Ενα στα δέκα άτομα ηλικίας 20 έως 79 ετών παγκοσμίως πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη. Σχεδόν τα μισά από αυτά τα άτομα δεν γνωρίζουν ότι ζουν με διαβήτη, μία πάθηση που αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου και δυνητικά μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια, ακρωτηριασμό λόγω του διαβητικού ποδιού, αλλά και τύφλωση. Στην πλειονότητα δε των περιπτώσεων σχετίζεται με άλλη μία «μάστιγα της εποχής», την παχυσαρκία και την καθιστική ζωή. Με αυτά τα δεδομένα οι ειδικοί γιατροί παροτρύνουν τους πολίτες που δεν έχουν διαγνωσθεί με την πάθηση να ελεγχθούν εφόσον είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι και εφόσον έχουν επιπροσθέτως οικογενειακό ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη σε συγγενείς πρώτου βαθμού (γονείς, αδέλφια, παιδιά) ή ιστορικό υπέρτασης, καρδιαγγειακής νόσου, δυλιπιδαιμίας ή σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
Σε προσυμπτωματικό έλεγχο για σακχαρώδη διαβήτη θα πρέπει να υποβληθούν, σύμφωνα πάντα με τους ειδικούς, και όσοι είναι άνω των 45 ετών, έχουν ιστορικό προδιαβήτη, έχουν λοίμωξη από HIV, καθώς και οι γυναίκες που εμφάνισαν την πάθηση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Σε περίπτωση που τα αποτελέσματα του ελέγχου είναι φυσιολογικά, θα πρέπει αυτός να επαναλαμβάνεται τουλάχιστον ανά τριετία με πιθανό πιο συχνό έλεγχο ανάλογα με τα αρχικά ευρήματα και τους παράγοντες κινδύνου.
Τις οδηγίες αυτές εξέδωσαν τα μέλη της Ομάδας Εργασίας για την Καρδιά και τον Διαβήτη της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, καθηγητές Γεράσιμος Σιάσος, Ιγνάτιος Οικονομίδης, Ευάγγελος Οικονόμου (επίκουρος), Νικόλαος Τεντολούρης, Γιούλη Λαμπαδιάρη, με αφορμή την σημερινή Παγκόσμια Ημέρα για τον Σακχαρώδη Διαβήτη, η οποία κάθε χρόνο αφορά όλο και περισσότερους πολίτες. Σύμφωνα με τη Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη, το 2021, 537 εκατ. άτομα (20 έως 79 ετών) παγκοσμίως ζουν με διαβήτη (εκ των οποίων τα 212.400.000 δεν το γνωρίζουν). Ο αριθμός των πασχόντων αναμένεται να αυξηθεί σε 643 εκατ. έως το 2030 και 783 εκατ. έως το 2045. Τρεις στους τέσσερις ενηλίκους με διαβήτη ζουν σε χώρες χαμηλού ή μεσαίου εισοδήματος. Στην Ελλάδα οι πάσχοντες με διαβήτη είναι περίπου το 12% του πληθυσμού.
Αυτοί οι ασθενείς κινδυνεύουν να αναπτύξουν μακροχρόνιες επιπλοκές εάν δεν ρυθμίσουν ικανοποιητικά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους. Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη έχουν δύο με τρεις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου και διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιακή νόσο ή ισχαιμικό εγκεφαλικό σε σύγκριση με άτομα που δεν έχουν διαβήτη. Στις βασικές επιπλοκές του διαβήτη, εκτός από τα καρδιαγγειακά συμβάματα (οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια, ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια), είναι και η διαβητική νεφροπάθεια που μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια και αιμοκάθαρση, το διαβητικό «πόδι» ως αποτέλεσμα της περιφερικής αγγειοπάθειας και νευροπάθειας, αλλά και η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια που δυνητικά οδηγεί ακόμα και σε τύφλωση.
Οι ασθενείς μπορούν να ζουν καλά και να αποφύγουν τις επιπλοκές, αρκεί να ρυθμίσουν το σάκχαρό τους με τη βοήθεια του γιατρού τους.
Οπως τονίζουν οι ειδικοί της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, οι πάσχοντες μπορούν να ζουν καλά με τον σακχαρώδη διαβήτη και να αποφεύγουν τις επιπλοκές, αρκεί να ρυθμίσουν το σάκχαρό τους με τη βοήθεια του θεράποντος ιατρού, να μειώσουν το σωματικό τους βάρος, εάν είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι και να ακολουθήσουν μία υγιεινή δίαιτα, να διακόψουν το κάπνισμα, να ασκούνται και να περπατούν καθημερινά για τουλάχιστον 30 λεπτά και να ελέγχουν την αρτηριακή πίεσή τους, τα λιπίδια αίματος και τη χοληστερόλη τους.
Οι οδηγίες για την πρόληψη της νόσου αφορούν επίσης στη διατήρηση του υγιούς σωματικού βάρους, στο καθημερινό περπάτημα και στην υιοθέτηση της μεσογειακής διατροφής.
Παιδιά και έφηβοι
«Αντίστοιχη προσοχή πρέπει να δείχνουν τα παιδιά και οι έφηβοι, καθώς τις τελευταίες δεκαετίες έχει παρατηρηθεί εμφάνιση διαβήτη τύπου 2 σε έφηβους και νεαρούς ενηλίκους που παλαιότερα εμφάνιζαν μόνο διαβήτη τύπου 1 (νεανικός διαβήτης). Εξάλλου, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δείχνουν οι μέλλουσες μητέρες, καθώς ο διαβήτης κύησης αφορά συχνότερα γυναίκες με υψηλό Δείκτη Μάζας Σώματος και μεγαλύτερη ηλικία κατά την κύηση», τονίζει σε δικό του μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα για τον Σακχαρώδη Διαβήτη ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος.
Μία «μάστιγα» της εποχής μας
537 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη.
1,19 εκατομμύρια είναι οι ασθενείς στη χώρα μας.
2-3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου διαθέτουν τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη.
84% των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω με σακχαρώδη διαβήτη πεθαίνουν από καρδιαγγειακά αίτια.
3 στους 4 ενηλίκους πάσχοντες ζουν σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.