέντρο της Αθήνας, όπου η αντίστοιχη αναλογία ήταν 1 προς 4», παρατηρεί η ίδια στην «Κ», προσθέτοντας ότι ήδη ο υποψήφιος κάνει εντατικά μαθήματα.
Ενδεικτικό του ενδιαφέροντος είναι ότι για τις 17 θέσεις της εισαγωγικής τάξης του νεοσύστατου Πειραματικού 26ου Γυμνασίου στο Κολωνάκι υποβλήθηκαν πάνω από 900 αιτήσεις.
«Δεν υπάρχει εξεταστέα ύλη με τη στενή έννοια, αλήθεια είναι αυτό. Ωστόσο υπάρχουν προηγούμενα τεστ, όπως και παιδιά που τα έχουν δώσει στο παρελθόν. Δεν χρειάζεται κάποιος να είναι ειδικός για να αντιληφθεί ότι τα τεστ για τα Πρότυπα Σχολεία αναφέρονται γενικά στην ύλη που διδάσκονται τα παιδιά στα δημοτικά – τουλάχιστον στα δημόσια. Και ναι, μπορεί τα μαθηματικά ή η γλώσσα να είναι γνωστά, όμως ο τρόπος σκέψης, η αντίληψη που διέπει και τα δύο, είναι εντελώς διαφορετική από εκείνην που διδάσκονται τα παιδιά στο σχολείο. Ο γιος μου για παράδειγμα είναι καλός μαθητής, γερός και στα δύο μαθήματα, όμως λέει ότι αν δεν έκανε ιδιαίτερα δεν θα είχε καμία πιθανότητα να περάσει στο Πρότυπο της επιλογής του. Δυστυχώς το δημόσιο σχολείο –υπάρχουν βέβαια και εξαιρέσεις– δεν μαθαίνει τα παιδιά να σκέφτονται έξω από το κουτί (για να μεταφράσω τη γνωστή έκφραση out of the box). Ακολουθεί την πεπατημένη, χωρίς πολλά πολλά», παρατηρεί η κ. Χαΐνη.
Πρακτικοί λόγοι
Γονείς και υποψήφιοι διαμαρτυρήθηκαν φέτος διότι οι εξετάσεις θα οργανωθούν νωρίτερα από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια. Το υπ. Παιδείας αναφέρει ότι πρακτικοί λόγοι –για να εκδοθούν γρηγορότερα τα αποτελέσματα και να διευκολυνθεί η διαδικασία των εγγραφών στα συμβατικά σχολεία για το επόμενο σχολικό έτος– οδήγησαν στην απόφαση. Πάντως, αυτό άγχωσε ακόμη περισσότερο τα παιδιά και ιδίως εκείνα που είχαν αποφασίσει να ξεκινήσουν την προετοιμασία μέσα στο 2022, καθώς κάποια ξεκίνησαν το φροντιστήριο από πέρυσι τον Σεπτέμβριο. Στο πλαίσιο αυτό, πολλοί μαθητές επέλεξαν τα ιδιαίτερα μαθήματα. Σύμφωνα με τα στοιχεία, η ώρα κοστίζει γύρω στα 15 με 20 ευρώ, ενώ προς το τέλος τα παιδιά συμμετέχουν και σε 2-3 προσομοιώσεις που διοργανώνουν κάποια φροντιστήρια. Αυτές κοστίζουν η μία γύρω στα 35 με 40 ευρώ. Στα οργανωμένα φροντιστήρια οι τιμές κυμαίνονται περί τα 150 ευρώ τον μήνα, έξι ώρες την εβδομάδα μαζί με τα τεστ προσομοίωσης.
«Οι εξετάσεις αυτές αποσκοπούν στη διερεύνηση της γενικότερης συγκρότησης του υποψήφιου μαθητή στην ηλικιακή ομάδα που ανήκει και όχι στον έλεγχο γνώσεων σύμφωνα με κάποια εξεταστέα ύλη. Με την έννοια αυτή, πράγματι μπορεί οι μαθητές να μην είναι εξοικειωμένοι με τέτοιου τύπου εξετάσεις, αλλά μάλλον μιλάμε για το τεχνικό μέρος. Το ουσιαστικό μέρος, δηλαδή αν μπορεί ο μαθητής να καταλάβει μια ερώτηση σύμφωνα με κάτι που δίνεται και πρέπει να αποφασίσει για το ποια απάντηση ταιριάζει, θα πρέπει να πω ότι λίγο πολύ όλα τα παιδιά –ανεξαρτήτως φροντιστηρίου– μπορούν μια χαρά να το κάνουν. Και σε κάθε περίπτωση είναι μάλλον πιο πιθανό, αυτή καθαυτήν η “μεγιστοποίηση” της προετοιμασίας να δημιουργεί πρόσθετο άγχος που σίγουρα δεν βοηθάει», παρατηρεί ο κ. Τόμπρας. Και τονίζει: «Ως πανεπιστημιακός καθηγητής όμως, μπορώ αμέσως να πω ότι το φροντιστήριο γενικώς δεν καλύπτει και πολύ περισσότερο δεν αποκαλύπτει τις αδυναμίες του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Αποτελεί μέρος του και αλληλοσυμπληρώνονται».
Η αξιολόγηση
Οι αντιδράσεις των εκπαιδευτικών συμβατικών σχολείων κατά της αξιολόγησής τους παρέσυραν και τα Πρότυπα, παρότι οι εκπαιδευτικοί τους ήσαν οι πρώτοι, βάσει και του νόμου λειτουργίας τους, που αξιολογήθηκαν κατά την επαναθεσμοθέτηση των Πρότυπων και Πειραματικών το 2013. Ετσι, παρά την υψηλή ζήτηση για τις θέσεις τους, γονείς παρατηρούν ότι κακώς οι εκπαιδευτικοί που στελεχώνουν τα Πρότυπα δεν έχουν αξιολογηθεί, όπως προβλέπει ο νόμος. Μιλώντας στην «Κ» για το θέμα, ο γενικός γραμματέας του υπ. Παιδείας Αλέξανδρος Κόπτσης ανέφερε ότι η αξιολόγηση θα ξεκινήσει από το επόμενο σχολικό έτος. Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Διοικούσας των ΠΠΣ Γεώργιος Τόμπρας τόνισε: «Δυστυχώς, οι συνεχείς παλινδρομήσεις σε σχέση με την επαναφορά και τον εκσυγχρονισμό του θεσμού των Πρότυπων και Πειραματικών σχολείων δεν έχει επιτρέψει μέχρι σήμερα τη δημιουργία των αναγκαίων δομών και τη χρονική συνέχεια για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών ως προς το έργο τους σε αυτά τα σχολεία. Ετσι, η μόνη ουσιαστική αξιολόγηση έγινε το μακρινό 2013 και αφορούσε τους εκπαιδευτικούς που είχαν τις οργανικές τους θέσεις σε αυτά τα σχολεία πριν από το 2011. Εκτοτε οι εκπαιδευτικοί των Πρότυπων και Πειραματικών, ενώ έχουν αξιολογηθεί για να τοποθετηθούν αρχικώς σε αυτά, περιμένουν την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού τους έργου για την ανανέωση της θητείας τους, η οποία καθυστερεί. Είναι λοιπόν προφανές ότι η αξιολόγηση θα είναι το επόμενο σημαντικό βήμα».
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr