«Μόλις βγήκα στο μπαλκόνι, είναι γεμάτο στάχτες και είναι πολύ έντονη η μυρωδιά του καπνού. Τσούζουν τα μάτια μας». Αυτή την εικόνα μεταφέρει από το Ιλιον κάτοικος της περιοχής, λέγοντας συγχρόνως πως δεν διατίθεται σήμερα να ανοίξει ξανά τα παράθυρα του σπιτιού της και, αν χρειαστεί να βγει έξω, θα το κάνει με μάσκα.
Τις τελευταίες ώρες το Ιλιον, μαζί με την Πετρούπολη, το Περιστέρι και τον Αγ. Ι. Ρέντη είναι οι περιοχές της Αττικής, αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας, με τα πιο επικίνδυνα επίπεδα μικροσωματιδίων στον αέρα, λόγω του καπνού που μεταφέρεται από τις πυρκαγιές που μαίνονται από χθες στην Αττική. Σύμφωνα με τα στοιχεία της επιστημονικής ομάδας ΠΑΝΑΚΕΙΑ, στις 9:00 το πρωί σήμερα οι συγκεντρώσεις των μικροσωματιδίων PM2.5 βρίσκονταν σε απαγορευτικά επίπεδα: στο Ιλιον καταγράφηκε τιμή 103 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο (μg/m3), στην Πετρούπολη 104 μg/m3, στο Περιστέρι 78 μg/m3 και στον Αγ. Ι. Ρέντη τα 96 μg/m3. Μάλιστα, στην Πετρούπολη τα μεσάνυχτα της Τρίτης η τιμή έφτασε έως και τα 188.5 μg/m3. Ολα αυτά, την στιγμή που τα μικροσωματίδια στον αέρα δεν πρέπει να ξεπερνούν τα 10 και τα 20 μg/m3 για να θεωρούνται καλά ή ικανοποιητικά, αντίστοιχα, για την ατμόσφαιρα και την υγεία μας.
Οι παραπανω δεν είναι οι μόνες περιοχές της Αττικής στις οποίες η ποιότητα του αέρα έχει «χτυπήσει κόκκινο». Στο Χαϊδάρι, το κοντέρ έγραψε σήμερα το πρωί 60 μg/m3, στο Παλαιό Φάληρο 64 μg/m3 και στον Πειραιά 50 μg/m3. Αρκεί να βγει κανείς έξω για μερικά λεπτά, ακόμα και αν δεν βρίσκεται στις «κόκκινες» ζώνες της Αττικής και δεν θα αργήσει να καταλάβει πως η ατμόσφαιρα είναι αποπνικτική.
Με τη φορά του ανέμου
Οπως επεσήμαινε σε χθεσινό ρεπορτάζ της «Κ» και ο καθηγητής Νίκος Μιχαλόπουλος, διευθυντής του Ινστιτούτου Ερευνών και Βιώσιμης Ανάπτυξης στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και συντονιστής της ερευνητικής ομάδας ΠΑΝΑΚΕΙΑ, ο καπνός από τις πυρκαγιές μπορεί να φτάσει πολύ μακριά από τα σημεία μιας εστίας. «Οι βορειοανατολικοί άνεμοι μεταφέρουν τον καπνό από την Αλεξανδρούπολη μέχρι και τα νησιά του Ιονίου», σχολίασε χαρακτηριστικά. Και φυσικά, εφιστούσε την προσοχή για την υγεία μας: «Θέλει ιδιαίτερη προσοχή, καθώς 24ωρη έκθεση σε τέτοιες συγκεντρώσεις μπορεί να είναι πολύ επιβλαβής όχι μόνο για άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες αλλά και για τον μέσο πολίτη».
Ο διευθυντής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Κώστας Λαγουβάρδος, εξηγεί πως αυτή την στιγμή οι άνεμοι που είναι ενισχυμένοι πνέουν βόρειοι και βορειοανατολικοί, εξού και ο άνεμος κινείται κυρίως προς τα νοτιοδυτικά της Αττικής. Το βράδυ της Τρίτης, οπότε και οι άνεμοι εξασθένησαν, υπήρξε διασπορά του καπνού πάνω από την πόλη, γι’ αυτό και είδαμε εικόνες με κάπνα πάνω από διάφορες περιοχές της Αθήνας.
Οπως εξηγεί ο επιστήμονας, το βράδυ θα πέσει και πάλι η ένταση των ανέμων και αν συνεχίσει η φωτιά, υπάρχει το ενδεχόμενο να έχουμε εκ νέου επιβάρυνση της ατμόσφαιρας και σε άλλες περιοχές της Αττικής. Ολα βέβαια εξαρτώνται από την πιθανή διασπορά της πυρκαγιάς, οπότε δεν μπορούμε να έχουμε από τώρα μια σαφή εικόνα γιατί «Για τον άνεμο γνωρίζουμε που κατευθύνεται, αλλά δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι θα γίνει με την φωτιά», λέει ο Κώστας Λαγουβάρδος.
Πώς κινούμαστε σήμερα στην Αττική;
Με τις συγκεντρώσεις του αέρα να καθιστούν την ατμόσφαιρα πλέον και στην Αττική σε κατάσταση συναγερμού, ο Στέλιος Λουκίδης, πνευμονολόγος στο ΠΓΝ Αττικόν και πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, σημειώνει πως καλό είναι μικρά παιδιά και κυρίως άνθρωποι με χρόνια αναπνευστικά και καρδιαγγειακά προβλήματα που παροξύνονται από την διαταραχή του περιβάλλοντος, αν δεν έχουν λόγο, να μην κυκλοφορούν έξω σήμερα. «Αν τώρα κάποιος με χρόνιο αναπνευστικό πρόβλημα πρέπει να βγει έξω, καλό είναι να βάζει μάσκα υψηλής προστασίας, είναι η μόνη που μπορεί σχετικά να προστατεύσει από την εισπνοή των μικροσωματιδίων», λέει.
Ομοίως και ο γενικός πληθυσμός θα πρέπει να προσέχει. Οι άσκοπες μετακινήσεις δεν ενδείκνυνται, αν παρ’ όλα αυτά γίνουν, καλό είναι το άτομο να παρακολουθεί τι συμβαίνει την τρέχουσα στιγμή με τον αέρα στην περιοχή που βρίσκεται (εδώ υπάρχει τακτικό update με τα στοιχεία της ΠΑΝΑΚΕΙΑ) και αν η ατμόσφαιρα είναι πολύ επιβαρυμένη, να φοράει με τη σειρά του μάσκα.
Επιπλέον, όσο η κατάσταση παραμένει έτσι, θα πρέπει να περιορίσουμε οποιεσδήποτε άλλες δραστηριότητες μπορούν να αυξήσουν τον καπνό στην ατμόσφαιρα. Κάτι που σημαίνει πως το να ψήσει κάποιος σήμερα δεν είναι μια καλή ιδέα, ενώ ακόμα και το άναμμα του τσιγάρου είναι κάτι που μπορεί να επιβαρύνει τον αέρα.
Δεδομένου πως ο υδράργυρος σήμερα στην Αττική αναμένεται να αγγίξει τους 36 βαθμούς Κελσίου, η παραμονή σε εσωτερικό χώρο χωρίς κλιματισμό μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη -λαμβάνοντας κιόλας υπόψη πως το να ανοίξουμε τα παράθυρα μοιάζει απαγορευτικό. Παρ’ όλα αυτά, ο Στέλιος Λουκίδης προτρέπει αν υπάρχει η δυνατότητα να χρησιμοποιούμε κλιματισμό με ανακύκλωση αέρα εσωτερικού χώρου, αλλιώς, «πρακτικά, αυτό που κάνει το κλιματιστικό είναι να μεταφέρει αυτό που βλέπουμε έξω από το παράθυρο, μέσα στο σπίτι».
Την ίδια στιγμή στην υπόλοιπη Ελλάδα, σύμφωνα με την καταγραφή της ΠΑΝΑΚΕΙΑ, οι περιοχές που είχαν επιβαρυνθεί από το μέτωπο του Εβρου, παρουσιάζουν βελτίωση στην ποιότητα του αέρα, η οποία ωστόσο παραμένει κακή: στην Αλεξανδρούπολη τα μικροσωματίδια παρουσιάζουν τιμή 38 μg/m3, η Αρτα 34 μg/m3 και τα Ιωάννινα 27 μg/m3, ενώ φαίνεται πως πλέον επηρεάζεται και η Θεσσαλονική, με την περιοχή του Τριλόφου να σημειώνει τιμή 25 μg/m3. Επιπλέον, επιβαρυμένος είναι ο αέρας και στη Χαλκίδα, στον αέρα της οποίας το ποσοστό μικροσωματιδίων φτάνει τα 31 μg/m3.