Πίσω από το… κακό πρόσωπο των επαγγελματικών λυκείων –όπως, ενδεικτικά, τα μεμονωμένα περιστατικά βίας μεταξύ μαθητών, αλλά και μαθητών – καθηγητών, οι καταλήψεις και οι καταστροφές των υποδομών των σχολείων– που συνήθως απασχολούν εντυπωσιοθηρικά την επικαιρότητα, κρύβεται μια σημαντική προσπάθεια των ανθρώπων της επαγγελματικής εκπαίδευσης για να αλλάξει σελίδα ο «φτωχός συγγενής» του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος.
«Με νέα φιλοσοφία θα εκπονηθούν συνολικά 235 προγράμματα σπουδών και 41 οδηγοί κατάρτισης για τις ειδικότητες της μαθητείας», ανέφερε μιλώντας χθες στην «Κ» ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) Γιάννης Αντωνίου. Tην ίδια στιγμή, σύμφωνα με τα στοιχεία του γενικού γραμματέα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και διά βίου Μάθησης Γεωργίου Βούτσινου, το τρέχον έτος 2022-2023 η τάξη μαθητείας διανύει την πιο επιτυχημένη περίοδο από την έναρξη του θεσμού. Για πρώτη φορά ο ιδιωτικός τομέας προσέφερε περισσότερες θέσεις μαθητείας σε σχέση με τον δημόσιο. Από τις συνολικά 4.300 θέσεις, το 57% δόθηκε από εταιρείες του ιδιωτικού τομέα και το 43% από εταιρείες του ευρύτερου δημόσιου τομέα. «Αυτό αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης για την επαγγελματική εκπαίδευση, καθώς έως τώρα οι δημόσιες επιχειρήσεις ήταν ο κύριος αρωγός των ΕΠΑΛ», παρατήρησε ο κ. Βούτσινος. Η τρέχουσα σχολική χρονιά ξεκίνησε με 468 τμήματα μαθητείας και 4.274 μαθητευομένους, ενώ την περίοδο 2021-22 δημιουργήθηκαν 333 τμήματα με 2.872 μαθητευομένους.
Ειδικότερα αυτές τις ημέρες ενεργοποιούνται οι ομάδες του ΙΕΠ για την εκπόνηση των πρώτων 120 προγραμμάτων σπουδών για την Α΄ Τάξη των συμβατικών και των πρότυπων ΕΠΑΛ και τους 9 τομείς της Β΄ Τάξης. Από τα μέσα της άνοιξης θα αρχίσει η εκπόνηση των υπολοίπων 115 προγραμμάτων σπουδών, ώστε να αρχίσει η πιλοτική εφαρμογή τους στα πρότυπα ΕΠΑΛ από τη σχολική χρονιά 2023-2024. Οπως δήλωσε στην «Κ» ο Γεώργιος Φύκαρης, σύμβουλος Α΄ του ΙΕΠ και υπεύθυνος για τα προγράμματα, στο σύνολο της επαγγελματικής εκπαίδευσης διδάσκονται 396 γνωστικά αντικείμενα, εκ των οποίων και 41 οδηγοί κατάρτισης για την τάξη μαθητείας.
Το καινούργιο, που ήδη δοκιμάζεται στα πρότυπα ΕΠΑΛ, είναι οι ενότητες οικονομικών δραστηριοτήτων μέσω των οποίων οι μαθητές της Α΄ Λυκείου εξοικειώνονται, όχι μόνο για έναν επαγγελματικό κλάδο αλλά για όλη την οικονομική αλυσίδα που «εμπεριέχει» τον κλάδο. Χαρακτηριστικά, στο πρόγραμμα της Α΄ Λυκείου υπάρχουν οι ενότητες «Ενέργεια, μεταφορές και επικοινωνίες», «Κατασκευές, παραγωγή και βιομηχανία», «Οικονομία, διοίκηση», «Γεωργία, τρόφιμα και περιβάλλον», «Τέχνες και πολιτισμός», «Υγεία και ευεξία». Στη Β΄ Λυκείου οι μαθητές θα επιλέξουν τομέα.
106.680 μαθητές φοιτούν φέτος στα ΕΠΑΛ. 4.274 μαθητευόμενοι είναι στο μεταλυκειακό έτος. 6 στις 10 επιχειρήσεις που προσφέρουν θέσεις μαθητείας είναι ιδιωτικές.
«Τα πρότυπα ΕΠΑΛ είναι πεδία καινοτομίας. Προσπαθούμε να είμαστε προσανατολισμένοι στην αγορά και τις εξελίξεις των επαγγελματικών τομέων. Κάποιοι από αυτούς, όπως η πληροφορική, η μηχανολογία, η ναυτιλία κινούνται πολύ γρήγορα», παρατηρεί ο κ. Φύκαρης.
Παράλληλα, «στα πρότυπα ΕΠΑΛ δίνεται η δυνατότητα τροποποίησης του προγράμματος σπουδών ανάλογα με τις ανάγκες της τοπικής οικονομίας. Για παράδειγμα, συζητώντας με τους ξενοδόχους της Ρόδου, στο πρόγραμμα του πρότυπου του νησιού θα εντάξουμε συγκεκριμένα πεδία γνώσεων, ενώ οι ξενοδόχοι θέλουν η προετοιμασία των μαθητών να ξεκινήσει από τη Β΄ Τάξη ΕΠΑΛ. Το ίδιο θα γίνει με το ΕΠΑΛ Αμφισσας που θα το “συνδέσουμε” με τον ιστορικό ελαιώνα της περιοχής», τόνισε στην «Κ» ο κ. Βούτσινος.
Μετά την πιλοτική εφαρμογή των καινοτομιών, η εφαρμογή τους σε όλα τα συμβατικά ΕΠΑΛ αναμένεται να ενισχύσει τη βαθμίδα εκπαίδευσης, προσελκύοντας περισσότερους φοιτητές. Φέτος σε όλα τα ΕΠΑΛ σπουδάζουν 106.680 μαθητές, ενώ το σχολικό έτος 2016-2017 φοιτούσαν 87.086. Αυξητική είναι η τάση των αριθμών και για το μεταλυκειακό έτος – τάξη μαθητείας. Κατά την τρέχουσα περίοδο, συγκριτικά με την περίοδο 2021-2022, καταγράφεται αύξηση μαθητευομένων κατά 48,8%, αύξηση των τμημάτων κατά 40,5% και αύξηση των εκπαιδευτικών που διδάσκουν και εποπτεύουν στα τμήματα μαθητείας κατά 38%.
Βεβαίως για να συνεχίσουν να ευημερούν οι αριθμοί, το στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί είναι της ποιότητας.
Οι αριθμοί
106.680 μαθητές φοιτούν φέτος στα ΕΠΑΛ.
4.274 μαθητευόμενοι είναι στο μεταλυκειακό έτος.
6 στις 10 επιχειρήσεις που προσφέρουν θέσεις μαθητείας είναι ιδιωτικές.