Η διάγνωση μαθησιακών διαταραχών των παιδιών έχει καταλήξει σε γολγοθά για τους γονείς και το παιδί. Οι διαδικασίες μπορεί να κρατήσουν και πάνω από ένα χρόνο, εξουθενώνοντας μαθητές και γονείς. Ενδεικτικά, για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του προβλήματος, με βάση τα διεθνή στοιχεία, δυσλεξία –μία από τις πιο συχνές ειδικές μαθησιακές διαταραχές– εμφανίζεται στο 10%-15% των παιδιών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Από την άλλη, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» έχουν σκιαγραφηθεί… θολά σημεία στο σύστημα επιλογής των παιδιών που χρειάζονται παράλληλη στήριξη στο σχολείο. Μόνιμο προσωπικό στα αρμόδια κέντρα διάγνωσης για επιτάχυνση των διαδικασιών και έγκυρες διαγνώσεις είναι οι δύο βασικές αλλαγές που θα προωθήσει η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας το αμέσως προσεχές διάστημα αλλαγές.
Οι περιπτώσεις χαρακτηριστικές: Οι γονείς μαθητή κατάλαβαν ότι το παιδί βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού όταν πήγε στο νηπιαγωγείο. Κάποιοι άλλοι έμαθαν ότι το παιδί τους είναι δυσλεκτικό όταν πλέον είχε φτάσει στα μέσα του γυμνασίου. Είχε περάσει επτά χρόνια στα θρανία, αλλά δεν είχε γίνει αντιληπτή η διαταραχή του παιδιού. Ισως ήταν πρόωρα τα σημάδια, ίσως οι δάσκαλοι δεν έχουν ενημέρωση για τέτοιες περιπτώσεις. Αφού οι γονείς πήραν δύο διαγνώσεις από ιδιωτικά κέντρα, κατέθεσαν την αίτηση στο αρμόδιο Κέντρο Διάγνωσης Αξιολόγησης Συμβουλευτικής και Υποστήριξης (ΚΕΔΑΣΥ) ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Τέσσερις μήνες μετά την κατάθεση της αίτησης, η απάντηση των υπευθύνων του Κέντρου στους γονείς είναι πως θα έχουν διάγνωση το νωρίτερο σε ένα χρόνο.
Θα μπορούσαν όλα να είχαν γίνει γρηγορότερα, ώστε η παρέμβαση των ειδικών να είναι πιο αποτελεσματική; Για την επίσπευση των διαδικασιών, η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας στοχεύει, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», να στελεχώσει τα ΚΕΔΑΣΥ με μόνιμο προσωπικό αντί των αναπληρωτών που προσλαμβάνονται με τη λογική της κάλυψης των κενών και η πρόσληψή τους συνήθως γίνεται σε δεύτερη φάση προσλήψεων, καθώς προηγείται η κάλυψη των λειτουργικών κενών των σχολικών μονάδων.
Ο αριθμός των μαθητών που λαμβάνουν παράλληλη στήριξη είναι περί το 2% επί του συνόλου της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης ενώ σε συγκεκριμένες, περιφέρειες είναι γύρω στο 6%.
Το γενικό σκεπτικό του υπουργείου είναι η γρηγορότερη διάγνωση των σωματικών, διανοητικών, ψυχολογικών, ιδιαιτεροτήτων και των διαταραχών των παιδιών. Μάλιστα, καθώς όσο νωρίτερα διαγνωσθεί η διαταραχή τόσο ευκολότερη και αποδοτικότερη είναι η αντιμετώπισή της. Για τον λόγο αυτό, βάρος θα δοθεί στην πρόληψη των διαταραχών όταν τα παιδιά φοιτούν στις δομές προσχολικής αγωγής, που έχει πλέον περάσει στην εποπτεία του υπ. Παιδείας.
Την ίδια στιγμή, ετησίως παρατηρούνται ελλείψεις εξειδικευμένων εκπαιδευτικών για στήριξη των παιδιών στο σχολείο (παράλληλη στήριξη, όπως ονομάζεται). Σήμερα, τα αιτήματα των γονιών είναι περίπου 20.000, αλλά οι σχετικοί εκπαιδευτικοί περίπου 13.000. Αποτέλεσμα είναι στην πράξη ένας εκπαιδευτικός να αναλαμβάνει όχι μόνο ένα παιδί, αλλά έως και τρία. Ουσιαστικά, το ένα τρίτο των προσλήψεων εκπαιδευτικών ετησίως αφορά ειδικότητες για την παράλληλη στήριξη. Το βάρος από το υπουργείο Παιδείας θα δοθεί όχι μόνο στην έγκαιρη αλλά και στην έγκυρη διάγνωση. Πανελλαδικά, ο αριθμός των μαθητών των οποίων το αίτημα για παράλληλη στήριξη ικανοποιείται είναι περί το 2% επί του συνόλου των μαθητών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Ωστόσο σε συγκεκριμένες περιφέρειες (π.χ. Αττική, Κρήτη) ο μέσος όρος είναι γύρω στο 6%.
Κενά έως τον Ιανουάριο
Οπως λένε τα μέλη της Πρωτοβουλίας Φιλολόγων Ειδικής Αγωγής, ετησίως εκατοντάδες κενά παραμένουν ακάλυπτα μέχρι και τον Ιανουάριο, δηλαδή τα μέσα της σχολικής χρονιάς. Oπως υπογραμμίζουν τα μέλη της Πρωτοβουλίας, «συνέπεια είναι τα τμήματα ένταξης να παραμένουν χωρίς εκπαιδευτικό προσωπικό και εκατοντάδες μαθητές χωρίς παράλληλη στήριξη, παρά τις επίσημες γνωματεύσεις των ΚΕΔΑΣΥ και την καταγραφή των σχετικών αναγκών από τις Διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της επικράτειας. Μάλιστα, με περίτεχνες τακτικές το ΥΠΑΙΘ μειώνει δραματικά τις ώρες παράλληλης στήριξης που έχουν ορισθεί από τις γνωματεύσεις της διεπιστημονικής ομάδας των ΚΕΔΑΣΥ για το κάθε παιδί και τοποθετεί έναν εκπαιδευτικό για 7 και 9 μαθητές. Αποτέλεσμα της τακτικής αυτής είναι η αδυναμία του εκπαιδευτικού να βοηθήσει τους τόσους μαθητές που του έχουν ανατεθεί».