Προβληματισμό έχει προκαλέσει η αύξηση των κρουσμάτων ιλαράς στη χώρα μας, τη στιγμή που καταγράφεται έξαρση στη Ρουμανία με πάνω από 3.000 δηλωθέντα κρούσματα, στη Γαλλία, στη Μεγάλη Βρετανία και στην Αυστρία. Οπως δήλωσε η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη, πρόκειται συνολικά για πέντε κρούσματα, ένα στη Θεσσαλονίκη και τέσσερα στα Χανιά. Οι ασθενείς στην Κρήτη εντοπίζονται αποκλειστικά στον νομό Χανίων και είναι ενήλικοι. Σύμφωνα με πηγές της «Κ», οι τέσσερις ασθενείς δεν είναι άτομα σχετιζόμενα μεταξύ τους.
Επισημαίνεται ότι η εμβολιαστική κάλυψη στη χώρα μας προσδιορίζεται στο 88%, ενώ το όριο «ασφαλείας» για τη μη μετάδοση της νόσου έχει καθοριστεί σε ποσοστό άνω του 95% του γενικού πληθυσμού. Η Ελλάδα στο πρόσφατο παρελθόν έχει βιώσει τρεις επιδημίες ιλαράς (2005-2006, 2010-2011, 2017-2018) και έχει πάψει, όπως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες (Μ. Βρετανία, Τσεχία, Αλβανία), να θεωρείται από τον ΠΟΥ ως χώρα «απαλλαγμένη από την ιλαρά». Στο πλαίσιο αυτό, ο ΕΟΔΥ εξέδωσε χθες ενημερωτικό σημείωμα με πληροφορίες για τον ιό και συστάσεις για την προστασία του πληθυσμού. «Κατά τις πρόσφατες επιδημίες η πλειοψηφία των κρουσμάτων αφορούσε Ελληνες Ρομά (56,9%), αλλά και νεαρούς ενηλίκους από τον γενικό πληθυσμό που ήταν ανεμβολίαστοι ή ατελώς εμβολιασμένοι», επισημαίνεται στην ανακοίνωση. «Το νόσημα παρουσίασε την υψηλότερη επίπτωση στην ηλικιακή ομάδα 0-4 ετών και δηλώθηκαν συνολικά 4 θάνατοι». Τα κρούσματα ιλαράς εμφανίζονται συνήθως στο τέλος του χειμώνα και στην αρχή της άνοιξης. Είναι πιο σοβαρή σε βρέφη και ενηλίκους κυρίως λόγω επιπλοκών. Μεταδίδεται από άτομο σε άτομο αερογενώς, με σταγονίδια και με άμεση επαφή με ρινικές ή φαρυγγικές εκκρίσεις ασθενών. Σπανιότερα μεταδίδεται μέσω αντικειμένων προσφάτως μολυνθέντων με ρινοφαρυγγικές εκκρίσεις. Η μετάδοση γίνεται 4 ημέρες πριν από την έκθεση του εξανθήματος έως 4 ημέρες μετά.
«Η μεταδοτικότητά του είναι πολύ μεγαλύτερη από εκείνη του κορωνοϊού· ο αριθμός R της ιλαράς (ο μέσος αριθμός ατόμων που θα μολύνει κάποιος με τον ιό) ξεπερνά ακόμη και τις πιο ανεξέλεγκτες παραλλαγές του SARS-CoV-2», εξηγεί στην «Κ» ο δρ Γεώργιος Σουρβίνος, καθηγητής Κλινικής Ιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης και διευθυντής του Εργαστηρίου Κλινικής Ιολογίας στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου. «Οσοι έχουν γεννηθεί πριν από το 1970 θεωρείται ότι έχουν νοσήσει και έχουν αποκτήσει φυσική ανοσία, όσοι γεννήθηκαν πιο μετά, καλό είναι να τσεκάρουν το βιβλιάριο υγείας τους: αν έχουν κάνει το εμβόλιο και δη και τις δύο δόσεις», προσθέτει.
Προσοχή στον στρεπτόκοκκο
Δύο θάνατοι από στρεπτόκοκκο σημειώθηκαν τις προηγούμενες ημέρες στη χώρα μας. Σύμφωνα με τα ιατρικά ανακοινωθέντα, έπειτα από τη νεκροψία – νεκροτομή της άτυχης 9χρονης από την Ορεστιάδα και του 28χρονου από τη Λάρισα, αιτία θανάτου και των δύο ήταν η οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια, που προήλθε από τη λοίμωξη από στρεπτόκοκκο. Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, oρισμένες ευρωπαϊκές χώρες κατέγραψαν εντός του 2023 αύξηση στον αριθμό των περιστατικών διεισδυτικής λοίμωξης από στρεπτόκοκκο της ομάδας Α (iGAS), ιδιαίτερα σε παιδιά ηλικίας κάτω των δέκα ετών. Λόγω της αύξησης των κρουσμάτων iGAS διεθνώς, ο ΕΟΔΥ έχει ενημερώσει τις υπηρεσίες υγείας της χώρας μας να δηλώνουν όλα τα περιστατικά.
Ετσι, από τον Ιανουάριο του 2023 έως και σήμερα έχουν καταγραφεί 94 περιστατικά με λοίμωξη από διεισδυτικό στρεπτόκοκκο ομάδας Α σε παιδιά και ενηλίκους. Μεταξύ των παραπάνω περιστατικών σημειώθηκαν 23 θάνατοι, εκ των οποίων 11 σε παιδιά ηλικίας κάτω των δέκα ετών.
«Ο β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος της ομάδας Α είναι η συνηθέστερη αιτία βακτηριακής φαρυγγίτιδας σε παιδιά σχολικής ηλικίας. Σε σπάνιες περιπτώσεις, ενώ μπορεί να εμφανιστεί αρχικά με μη ειδικά συμπτώματα (πυρετός, γενική κόπωση, απώλεια όρεξης), στη συνέχεια μπορεί να προκαλέσει σοβαρή και απειλητική για τη ζωή διεισδυτική λοίμωξη», σημειώνεται στην ανακοίνωση.
Η συχνότητα εμφάνισης της φαρυγγίτιδας από iGAS συνήθως κορυφώνεται κατά τους χειμερινούς μήνες και τις αρχές της άνοιξης και συχνά αναφέρονται συρροές κρουσμάτων σε νηπιαγωγεία και σχολεία. Τα παιδιά με ιογενείς λοιμώξεις, όπως η γρίπη, διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν λοίμωξη από iGAS. Ο ΕΟΔΥ συνιστά στους γονείς εγρήγορση ώστε να αναγνωρίζεται εγκαίρως η λοίμωξη και να ξεκινούν οι ασθενείς αντιμικροβιακή και υποστηρικτική θεραπεία.
Οι αριθμοί
4.046 τα δηλωθέντα κρούσματα την περίοδο 2004-2023.
4 οι θάνατοι που καταγράφηκαν την ίδια περίοδο.
56,9% των περιστατικών αφορούσαν Ελληνες Ρομά. Οι υπόλοιποι ήταν νεαροί ενήλικοι ανεμβολίαστοι ή ατελώς εμβολιασμένοι.
4 ημέρες πριν από την εμφάνιση του εξανθήματος και 4 ημέρες μετά ο ασθενής μεταδίδει τον ιό.
2 ώρες μετά την αποχώρηση του ασθενούς ο ιός της ιλαράς μπορεί να παραμένει στις επιφάνειες.