«HΔικαιοσύνη που απονέμεται με καθυστέρηση, τείνει να είναι μη Δικαιοσύνη» τονίζει σε μήνυμά της ενόψει του νέου δικαστικού έτους η πρόεδρος του Αρείου Πάγου, Ιωάννα Κλάπα, απευθυνόμενη στο σύνολο των δικαστών όλης της χώρας.
Η πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου μεταξύ άλλων σημειώνει, αναφερόμενη στον θεσμικό ρόλο των δικαστών: «Υπάρχουμε για την ορθή, αιτιολογημένη και έγκαιρη παροχή της έννομης προστασίας στον πολίτη, ο οποίος είναι το κέντρο του δικαστικού συστήματος και αναμένει από εμάς αμερόληπτες, θεμελιωμένες, αιτιολογημένες και έγκαιρες αποφάσεις. Δικαιοσύνη, η οποία απονέμεται με καθυστέρηση, ή ακόμη, με προχειρότητα και αδιαφορία, τείνει να μην είναι δικαιοσύνη».
Το κύρος του θεσμού
Από την πλευρά της, η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Γεωργία Αδειλίνη, σε μήνυμά της προς τους εισαγγελείς όλης της χώρας, αναφέρεται στην ανάγκη ανταπόκρισης των εισαγγελικών λειτουργών στα καθήκοντά τους με νηφαλιότητα και ευθύνη για τη διαφύλαξη του κύρους του εισαγγελικού θεσμού, σημειώνοντας μεταξύ άλλων: «Ο τρόπος άσκησης των καθηκόντων μας με νηφαλιότητα, ευπρέπεια, αποφασιστικότητα και αμεροληψία, κυρίως δε με απόλυτη αφοσίωση στο Σύνταγμα και τους νόμους, θα εμπεδώσει την εμπιστοσύνη των πολιτών σ’ εμάς. Και τέλος, ας μην ξεχνάμε ότι ο καθένας / η καθεμία από εμάς εκπροσωπεί το σύνολο των εισαγγελέων κατά την άσκηση των καθηκόντων του / της, με τρόπο ώστε να έχουμε και ατομική ευθύνη για την εικόνα του “εισαγγελέα” στην κοινωνία και τη διαφύλαξη του κύρους του εισαγγελικού θεσμού, που είναι απαραίτητη για την εκπλήρωση της σημαντικής αποστολής μας».
Στο μήνυμά της η πρόεδρος του ΑΠ, Ιωάννα Κλάπα, αναφέρεται επίσης και στη δυσμενή συγκυρία που καθορίζεται από την απελπιστική κατάσταση συμπολιτών μας που δοκιμάστηκαν σκληρά από πυρκαγιές και πλημμύρες, τονίζοντας τον ρόλο της Δικαιοσύνης και των δικαστών σε αυτές τις δύσκολες στιγμές, σημειώνοντας μεταξύ άλλων: «Εμείς, οι Ελληνες δικαστές, πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε, στα πλαίσια ασκήσεως των καθηκόντων μας, με αμεσότητα, θάρρος, αποφασιστικότητα, με το δέον ήθος, αλλά και συναίσθηση ότι το δικαστικό μας έργο, σε κάθε στάδιο και έκφανσή του, ενθαρρύνει τους πολίτες, εμπνέει και διαμορφώνει την κοινωνική συνείδηση και, συνακόλουθα, προάγει το κύρος του θεσμού της Δικαιοσύνης».
Επιπλέον η πρόεδρος του Αρείου Πάγου δεν αποφεύγει να αναφερθεί στις παθογένειες που υπάρχουν μέσα στο δικαστικό σώμα, στους ελάχιστους, όπως τονίζει δικαστές, που δεν ανταποκρίνονται για διάφορους λόγους στο καθήκον τους, τους οποίους καλεί να προβληματιστούν για την πορεία τους, αναλογιζόμενοι ότι η καθυστέρηση στην απονομή της Δικαιοσύνης πλήττει δικαιώματα των πολιτών.
Το μήνυμα της προέδρου του Αρείου Πάγου, Ιωάννας Κλάπα
«Με την έναρξη του νέου δικαστικού έτους 2023-2024, εύχομαι από καρδιάς σε όλους ατομική και οικογενειακή υγεία. Οπως γνωρίζετε, η Πολιτεία μου εμπιστεύθηκε τη θέση της προέδρου του Αρείου Πάγου, την οποία επωμίστηκα με απόλυτη συναίσθηση της τεράστιας ευθύνης που εμπεριέχει το αξίωμα αυτό. Προσδοκώ στην αγαστή συνεργασία μας και την από κοινού προσπάθεια όλων μας, προκειμένου να διασφαλίσουμε την ομαλή λειτουργία της Δικαιοσύνης, που αποτελεί δείκτη της Δημοκρατίας και αντανάκλαση του σεβασμού του κράτους προς τους πολίτες.
Είναι βαρύ το έργο μας, δύσκολο και επίπονο. Απαιτεί από τον καθένα μας και από τη θέση, την οποία κατέχει, διαρκή υπερπροσπάθεια και αφοσίωση, με προσωπικές και οικογενειακές θυσίες, προετοιμασία, επιμέλεια, διαρκή ενημέρωση και εγρήγορση, αλλά και αγωνία για την ορθή και έγκαιρη παροχή έννομης προστασίας, στις πολιτικές και ποινικές δίκες, ψυχραιμία και σθένος, ώστε να εκφράζουμε τη δικανική μας κρίση, κατ’ εφαρμογή του Συντάγματος, των νόμων και με βάση τη δικαστική μας συνείδηση, με ανεξαρτησία και αμεροληψία.
Τραγικά γεγονότα ταλανίζουν τη χώρα, τους τελευταίους μήνες. Εχουν πληγεί βαρύτατα το περιβάλλον, η οικονομία και, κυρίως, αυτή καθεαυτή η διαβίωση μεγάλου αριθμού συμπολιτών μας. Οξείες καταστάσεις και σοβαρά προβλήματα μαστίζουν τη σύγχρονη κοινωνία, προσβάλλοντας αδιαπραγμάτευτα έννομα αγαθά. Εμείς, οι Ελληνες δικαστές, πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε, στα πλαίσια ασκήσεως των καθηκόντων μας, με αμεσότητα, θάρρος, αποφασιστικότητα, με το δέον ήθος, αλλά και συναίσθηση ότι το δικαστικό μας έργο, σε κάθε στάδιο και έκφανσή του, ενθαρρύνει τους πολίτες, εμπνέει και διαμορφώνει την κοινωνική συνείδηση και, συνακόλουθα, προάγει το κύρος του θεσμού της Δικαιοσύνης.
Κατά τη μακρόχρονη δικαστική μου πορεία, έχω διαμορφώσει την πεποίθηση ότι οι Ελληνες δικαστικοί λειτουργοί, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, ανταποκρίνονται στις βαρύτατες υπηρεσιακές τους υποχρεώσεις, με επάρκεια, αποτελεσματικότητα και υψηλό αίσθημα ευθύνης και δεν ενεργούν διεκπεραιωτικά, ασκώντας απλώς ένα βιοποριστικό επάγγελμα, που τους παρέχει ασφάλεια και ικανοποιητικό μισθό. Υπάρχουμε για την ορθή, αιτιολογημένη και έγκαιρη παροχή της έννομης προστασίας στον πολίτη, ο οποίος είναι το κέντρο του δικαστικού συστήματος και αναμένει από εμάς αμερόληπτες, θεμελιωμένες, αιτιολογημένες και έγκαιρες αποφάσεις.
Δικαιοσύνη, η οποία απονέμεται με καθυστέρηση, ή ακόμη, με προχειρότητα και αδιαφορία, τείνει να μην είναι Δικαιοσύνη. Προσδοκούμε, βέβαια, προεχόντως, τη συνδρομή της Πολιτείας αλλά και τη συνεργασία των δικηγόρων, ως συλλειτουργών της Δικαιοσύνης, για την αντιμετώπιση των παθογενειών και των δυσλειτουργιών, που, αποδεδειγμένα, αποτελούν τροχοπέδη των προσπαθειών μας.
Εχοντας απόλυτη επίγνωση των δικών μας παθογενειών, που έχουν άμεσο αντίκτυπο στην κοινωνία, οφείλω να επισημάνω -αντιλαμβανόμενη τη δυσαρέσκεια κάποιων, σίγουρα λίγων, συναδέλφων- ότι όποιες ή όποιοι αδυνατούν, για οποιονδήποτε λόγο, να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στα βαρύτατα δικαστικά τους καθήκοντα, έχουν υποχρέωση να αναλογιστούν έγκαιρα ότι η αδυναμία τους επηρεάζει τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων, οι οποίοι περιμένουν μια απόφαση που θα καθορίσει τη ζωή των ιδίων και των οικογενειών τους και, εν τέλει, βαρύνει υπέρμετρα τους συναδέλφους τους, που αναλαμβάνουν να διεκπεραιώσουν τις υποθέσεις τους. Οι συνάδελφοι αυτοί οφείλουν να προβληματιστούν για την πορεία τους, για τα προβλήματα που δημιουργούν στο κοινωνικό σύνολο αλλά και στην υπηρεσία και να λάβουν, άμεσα, την απόφαση, που θα βελτιώσει την επαγγελματική και προσωπική τους ζωή και θα τους απαλλάξει από την αγωνία, που, οπωσδήποτε, προκαλεί η αντιμετώπιση δυσμενών πειθαρχικών συνεπειών.
Οφείλω, επίσης, να επισημάνω, απευθυνόμενη κυρίως στους νεότερους δικαστικούς λειτουργούς, οι οποίοι βρίσκονται στην αρχή της σταδιοδρομίας τους, ότι η ευπρέπεια εντός και εκτός υπηρεσίας, η ευγένεια και ο σεβασμός προς τους συναδέλφους, τους συνηγόρους, τους παράγοντες της δίκης και τους πολίτες εν γένει, είναι υποχρέωση που πρέπει να τηρείται απαρέγκλιτα. Η υπερφίαλη και υπεροπτική συμπεριφορά, που επιδεικνύεται από ορισμένους συναδέλφους, η έκθεση και επίκληση της δικαστικής ιδιότητας, με σκοπό την αυτοπροβολή τους ή στα πλαίσια της κοινωνικής ζωής και της εξυπηρέτησης των αναγκών διαβίωσης, έχουν ως συνέπεια την υποβάθμιση του κύρους της Δικαιοσύνης και συνιστούν σοβαρό πειθαρχικό παράπτωμα.
Κάθε δικαστικός λειτουργός, κατά την άσκηση του δικαιοδοτικού του έργου, οφείλει να δικάζει, ψύχραιμα, με βάση τη δικογραφία που έχει στα χέρια του, πιστός στο Σύνταγμα και τους νόμους, αγνοώντας δηλώσεις, σχολιασμούς ή και επικρίσεις που δημοσιοποιούνται, με οποιονδήποτε τρόπο και σε οποιοδήποτε μέσο και αφορούν σε υποθέσεις, οι οποίες εκκρεμούν ενώπιόν του ή επίκεινται να εκδικαστούν, ακόμη και όταν γίνονται υπό την επίφαση επιστημονικής κρίσης ή ως έκφραση της κοινής γνώμης.
Εκαστος από εμάς οφείλει να κωφεύει στις κάθε είδους παρεμβάσεις, ανεύθυνα σχόλια, πιέσεις ακόμη και στοχοποιήσεις μας, από οποιονδήποτε και αν προέρχονται, ο οποίος, επιδιώκοντας την αυτοπροβολή ή την εξυπηρέτηση ξένων προς τη Δικαιοσύνη συμφερόντων και σκοπιμοτήτων, προσβάλλει, ανενδοίαστα, τους θεσμούς του δημοκρατικού πολιτεύματος, «εκφοβίζει» δικαστές και επιχειρεί να χειραγωγήσει την ανεξάρτητη και απροκατάληπτη δικαστική κρίση.
Τα ανωτέρω δεν ισχύουν, βεβαίως, όταν οι δικαστικές αποφάσεις σχολιάζονται, ως προς την ορθότητα της δικανικής κρίσης, με γνώμονα το νόμο και τους δικονομικούς κανόνες και μάλιστα από τους έχοντες τις ειδικές προς τούτο γνώσεις, γεγονός, το οποίο προάγει τη νομική σκέψη και συντελεί στη βελτίωση της απονομής της δικαιοσύνης.
Τέλος, ιδιαίτερα, χαιρετίζω τους δικαστικούς υπαλλήλους της χώρας, τους ακαταπόνητους συνεργάτες μας, που ανέκαθεν ασκούν, υπό δυσχερέστατες συνθήκες, πίεση και άγχος, τα καθήκοντά τους. Εύχομαι στον καθένα ξεχωριστά υγεία και δύναμη και ελπίζω στη βελτίωση των συνθηκών εργασίας τους, κατά το νέο δικαστικό έτος».
Το μήνυμα της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου, Γεωργίας Αδειλίνη
«Σας εύχομαι καλή δικαστική χρονιά με υγεία. Ως εποπτεύουσα τις υποθέσεις προστασίας των ανηλίκων είχα τη χαρά να συνεργαστώ προσωπικά με πολλούς από εσάς, ιδίως του πρώτου βαθμού και πιστεύω πως καταφέραμε μαζί να αντιμετωπίσουμε, τις περισσότερες φορές με επιτυχία, δύσκολα ζητήματα σχετικά με μία από τις πιο ευάλωτες ομάδες της κοινωνίας μας, που απαιτούσαν συντονισμό των προσπάθειών μας. Σας ευχαριστώ θερμά για τη συνεργασία μας αυτή. Προτίθεμαι, εξάλλου, επειδή γνωρίζω την επιβάρυνση του πρώτου βαθμού ως προς το θέμα αυτό, να μεριμνήσω, ώστε με την ανάλογη πρόβλεψη σε όλους τους Κανονισμούς Εσωτερικής Λειτουργίας των Εισαγγελιών Εφετών της χώρας, να παρέχεται συνδρομή στους εισαγγελείς Ανηλίκων και από εισαγγελείς Εφετών, που θα εποπτεύουν το εν λόγω αντικείμενο.
Επιδίωξή μου είναι η ανάλογη προς την πιο πάνω συνεργασία να γενικευτεί μεταξύ όλων μας σε όλους τους τομείς αρμοδιότητάς μας που απασχολούν την κοινωνία, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε, εργαζόμενοι από κοινού, κάθε είδους πρόκληση που καλεί τον εισαγγελέα, ως εγγυητή της νομιμότητας, αλλά και των δικαιωμάτων των συνανθρώπων μας, να επαγρυπνεί αλλά και να μάχεται σε καθημερινή βάση, για την επιβολή του δικαίου και την προστασία των αδυνάτων.
Ειδικότερα ως προς τη συμμετοχή μας στον τομέα της απονομής της ποινικής δικαιοσύνης, πιστεύω ότι η εργατικότητα, η ταχεία διεκπεραίωση των υποθέσεων που χειριζόμαστε, με σωστή οργάνωση του χρόνου μας και των ενεργειών μας, ώστε να μη χρειάζεται περισσότερος μόχθος απ’ αυτόν που ο καθένας μας αναμφίβολα καταβάλλει σε καθημερινή βάση, αλλά και ο τρόπος άσκησης των καθηκόντων μας με νηφαλιότητα, ευπρέπεια αποφασιστικότητα και αμεροληψία, κυρίως δε με απόλυτη αφοσίωση στο Σύνταγμα και τους νόμους, θα εμπεδώσουν την εμπιστοσύνη των πολιτών σ’ εμάς. Και τέλος, ας μην ξεχνάμε ότι ο καθένας / η καθεμία από εμάς εκπροσωπεί το σύνολο των εισαγγελέων κατά την άσκηση των καθηκόντων του / της, με τρόπο ώστε έχουμε και ατομική ευθύνη για την εικόνα του “εισαγγελέα” στην κοινωνία και τη διαφύλαξη του κύρους του εισαγγελικού θεσμού, που είναι απαραίτητη για την εκπλήρωση της σημαντικής αποστολής μας».