Εξαιρετικά χαμηλή παραμένει η εμβολιαστική κάλυψη των αγοριών με το εμβόλιο HPV κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων στη χώρα μας. Παρά το γεγονός ότι το συγκεκριμένο εμβόλιο είναι ένα από τα δύο που αφορούν στην πρόληψη καρκίνου, λιγότερο από ένα στα δέκα αγόρια, ηλικίας 9 ετών και άνω, έχουν εμβολιαστεί και ενώ από τον Απρίλιο του 2022 έχει ενταχθεί στο εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμών και επομένως χορηγείται δωρεάν. Χαμηλό και μακριά από τον στόχο που έχει θέσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για την εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας είναι και το ποσοστό εμβολιασμού των κοριτσιών με το εμβόλιο HPV: 43% όταν ο στόχος είναι να φτάσει το 90% έως το 2030.
Βασικές αιτίες για τα χαμηλά αυτά ποσοστά είναι είτε το έλλειμμα ενημέρωσης είτε η μη σωστή πληροφόρηση των γονιών. «Από τις επισκέψεις μας σε μικρούς δήμους της χώρας, έχουμε την εντύπωση ότι δεν έχει φτάσει η πληροφορία στους γονείς για τις συστάσεις εμβολιασμού των αγοριών», επισημαίνει στην «Κ» ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Κώστας Νταλούκας. Οπως εξηγεί, «οι γονείς συχνά μας λένε ότι δεν γνώριζαν καν ότι τα αγόρια πρέπει να εμβολιάζονται έναντι του HPV. Και υπάρχει και παραπληροφόρηση. Πρόσφατα μία μητέρα με δύο παιδιά μού ανέφερε ότι όταν ρώτησε τον γυναικολόγο για το τι πρέπει να κάνει με τα παιδιά της, αυτός της είπε να καθυστερήσει τον εμβολιασμό. Αυτό όμως έρχεται σε αντίθεση με τις επίσημες συστάσεις της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμού για χορήγηση του εμβολίου στις ηλικίες 9 έως 11 ετών. Εκτιμώ λοιπόν ότι θα πρέπει να γίνει μία ενημέρωση τόσο του πληθυσμού, όσο και των επαγγελματιών υγείας».
Το τελευταίο διάστημα οι παιδίατροι μέλη της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων υλοποιούν δράση με επισκέψεις σε δέκα μικρούς πληθυσμιακά δήμους της χώρας. Μόλις το περασμένο Σαββατοκύριακο ήταν στα Καλάβρυτα (προτελευταία επίσκεψη), όπου μετά την ενημέρωση γονιών, επτά παιδιά εμβολιάστηκαν για τον HPV. Οπως σημειώνει ο κ. Νταλούκας, «παρατηρήσαμε ότι σε μεγάλο ποσοστό οι γονείς είναι συνεπής στον βασικό εμβολιασμό του παιδιού τους, παρά το γεγονός ότι σε κάποιες περιοχές δεν υπάρχει κάλυψη από παιδίατρο. Καθυστερήσεις υπάρχουν στο εμβόλιο HPV τόσο σε αγόρια όσο και σε κορίτσια, ενώ χαμηλή ήταν η εμβολιαστική κάλυψη και για τον μηνιγγιτιδόκοκκο Β, λόγω κόστους του εμβολίου (δωρεάν χορηγείται μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις).
Λιγότερο από ένα στα δέκα αγόρια ηλικίας 9 ετών και άνω στη χώρα μας έχει κάνει το εμβόλιο HPV κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων.
Μελέτη
Την παρατήρηση αυτή επιβεβαιώνει μελέτη μαθηματικής μοντελοποίησης που παρουσιάστηκε πρόσφατα στο 61ο Πανελλήνιο Παιδιατρικό Συνέδριο (Ιωάννινα 16-18 Ιουνίου) και για την οποία αξιοποιήθηκαν δεδομένα πωλήσεων και κόστους του ΕΟΠΥΥ. Σύμφωνα με τη μελέτη, το εμβόλιο με τη μικρότερη εμβολιαστική κάλυψη στον παιδικό πληθυσμό είναι το HPV και κυρίως στα αγόρια (6%). Στον αντίποδα είναι το εξαδύναμο (διφθερίτιδα, τέτανο, κοκκύτη, πολιομυελίτιδα, ηπατίτιδα Β και αιμόφιλο ινφλουέντζα), με το οποίο έχει εμβολιαστεί το 97% των Ελληνόπουλων.
Ο στόχος της μελέτης ήταν η εκτίμηση της δαπάνης από την εφαρμογή του εθνικού προγράμματος εμβολιασμών παιδιών και εφήβων στην Ελλάδα, το οποίο είναι ένα από τα πιο σύγχρονα διεθνώς. Σύμφωνα με τη μελέτη, με βάση την τρέχουσα εμβολιαστική κάλυψη του παιδικού πληθυσμού, η δαπάνη εκτιμάται στα 93,6 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιπροσωπεύει το 0,6% του συνολικού προϋπολογισμού Υγείας. Το κόστος των εμβολιασμών αυτών ανά παιδί/έφηβο υπολογίστηκε στα 1.150 ευρώ.
Το συνολικό κόστος στη βέλτιστη εμβολιαστική κάλυψη (εάν δηλαδή το 95% των παιδιών είχε κάνει τα βασικά εμβόλια και το 90% των κοριτσιών και 50% των αγοριών αντίστοιχα είχαν κάνει το εμβόλιο HPV) εκτιμάται στα 2.360 ευρώ ανά παιδί. Σε αυτή την περίπτωση ο εμβολιασμός θα αντιπροσώπευε το 1,08% του συνολικού προϋπολογισμού Υγείας. Εν κατακλείδι, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι ο εμβολιασμός αντιπροσωπεύει ένα πολύ χαμηλό ποσοστό της συνολικής δαπάνης υγείας, ακόμα και στην περίπτωση της βέλτιστης κάλυψης, και καλούν για την υιοθέτηση παρεμβάσεων για αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης.
Σημειώνεται ότι σε χώρες με παρόμοια εμβολιαστικά προγράμματα, όπως οι ΗΠΑ, έχει εκτιμηθεί ότι για κάθε δολάριο που επενδύεται στον εμβολιασμό, «επιστρέφονται» περίπου τρία δολάρια από τη μείωση του ιατρικού κόστους και 10 δολάρια από τη μείωση του κόστους των μεταδοτικών νοσημάτων στην κοινωνία.
Οι αριθμοί
93,6 εκατ. ευρώ είναι το κόστος του τρέχοντος προγράμματος εμβολιασμού στη χώρα μας.
1.150 ευρώ είναι το κόστος εμβολιασμού ανά παιδί/έφηβο.
43% των κοριτσιών έχουν εμβολιαστεί για τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV).
6% των αγοριών έχουν εμβολιαστεί για τον HPV.
9-11 ετών είναι η ενδεικνυόμενη ηλικία για το εμβόλιο HPV.