Την ψηφιακή υποβολή συμβολαίων και περίληψης αυτών στο Κτηματολόγιο προβλέπει ρύθμιση σε σχέδιο νόμου του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης που δόθηκε χθες σε δημόσια διαβούλευση. Η έναρξη, ωστόσο, της υποχρέωσης αυτής, που βρέθηκε στο επίκεντρο διαμάχης συμβολαιογράφων και υπουργείου τις προηγούμενες ημέρες, δεν προσδιορίζεται από τη ρύθμιση, με τα υπουργεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Δικαιοσύνης να υποστηρίζουν ότι θα είναι η 1η Ιανουαρίου του νέου έτους. Με το ίδιο σχέδιο νόμου καταργείται η υποβολή πιστοποιητικού ΤΑΠ (Τέλος Ακίνητης Περιουσίας) στις αγοραπωλησίες ακινήτων. Γίνεται, δε, ειδική ρύθμιση για εκτάσεις που απαλλοτριώθηκαν από το Δημόσιο για έργα, αλλά δεν «δηλώθηκαν» στο Κτηματολόγιο, με αποτέλεσμα να καταχωρισθούν ως αγνώστου ιδιοκτήτη.
Το σχέδιο νόμου, που είχε προαναγγείλει το υπουργείο, δόθηκε χθες σε δημόσια διαβούλευση έως το τέλος του μήνα. Μεταξύ άλλων προβλέπει:
• Οι συμβολαιογράφοι θα υποβάλλουν στο Κτηματολόγιο υποχρεωτικά σε ψηφιακή μορφή τα συμβόλαια προς καταχώριση. Το αρχείο θα είναι σε μορφή εγγράφου (pdf) και όχι σαρωμένο χειρόγραφο και θα πρέπει να συνοδεύεται από ψηφιακή περίληψη. Από τη στιγμή που θα ξεκινήσει η ψηφιακή υποβολή των συμβολαίων, με δεδομένο ότι ο συμβολαιογράφος θα αντλεί τα κτηματολογικά στοιχεία του ακινήτου από τη βάση δεδομένων του Κτηματολογίου, καταργείται η υποχρέωση να επισυνάπτει κτηματολογικό διάγραμμα. Η ημερομηνία εφαρμογής της ρύθμισης θα καθοριστεί με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου του Ελληνικού Κτηματολογίου.
• Καταργείται η υποχρέωση να επισυνάπτεται στην πώληση ενός ακινήτου πιστοποιητικό περί μη οφειλής Τέλους Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ). Αν υπάρχει οφειλή, θα την αναζητά απευθείας ο δήμος με στοιχεία από το Κτηματολόγιο.
• Δίνεται το δικαίωμα στις 35 περιοχές που το Κτηματολόγιο «έκλεισε» το 2017 και το 2018 οι πολίτες να καταχωρίσουν ως δικά τους τα «αγνώστου ιδιοκτήτη», χωρίς να πρέπει να προσφύγουν δικαστικά. Πρόκειται για μια κίνηση υψηλού ρίσκου τόσο για λόγους ασφάλειας δικαίου, πολλώ δε μάλλον που δεν εξαιρεί ως αιτία κτήσης τη χρησικτησία (εφόσον πλέον είναι γνωστό ποια οικόπεδα είναι «ορφανά», μπορεί κάποιος να επιχειρήσει να τα κατοχυρώσει χωρίς να του ανήκουν). Επιπλέον θα ανοίξει τον ασκό του Αιόλου για ανάλογες διεκδικήσεις στο μέλλον. Γι’ αυτούς τους λόγους οι προηγούμενες πολιτικές ηγεσίες του Κτηματολογίου απέκλειαν κατηγορηματικά ανάλογο ενδεχόμενο.
Σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
• Θεσπίζεται bonus παραγωγικότητας για τους υπαλλήλους του Κτηματολογίου και τους συνεργαζόμενους δικηγόρους που θα διεκπεραιώνουν μεγάλο αριθμό εκκρεμών υποθέσεων.
Υπάρχουν και δύο ρυθμίσεις, οι οποίες παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον:
• Η πρώτη αφορά περιοχές οι οποίες απαλλοτριώθηκαν από το Δημόσιο για να γίνουν κάποια έργα υποδομής. Ομως κατά την κτηματογράφηση δεν δηλώθηκαν από το Δημόσιο, με αποτέλεσμα τελικώς να καταγραφούν ως αγνώστου ιδιοκτήτη. Και είτε να έχουν κατασκευαστεί έργα υποδομής σε αγνώστου ιδιοκτήτη οικόπεδα, ή να μην μπορεί να προχωρήσει η επέκταση και αξιοποίησή τους εξαιτίας του ιδιοκτησιακού. Με τη νομοθετική ρύθμιση σκοπείται αφενός η δίκαιη αποκατάσταση της περιουσίας του φορέα υπέρ του οποίου απαλλοτριώθηκαν οι εν λόγω εκτάσεις. Και αφετέρου η αποσυμφόρηση των δικαστηρίων από μαζικές αιτήσεις κτηματολογικών διορθώσεων σε υποθέσεις κατά τις οποίες είναι αδιαμφισβήτητο το ιδιοκτησιακό καθεστώς του φορέα ανάπτυξης έργων υποδομής και μεταφορών, αναφέρει η αιτιολογική έκθεση.
• Η δεύτερη ρύθμιση αφορά την επέκταση του διαστήματος κατά το οποίο το Ελληνικό Κτηματολόγιο θα μπορεί να χρησιμοποιήσει το αποθεματικό του. Οπως αναφέρεται, «με τα χρήματα αυτά το Κτηματολόγιο θα μπορεί να πληρώσει αναδόχους κτηματογράφησης, οι συμβάσεις των οποίων παρατάθηκαν και να καλύψει άλλες ανάγκες σε υποδομές». «Η τελική ολοκλήρωση ενσωμάτωσης όλων των υποθηκοφυλακείων, καθώς και του Κτηματολογίου Κω και Ρόδου θα λάβει χώρα εντός του 2025 λόγω των ιδιαιτεροτήτων του Κτηματολογίου Κω και Ρόδου», αναφέρει η αιτιολογική έκθεση, αποκαλύπτοντας ακόμη μία μετάθεση (κατά ένα έτος) της ημερομηνίας ολοκλήρωσης του πολύπαθου έργου.
Σε σχέση με τους συμβολαιογράφους, να σημειώσουμε ότι η αποχή συνεχίζεται μέχρι την επόμενη Δευτέρα, στην προγραμματισμένη γενική συνέλευση, κατά την οποία θα αποφασίσουν εάν τελικά θα προχωρήσουν σε άρση της αποχής ή θα τη συνεχίσουν επ’ αόριστον.