«Είχαμε φέρει τότε πτυελοδοχεία από την Αγγλία για να δώσουμε το μήνυμα ότι η έκθεση οίνου γίνεται για να δοκιμάσουμε κρασιά και όχι για να μεθύσουμε με ελάχιστο κόστος. Βάλαμε στα δοχεία και πριονίδι, όπως συνηθιζόταν, για να απορροφάται το κρασί. Φυσικά τα πτυελοδοχεία χρησιμοποιήθηκαν σαν τασάκια», θυμάται γελώντας ο κ. Ντίνος Στεργίδης το πρώτο «Οινόραμα» που διοργάνωσε το 1994 στο ΟΑΚΑ. Χθες το «Οινόραμα» ήταν και πάλι πιστό στο καθιερωμένο ετήσιο ραντεβού του με επαγγελματίες, ειδικούς και κοινό, στο Ζάππειο.
Στην αρχή αυτής της πορείας στη διοργάνωση συμμετείχαν περίπου 100 εκθέτες συνολικά, οινοπαραγωγοί, αποσταγματοποιοί και εταιρείες επαγγελματικού εξοπλισμού. Ηταν η εποχή που οργανώνονταν τα πολλά νέα οινοποιεία και οι ανάγκες για εξοπλισμό ήταν μεγάλες. Η έκθεση απευθυνόταν κυρίως στους επαγγελματίες, «όχι ότι απαγορεύαμε την είσοδο στους ιδιώτες βέβαια», σημειώνει ο κ. Στεργίδης.
Μεγάλες επενδύσεις
Ηταν η εποχή που «καλό κρασί» σήμαινε για τους περισσότερους χύμα βαρελίσιο, που η ταβέρνα της γειτονιάς προμηθευόταν από έναν «έμπιστο» παραγωγό. Παράλληλα, ωστόσο, μεγάλες εταιρείες όπως η «Μπουτάρης» και «Τσάνταλης» πουλούσαν χιλιάδες φιάλες κρασί. Καθώς είχαν δοθεί αρκετά χρήματα στον κλάδο από την Ευρωπαϊκή Ενωση γνωστά οινοποιεία έκαναν μεγάλες επενδύσεις και άλλα καινούργια τότε γεννιούνταν. «Ηταν μια εποχή που γίνονταν πολλά πράγματα στο ελληνικό κρασί», λέει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ) Γιάννης Βογιατζής.
Κάνει μια μικρή παύση και θυμάται όταν με την οινοποιία Μπουτάρη κατέβηκε στην Κρήτη. «Τότε το κρητικό κρασί ήταν σε χαμηλή θέση. Το 1998 κατεβαίνω να κάνω οινοποίηση στην Κρήτη και με προκατέλαβαν: “Εδώ είναι άλλο κράτος. Μην περιμένεις να σου φέρουν τα σταφύλια σε τελάρα, εδώ τα ρίχνουμε όπως να ‘ναι”. Επέμενα να τους εξηγώ γιατί είναι σημαντικό να προσέχουμε την πρώτη ύλη και καταφέραμε να βγάλουμε ένα καλό κρασί», αναφέρει ο κ. Βογιατζής. Και συνεχίζει: «Οι καταναλωτές είχαν άλλη κουλτούρα σίγουρα αλλά στη δική μας δουλειά, την οινολογική, γινόταν μεγάλη προσπάθεια. Ηταν μια περίοδος που ανέβαινε το επίπεδο», τονίζει.
Χθες το βράδυ ο Γιάννης Βογιατζής εγκαινίασε επίσημα την έκθεση για το ελληνικό κρασί «Οινόραμα» που κλείνει φέτος τα 30 της χρόνια και που μεγάλωσε μαζί με το ελληνικό κρασί ακολουθώντας την ανοδική του πορεία, στηρίζοντάς το αλλά και παρακολουθώντας πολύ στενά τις δυσκολίες του. «Κάναμε καβγάδες με τους οινοποιούς για να μην καπνίζουν μέσα στην έκθεση και να έρχονται πριν από τους επισκέπτες. Θέλαμε να ξεκινάει η έκθεση το πρωί για να δείξουμε ότι επρόκειτο για δουλειά», λέει ο Ντίνος Στεργίδης. «Στην αρχή παρακαλάγαμε αυτούς που είχαν τις κάβες, και τους εμπόρους, να έρθουν στην έκθεση γιατί αυτοί ήταν και είναι ο βασικός ιμάντας για να μεταφερθεί η πληροφορία στον καταναλωτή», περιγράφει.
Σήμερα οι περισσότεροι επαγγελματίες θα βρεθούν στην έκθεση για να δοκιμάσουν νέα κρασιά και να διαλέξουν τι θα βάλουν στα ράφια τους. Πολλοί μάλιστα θα κάνουν προσπάθεια για να εξασφαλίσουν δημοφιλή κρασιά που ζητάει το κοινό αλλά η παραγωγή τους είναι ελλειμματική σε σχέση με τη ζήτηση. «Το κρασί είναι ένα ιδιόμορφο προϊόν. Η προσφορά του είναι κατακερματισμένη και όσο μεγαλώνει η πίτα κερδίζουν όλοι και όχι μόνο οι μεγάλοι. Καλός καταναλωτής κρασιού δεν είναι αυτός που μένει πιστός σε ένα προϊόν αλλά αντίθετα από ό,τι συμβαίνει για άλλα προϊόντα, είναι αυτός που αλλάζει συχνά κρασί, που δοκιμάζει και είναι ανοιχτός στο καινούργιο», καταλήγει ο κ. Στεργίδης.
«Ο αμπελοοινικός κλάδος είναι πολύ οργανωμένος και βρίσκεται πολύ μπροστά σε σχέση με πολλά άλλα που συμβαίνουν στη χώρα», λέει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου Γιάννης Βογιατζής.
Φέτος στο «Οινόραμα», που θα πραγματοποιηθεί στο Ζάππειο και θα ανοίξει για το κοινό το Σάββατο το πρωί στις 9, συμμετέχουν πάνω από 250 εκθέτες και ο επισκέπτης μπορεί να διαλέξει ανάμεσα σε 2.500 κρασιά, τα περισσότερα από τα οποία ελληνικά. Η φετινή διοργάνωση θα πραγματοποιηθεί από τις 2-4 Μαρτίου (περισσότερες πληροφορίες https://www.oenorama.com) και η είσοδος προϋποθέτει την έκδοση εισιτηρίου. Στο τμήμα της έκθεσης που επιγράφεται «Οινικές αποκαλύψεις» 36 μικρά ή πρωτοεμφανιζόμενα οινοποιεία παρουσιάζουν τα κρασιά τους, ενώ στο wine bar που θα λειτουργεί εντός της έκθεσης οι επισκέπτες μπορούν να δοκιμάσουν 62 μη τυπικά κρασιά, μη συμβατικά κρασιά που έχουν παραχθεί με φυσικές μεθόδους οινοποίησης ή έχουν παλαιώσει σε πιθάρια, για παράδειγμα.
«Ο αμπελοοινικός κλάδος είναι πολύ οργανωμένος και βρίσκεται πολύ μπροστά σε σχέση με πολλά άλλα που συμβαίνουν στη χώρα. Το ελληνικό κρασί έχει ένα παρόν εκπληκτικό, ανθρώπους νέους με μεγάλη δημιουργικότητα που κάνουν πολλά πράγματα», λέει με περηφάνια ο κ. Βογιατζής.
Ομως και το καταναλωτικό κοινό έχει αλλάξει εντελώς. «Κάθε χρόνο ο κόσμος που έρχεται στο “Οινόραμα” είναι και περισσότερο ενημερωμένος. Πολλές φορές απλοί καταναλωτές έχουν γνώσεις επαγγελματιών. Και αντίθετα με τα πρώτα χρόνια έρχονται πολλοί νέοι», σημειώνει ο οινοποιός Γιάννης Παρασκευόπουλος. Το 1994 όταν το «Οινόραμα» άνοιξε τις πόρτες του παρήγαγε 9.800 φιάλες κρασί στο οινοποιείο του στη Νεμέα. Σήμερα έχει φτάσει τις 700.000 φιάλες. Και μόνο αυτή η σύγκριση δείχνει την ανοδική πορεία που έχει διανύσει το ελληνικό κρασί την τελευταία τριακονταετία.
Γηγενείς ποικιλίες
Μέσα σε αυτά τα 30 χρόνια έχουν αλλάξει πολλά, συμπληρώνει η Σοφία Πέρπερα, σύμβουλος στον Σύνδεσμο Ελληνικού Οίνου (ΣΕΟ), η οποία εργάστηκε πολύ για τις εξαγωγές του ελληνικού κρασιού στις ΗΠΑ. «Σήμερα έχουμε πολύ περισσότερα οινοποιεία και πολύ περισσότερες ετικέτες αλλά έχουμε και πολύ πιο καλοδουλεμένα κρασιά που μπορούν να σε εμπνεύσουν», περιγράφει. «Είναι πιο ώριμα ως προς την ποιότητά τους. Φαίνεται η δουλειά που έχει γίνει στο αμπέλι τα τελευταία χρόνια και που είναι πολύ σημαντική». Πλέον οι ξένες ποικιλίες υποχωρούν και όλοι στρέφονται προς τις ελληνικές γηγενείς ποικιλίες. «Παρόλο που φτιάχνουμε πολύ καλά κρασιά από ξένες ποικιλίες, οι γηγενείς ποικιλίες είναι μονόδρομος για το εξωτερικό. Αν κάποιος προσθέσει στο εστιατόριο ή στην κάβα του μερικά ελληνικά κρασιά σίγουρα θα αναζητήσει ελληνικές ποικιλίες», τονίζει.
Το ροζέ
Οι νέες τάσεις στο κρασί ευνοούν τα ελληνικά κρασιά. «Το ελληνικό ροζέ –το ροζέ είναι τάση διεθνώς– είναι μια πολύ ελκυστική κατηγορία από μόνο του, όπως και τα αφρώδη που δημιουργούνται», λέει η κ. Πέρπερα. Σημαντικό επίσης είναι ότι τα ελληνικά κρασιά παρόλο που γίνονται στον Νότο –γεωγραφικά σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη– επειδή έχουμε πολλές ορεινές περιοχές αναπτύσσουν καλές οξύτητες. Αχίλλειος πτέρνα του ελληνικού κρασιού, οι υψηλοί αλκοολικοί βαθμοί λόγω της ζέστης, τη στιγμή που η διεθνής τάση επιζητεί λιγότερο αλκοόλ. «Οι καλλιεργητικές πρακτικές παίζουν πλέον πολύ μεγάλο ρόλο και σε αυτόν τον τομέα», επισημαίνει η κ. Πέρπερα.