Αναπόσπαστο μέρος κάθε γκρίνιας περί της ζωής στην πρωτεύουσα, το μποτιλιάρισμα στην Αθήνα αποτελεί θεμελιώδες κομμάτι της ζωής κάθε Αθηναίου και Αθηναίας που έχει την «τύχη» να χρησιμοποιεί το οδόστρωμα για να μετακινηθεί. Όπως είναι ευρέως γνωστό όμως, δεν είναι όλες οι μέρες και οδοί ίδιες. Η Κυριακή είναι μία φανταστική μέρα για οδήγηση (και για ποδήλατο), καθώς οι δρόμοι είναι άδειοι και ήσυχοι και φτάνεις στην ώρα σου όπου θες. Από την άλλη, οι καθημερινές στις 8 το πρωί αλλά και κατά τις απογευματινές ώρες είναι μία «κόλαση» στους τέσσερις τροχούς, με τους δρόμους γεμάτους με οχήματα και τις καθυστερήσεις στις διελεύσεις να αποτελούν τον κανόνα παρά την εξαίρεση.
Η 4η χειρότερη μητρόπολη στην Ευρώπη
Λαμβάνοντας υπόψη τον δείκτη κυκλοφοριακής συμφόρησης της ιστοσελίδας tomtom, η Αθήνα βρίσκεται στην 25 η θέση παγκοσμίως από τις 390 πόλεις του δείγματος, ενώ είναι 12η στην Ευρώπη ως προς την κίνηση στο κέντρο της πόλης, με την θέση να ανάγεται στην 4η χειρότερη στην Ευρώπη όταν αναλύεται στο επίπεδο μητροπολιτικών περιοχών. Έτσι φαίνεται πως σε αντίθεση με άλλες πόλεις που το κυκλοφοριακό τους πρόβλημα εντοπίζεται στο κέντρο τους, στην Αθήνα οι καθυστερήσεις απλώνονται σε όλο το λεκανοπέδιο.
Αναλύοντας την κίνηση σύμφωνα με τα δεδομένα
Παίρνοντας τα δεδομένα για την κυκλοφορία των δρόμων στην Αττική από το data.gov για το διάστημα από τον Φεβρουάριο του 2022 έως τον Φεβρουάριο του 2023, αναλύθηκε η μέση ταχύτητα που έχουν τα οχήματα ανά ημέρα και ώρα στις κεντρικές οδικές αρτηρίες του λεκανοπεδίου ώστε να απεικονιστεί ποιες ώρες είναι πιο αργή η κυκλοφορία στην πόλη. Μέσω του υπολογισμού της μέσης εβδομαδιαίας ταχύτητας και της σύγκρισης με αυτήν της ωριαίας μέσης ταχύτητας στον κάθε δρόμο, προσεγγίζεται η πιθανότητα καθυστερήσεων και το επίπεδο του μποτιλιαρίσματος που συναντάται σε ολόκληρο το μήκος της εκάστοτε οδικής αρτηρίας.
Ο ρυθμός ζωής και εργασίας ορίζει την κίνηση
Το καθημερινό πήγαινε-έλα από τη δουλειά στο σπίτι δίνει τον βηματισμό στην κυκλοφοριακή συμφόρηση. Στις 8 το πρωί έχουμε ένα ξαφνικό «κύμα» καθυστερήσεων, ενώ το μεσημέρι, και ειδικότερα στις 3 το μεσημέρι καταγράφεται το δεύτερο «κύμα», το οποίο όμως διατηρείται έως και τις 6 το απόγευμα σε αρκετές οδούς. Δεν είναι κάθε μέρα ίδια όμως. Η πρώτη μέρα της εβδομάδας μάλλον είναι «τσαγκαροδευτέρα», καθώς οι ταχύτητες αποτυπώνονται ως αισθητά καλύτερες από τις υπόλοιπες εργάσιμες της εβδομάδας. Ακολουθώντας το Σαββατοκύριακο, η Δευτέρα μπορεί να εμφανίσει διαφορετικές διακυμάνσεις κίνησης, με εξάρσεις και χαλαρώσεις σε διαφορετικές περιπτώσεις.
Από την Τρίτη έως και την Παρασκευή εντοπίζονται οι μεγαλύτερες μειώσεις ταχύτητας στις μεγάλες οδικές αρτηρίες, σε αρκετές κατά 15 χμ/ω και πάνω από τον μέσο όρο εβδομαδιαίας ταχύτητας σε αυτές. Ορισμένες οδοί, ειδικά αυτές με πολλά φανάρια σημειώνουν μεγαλύτερες μειώσεις, μιας και τα αυτοκίνητα κινούνται πιο αργά, ενώ άλλες όπως η Λεωφόρος Αθηνών και ο Κηφισός φαίνονται καλύτερα από ότι άλλες εξαιτίας της πιο συνεχούς -σχετικά- διέλευσης των οχημάτων.
Σχολιάζοντας το φαινόμενο των δύο χρονικών κυμάτων το πρωί και το απόγευμα, ο κ. Κωνσταντίνος Κεπαπτσόγλου, αναπληρωτής καθηγητής στο Εργαστήριο Συγκοινωνιακής Τεχνικής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου αναφέρει πως «το πρωί φεύγουμε όλοι περίπου την ίδια ώρα για τη δουλειά μας. Στις 8 με 9 μετακινείται ο μεγάλος όγκος των εργαζόμενων, οι οποίοι όμως συνήθως επιστρέφουν σε κύματα, καθώς αυτές οι μετακινήσεις συνδυάζονται με άλλες που μπορεί να έχουν διαφορετικό σκοπό. Οπότε γι’ αυτό το πρωινό κύμα είναι πολύ μαζεμένο, σε αντίθεση με το απογευματινό. Είναι ένα συνηθισμένο φαινόμενο που το παρακολουθούμε σε όλο τον κόσμο».
Είναι ο Κηφισός η «κόλαση επί γης»;
Ο βασικός άξονας βορρά-νότου στην Αθήνα, ο Κηφισός, κάθε πρωί και μεσημέρι είναι γεμάτος αυτοκίνητα και για πολλούς είναι η χειρότερη οδός που έχουν να οδηγήσουν καθημερινά. Απαντώντας στο αν πράγματι μπορεί να χριστεί ο Κηφισός ως η χειρότερη λεωφόρος ή αν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος δρόμος που μπορεί να ονομαστεί «ο χειρότερος», ο καθηγητής σχολιάζει. «Δεν υπάρχει χειρότερη οδός. Το πρόβλημα είναι συνολικότερο και είναι πολύ πιο περίπλοκο το φαινόμενο από ό,τι ένας προβληματικός δρόμος. Ο δρόμος είναι προβληματικός ως προς την κυκλοφορία κυρίως επειδή τον χρησιμοποιούμε περισσότεροι άνθρωποι από ό,τι μπορεί να αντέξει. Ο Κηφισός έχει ξεπεράσει τις αντοχές του εδώ και πάρα πολλά χρόνια».
Βελτίωση μέσω αποφυγής
Μονόδρομος για τη βελτίωση του κυκλοφοριακού της πρωτεύουσας γενικότερα και του Κηφισού ειδικότερα χαρακτηρίζεται η μείωση χρήσης των αυτοκινήτων. «Να πάψουμε να παίρνουμε το αυτοκίνητό μας. Άλλος τρόπος δεν υπάρχει. Και δύο λωρίδες παραπάνω να βάλουμε στον Κηφισό το ίδιο πρόβλημα θα έχει. Είναι το παράδοξο του Μπράες, ότι δηλαδή ακόμα και να βελτιώσεις μία οδό υπό κάποιες συνθήκες, θα έχεις ακόμα χειρότερες συνθήκες. Λύση δεν είναι να έχουμε παραπάνω χωρητικότητα διότι και μας κοστίζει και δεν είναι σίγουρο ότι θα κάνει τη δουλειά που θέλουμε. Λύση είναι να χρησιμοποιούμε όσο περισσότερο μπορούμε άλλα μέσα. Δυστυχώς δεν υπάρχει μαγικός τρόπος για να ξεμπλοκάρει ο Κηφισός».
Πάντως, η χρήση άλλων μέσων ή η εξ ολοκλήρου αποφυγή μετακίνησης για μία μέρα μπορεί να αποδώσει σημαντικά οφέλη στους οδηγούς αλλά και στο περιβάλλον. Σύμφωνα με το tomtom, αν κάποιος εργαστεί από το σπίτι την ημέρα με τη χειρότερη κίνηση, όπου στον δείκτη της ιστοσελίδας αυτής είναι η Τετάρτη, θα κερδίσει σε ετήσια βάση 171 ευρώ σε βενζίνες, ενώ θα αποφύγει την εκπομπή 195 κιλών διοξειδίου του άνθρακα και θα «πάρει πίσω» 45 ώρες ζωής που θα χάλαγε κολλημένος στην κίνηση.
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr