Η καταστροφική πυρκαγιά στον Εβρο δεν στάθηκε ικανή να ανακόψει τη μεγάλη επιχειρηματική πίεση που εξακολουθεί να ασκείται για τη δημιουργία νέων αιολικών πάρκων. Χαρακτηριστικό είναι ότι προ ημερών η Αποκεντρωμένη Διοίκηση αδειοδότησε ακόμη δύο μικρά αιολικά μέσα σε καμένη προστατευόμενη περιοχή, αγνοώντας μάλιστα την αρνητική γνωμοδότηση του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), του φορέα που είναι αρμόδιος για τις προστατευόμενες περιοχές.
Την υπόθεση έφερε στο φως η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, η οποία παρακολουθεί συστηματικά την περιοχή του Εβρου λόγω των αρπακτικών και των άλλων απειλούμενων ειδών πουλιών που ζουν εκεί. Οπως προκύπτει λοιπόν, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης έδωσε την προηγούμενη εβδομάδα (στις 20 Σεπτεμβρίου) άδεια για τη δημιουργία δύο αιολικών πάρκων στις θέσεις Μύτακας 1 και Μύτακας 2. Οι δύο θέσεις βρίσκονται μέσα σε περιοχή Natura (νότιο δασικό σύμπλεγμα νομού Εβρου), σε ζώνη προστασίας της ορνιθοπανίδας. Παράλληλα, το εθνικό σχέδιο που ενέκρινε το 2021 το υπουργείο Περιβάλλοντος για την προστασία του γυπαετού, του όρνιου και του μαυρόγυπα (όπως και για άλλα απειλούμενα είδη, υπό το βάρος της ευρωκαταδίκης για πλημμελή προστασία των προστατευόμενων ζώων και οικοτόπων) χαρακτηρίζει τις περιοχές αυτές σημαντικές για την εξάπλωση των πουλιών αυτών. Τέλος, στην ειδική περιβαλλοντική μελέτη που εκπονείται για την περιοχή (δεν έχει ακόμη κυρωθεί), δεν επιτρέπονται εγκαταστάσεις ΑΠΕ.
Αντεπιχείρημα
Για όλους αυτούς τους λόγους ο ΟΦΥΠΕΚΑ γνωμοδότησε αρνητικά ήδη από τον περασμένο Μάρτιο. Οπως αναφέρεται στη γνωμοδότησή του, τα συγκεκριμένα αιολικά πάρκα βρίσκονται σε κρίσιμες ζώνες γι’ αυτά τα απειλούμενα είδη και μάλιστα κοντά σε περιοχές όπου υπάρχουν φωλιές. Η γνωμοδότηση αυτή αγνοήθηκε και στο Περιφερειακό Συμβούλιο Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΠΕΣΠΑ) που πραγματοποιήθηκε στις 7 Ιουλίου (πριν από τις πυρκαγιές), όπου η τελική γνωμοδότηση ήταν θετική. Ετσι ακολούθησε την προηγούμενη εβδομάδα η αδειοδότηση από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση. Αυτό που προβλήθηκε ως αντεπιχείρημα είναι ότι το έργο είναι μικρό: κάθε αιολικό πάρκο περιλαμβάνει μόλις μια ανεμογεννήτρια, με συνολική ισχύ 6 MW. Η θεώρηση αυτή, ωστόσο, αν και σωστή επί της αρχής, δεν εξετάζει τη συνολική εικόνα: τη συνεχή προσθήκη νέων ανεμογεννητριών στον Εβρο και μάλιστα σε καμένες περιοχές. Το σημείο αυτό υποδείχθηκε και από τον ΟΦΥΠΕΚΑ (που, αξίζει να σημειωθεί, με πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση γνωμοδοτεί προς το υπουργείο Περιβάλλοντος και όχι ως αυτόνομη υπηρεσία προς την Αρχή που αδειοδοτεί ένα έργο, άρα το υπουργείο μπορεί εύκολα να τον αγνοήσει). Περαιτέρω, η καταστροφική πυρκαγιά άλλαξε εντελώς τα δεδομένα.
«Η συγκεκριμένη περιοχή Natura έχει καεί κατά 85%. Δεν μπορεί να δίνονται νέες άδειες ενώ δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς οι επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα», λέει ο κ. Καλτσής από την Ορνιθολογική.
«Επρεπε να δοθεί αναστολή στην εγκατάσταση νέων αιολικών πάρκων στον Εβρο, όπως έγινε για τη Βόρεια Εύβοια», εκτιμά ο Απόστολος Καλτσής, υπεύθυνος δράσεων διατήρησης στην Ορνιθολογική. «Η συγκεκριμένη περιοχή Natura έχει καεί κατά 85%. Δεν μπορεί να δίνονται νέες άδειες τη στιγμή που δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς οι επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα, καθώς κάθε νέα επέμβαση μπορεί να επιδεινώσει μια ήδη πολύ δύσκολη κατάσταση. Οσο για το επιχείρημα ότι τα αιολικά πάρκα είναι μικρά, μόλις μιας ανεμογεννήτριας, αυτό είναι μια κλασική περίπτωση “σπασίματος” αιολικών πάρκων σε πολλά μικρότερα, ώστε να αδειοδοτούνται χωριστά ως περιορισμένων επιπτώσεων, χωρίς βέβαια να εκτιμάται η κατάσταση συνολικά. Για εμένα το να μη δοθούν νέες άδειες και να μην προχωρήσουν όσες έχουν ήδη εκδοθεί είναι θέμα πολιτικής ωριμότητας και ενσυναίσθησης. Η κυνικότητα και η αδιαφορία από τις υπηρεσίες της Διοίκησης που είναι υπεύθυνες για την αδειοδότηση έργων, τα οποία τεκμηριωμένα είναι επιβαρυντικά για την ορνιθοπανίδα, είναι σοκαριστική και εξοργιστική».
Υπό συζήτηση
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», το ενδεχόμενο «παγώματος» νέων αδειών για αιολικά πάρκα στον Εβρο βρίσκεται υπό συζήτηση στο υπουργείο Περιβάλλοντος. Σε κάθε περίπτωση είναι αξιοσημείωτο ότι, όπως υπέδειξε χθες και η Ορνιθολογική Εταιρεία, το υπουργείο Περιβάλλοντος έχει κι άλλες φορές αγνοήσει τις αρνητικές γνωμοδοτήσεις του ΟΦΥΠΕΚΑ. «Φαίνεται πως οι γνωμοδοτήσεις του ΟΦΥΠΕΚΑ έχουν πλέον διακοσμητική αξία», παρατηρεί η οργάνωση.