Σημαντική μείωση πέντε συγκεκριμένων ασθενειών θα είχε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων, αν αποφάσιζε από τις 168 ώρες της εβδομάδας να αφιερώσει τουλάχιστον τις τρεις για γυμναστική.
Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Ανδρέας Φλουρής, ερεύνησε μαζί με φοιτητές τις πιο κοινές ασθένειες που αναπτύσσονται εξαιτίας της έλλειψης σωματικής δραστηριότητας και οδηγήθηκε σε σημαντικά συμπεράσματα.
«Προσπαθήσαμε να ποσοτικοποιήσουμε τα προβλήματα που δημιουργούνται από την έλλειψη άσκησης και να δούμε πώς επηρεάζουν την κοινωνία μας. Ετσι καταλήξαμε πως η πλειονότητα των Ελλήνων δεν θα είχε νοσήσει από διαβήτη τύπου 2, εγκεφαλικά επεισόδια, καρδιαγγειακές παθήσεις, καρκίνο του μαστού και καρκίνο του παχέος εντέρου, αν ασκούνταν», ανέφερε ο κ. Φλουρής.
Οπως εξηγεί ο ίδιος, μόνο αυτές οι πέντε ασθένειες κοστίζουν κάθε χρόνο στο Σύστημα Υγείας 130 εκατ. ευρώ, γεγονός που σημαίνει πως τα τελευταία 20 χρόνια έχουν δαπανηθεί πάνω από 2,5 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση μόνο αυτών.
- Το 68% των Ελλήνων δεν γυμνάζονται καθόλου
- το 9% γυμνάζεται σπάνια
- τακτικά γυμνάζεται το 4% των Ελλήνων
- όχι τόσο τακτικά το 19%
- το 18% των 15χρονων αγοριών τηρούν τα προβλεπόμενα για την ηλικία τους επίπεδα σωματικής δραστηριότητας
- Αντίστοιχα, μόλις το 5% των 15χρονων κοριτσιών
- Το 18% των Ελλήνων κάθεται ημερησίως περισσότερες από 8,5 ώρες σε μια καρέκλα
Τόσο ο ίδιος ο κ. Φλουρής όσο και ο ομότιμος καθηγητής και πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου «Η Ασκηση είναι Φάρμακο-Ελλάς», Γιάννης Κουτεντάκης, γνωρίζουν πως από τις παραπάνω πληροφορίες πιο πιθανό είναι να θορυβηθούν όσοι έκλεισαν τα 40 και βλέπουν κάποιες διαφορές στο σώμα τους, καθώς και όσοι έχουν δει άσχημα αποτελέσματα στις ιατρικές τους εξετάσεις. Οι υπόλοιποι πιθανώς θα συνεχίσουν να κάνουν καθιστική ζωή.
«Είναι ευρέως διαδεδομένο πως είμαστε πρωταθλητές στην υποκινητικότητα. Σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωβαρόμετρου από το 2022, το 68% των Ελλήνων δεν γυμνάζονται ποτέ και το 9% σπάνια, ενώ τακτικά γυμνάζεται το 4% των Ελλήνων και όχι τόσο τακτικά το 19%. Στο γιατί συμβαίνει αυτό η απάντηση είναι λόγοι κουλτούρας, παιδείας, αλλά και περιβαλλοντικοί, καθώς έχει παρατηρηθεί πως σε χώρες με ζέστη οι άνθρωποι αποφεύγουν τη γυμναστική τους καλοκαιρινούς μήνες», τονίζει ο κ. Φλουρής.
Μόνο το 18% και 5% των δεκαπεντάχρονων αγοριών και κοριτσιών αντίστοιχα, τηρούν τα προβλεπόμενα για την ηλικία τους επίπεδα σωματικής δραστηριότητας
Ξεκινώντας από τα παιδιά, ο κ. Κουτεντάκης σημειώνει πως, παρά τον πλούτο της επιστημονικής πληροφόρησης αναφορικά με τα πολλαπλά οφέλη της άσκησης στη σωματική και πνευματική υγεία, φαίνεται πως το σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας απέτυχε να τον αξιοποιήσει. Σύμφωνα μάλιστα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, μόνο το 18% και 5% των δεκαπεντάχρονων αγοριών και κοριτσιών αντίστοιχα, τηρούν τα προβλεπόμενα για την ηλικία τους επίπεδα σωματικής δραστηριότητας, με ανυπολόγιστες συνέπειες στη μελλοντική υγεία, ασφάλεια, οικονομία και κοινωνική συνοχή της χώρας.
«Οταν ένα παιδί δεν εκτονώνει όλη αυτή την ενέργεια –λόγω της τεράστιας έξαρσης ορμονών κατά την ενηλικίωση– στη γυμναστική, τότε θα τη “βγάλει” είτε στο σπίτι ή στους συμμαθητές του», σχολιάζει ο κ. Φλουρής προσθέτοντας πως ένας αγύμναστος γονέας θα συμπαρασύρει ένα παιδί, όπως γίνεται με το κάπνισμα και με άλλες συνήθειες.
Μυοσκελετικά προβλήματα λόγω καθιστικής ζωής
Οι καθηγητές επισημαίνουν πως εκτός από τα παιδιά, εκείνοι που πρέπει να ενσωματώσουν στην καθημερινότητά τους τη γυμναστική είναι οι νέοι εργαζόμενοι (20-40 ετών). Σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο, το 18% των Ελλήνων περνάει την ημέρα του περισσότερες από 8,5 ώρες σε μια καρέκλα, ενώ το 37% κάθεται 5,5 έως 8,5 ώρες.
«Οι άνθρωποι που εργάζονται σε ένα γραφείο και δεν γυμνάζονται καθόλου είναι σχεδόν βέβαιο πως θα αποκτήσουν μυοσκελετικά προβλήματα κάποια στιγμή. Δηλαδή θα έχουν τραυματισμούς, θλάσεις και πόνους χαμηλά στην πλάτη και στον αυχένα. Ηδη σύμφωνα με μελέτες ένα συντριπτικό ποσοστό των εργαζομένων άνω των 50 ετών έχουν προβλήματα σε αυτά τα σημεία», εξηγεί ο κ. Φλουρής.
Ο καθηγητής μας καλεί να σκεφτούμε τον τρόπο που καθόμαστε στο γραφείο. Ουσιαστικά η λεκάνη μας στηρίζεται στον μέγα γλουτιαίο, δηλαδή τον μυ πάνω στον οποίο καθόμαστε. Οταν λοιπόν καθόμαστε 8 ώρες την ημέρα πάνω σε αυτό τον μυ, τότε αυτός αρχίζει και επιμηκύνεται και ουσιαστικά χαλαρώνει. Το αντίθετο συμβαίνει στους μυς που είναι μπροστά –στο ύψος που δένουμε τη ζώνη μας– οι οποίοι «μαζεύουν». Τα παραπάνω έχουν ως αποτέλεσμα να υπάρχει μία ανισορροπία στο σώμα μας που «μεταφράζεται» ως πόνοι στην πλάτη ή στον αυχένα.
Δήμοι και εργοδότες να λάβουν δράση
Βλέποντας πως παρά τις εκκλήσεις των ειδικών και τη γενικότερη κινητοποίηση που υπάρχει τα τελευταία χρόνια, πολλοί δεν «συγκινούνται» ιδιαίτερα, οι καθηγητές σημειώνουν πως οι δημοτικές αρχές αλλά και οι εργοδότες μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία μίας τέτοιας κουλτούρας.
«Βλέπουμε πως υπάρχουν ελάχιστα προγράμματα από τους δήμους και από τους εργοδότες για την άσκηση, τη στιγμή που στο εξωτερικό οι εργοδότες χρηματοδοτούν γυμναστές και συνεργάζονται με αθλητικούς συλλόγους. Φτιάχνουν ακόμη γυμναστήρια μέσα στις εγκαταστάσεις τους, καθώς γνωρίζουν πως θα γλιτώσουν διπλά και τριπλά χρήματα από την απώλεια εργατοωρών λόγω ασθενειών», τονίζει ο κ. Φλουρής.
«Γραφεία τα οποία ανυψώνονται, δράσεις μέσα στους χώρους εργασίας με τακτά διαλείμματα ανά 2-2,5 ώρες, διοργάνωση μίτινγκ ταυτόχρονα με περπάτημα, εργασιακά πρωταθλήματα, εκπτώσεις σε κοντινά γυμναστήρια, είναι μερικές σχετικά ανέξοδες παρεμβάσεις που όχι μόνο ωθούν τους εργαζομένους να γυμναστούν αλλά συσφίγγουν και τις εργασιακές σχέσεις», καταλήγει.