Τη χρυσή τομή με την κοινοπραξία (TKMS, Thales Netherlands, Raytheon, BAE Systems) που προτίθεται να αναλάβει τον εκσυγχρονισμό των φρεγατών ΜΕΚΟ αναζητά η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία, σε μια ύστατη προσπάθεια να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα με τις γερασμένες μονάδες επιφανείας του Στόλου.
Η Αθήνα βρίσκεται μπροστά σε αδιέξοδο. Από τη μία πλευρά, οι ΜΕΚΟ έχοντας σχεδόν 30 χρόνια στην πλάτη τους χωρίς την παραμικρή παρέμβαση, κινδυνεύουν να απαξιωθούν αν δεν εκσυγχρονιστούν άμεσα και από την άλλη, τα στενά δημοσιονομικά δεδομένα δεν αφήνουν περιθώρια για μεγάλα εξοπλιστικά προγράμματα μέχρι το 2028. Οι αρχικές εκτιμήσεις που ήθελαν το κόστος για την αναβάθμιση των τεσσάρων φρεγατών να μην ξεπερνά κατά πολύ τα 500 εκατομμύρια ευρώ αποτελούν ένδειξη της ελαφρότητας με την οποία αντιμετωπίστηκε το θέμα, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, η τιμή που δίνει η κοινοπραξία αγγίζει τα 750 εκατομμύρια ευρώ. Μάλιστα, η προσφερόμενη τιμή τελεί υπό την αίρεση ότι δεν θα εντοπιστούν δομικά προβλήματα στα πλοία, τα οποία μπορεί να ανεβάσουν ακόμη περισσότερο το τελικό κόστος.
Αν και η αναβάθμιση των τεσσάρων φρεγατών ΜΕΚΟ φιγουράρει στις προτεραιότητες του υπουργείου Εθνικής Αμυνας και του ναυτικού επιτελείου από τα τέλη της προηγούμενης δεκαετίας, εντούτοις, χάθηκε πολύτιμος χρόνος χωρίς να αναληφθούν ιδιαίτερες πρωτοβουλίες, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ραγδαία το κόστος αλλά και το ρίσκο του προγράμματος.
Τα επόμενα βήματα
Το μεσημέρι της Τετάρτης πραγματοποιήθηκε σύσκεψη με τη συμμετοχή του υπουργείου Εθνικής Αμυνας, της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων και του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού. Αντικείμενο της σύσκεψης ήταν η ενημέρωση γύρω από τις συζητήσεις με την κοινοπραξία, το κόστος και η απάντηση της Αθήνας στην πρόταση των αναδόχων. Οπως έχει ήδη αναφέρει η «Κ», μέχρι το 2028 δεν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος για τέτοιου μεγέθους προγράμματα, έτσι, κατά τη χθεσινή σύσκεψη αποφασίστηκε η Αθήνα να απαντήσει στην κοινοπραξία με αντιπρόταση, ζητώντας την εξόφληση του προγράμματος σε βάθος χρόνου. Η επιστολή αναμένεται να σταλεί εντός του Μαΐου, αν και, σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές, το θέμα θα το διαχειριστεί η νέα ηγεσία της ΓΔΑΕΕ που πρόκειται να οριστεί μέσα στις επόμενες εβδομάδες.
Μένει επίσης να αποφασιστεί αν η ελληνική πλευρά θα προχωρήσει στον εκσυγχρονισμό και των τεσσάρων φρεγατών ΜΕΚΟ κλάσης «ΥΔΡΑ» ή αν θα προκριθεί η λύση που είχε εξεταστεί και παλαιότερα, δηλαδή της αναβάθμισης δύο ή τριών πλοίων και τη μετατροπή τουλάχιστον ενός σε εκπαιδευτικό. Αρμόδιες πηγές, πάντως, ξεκαθαρίζουν ότι η επιλογή είναι πολιτική καθώς έχει να κάνει με τα οικονομικά δεδομένα της χώρας, ενώ το Πολεμικό Ναυτικό είναι σαφές ότι θέλει να εκσυγχρονίσει και τις τέσσερις μονάδες, που σύντομα θα αποτελούν τις δεύτερες πιο σύγχρονες του ελληνικού Στόλου μετά τις FDI.
Τι θα περιλαμβάνει
Αυτό που δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί είναι το πλήρες εύρος του εκσυγχρονισμού. Αν, δηλαδή, εκτός από την τοποθέτηση ισχυρότερων αισθητήρων, ραντάρ, CMS και την εγκατάσταση συστήματος εγγύς προστασίας RAM, οι ΜΕΚΟ θα αποκτήσουν και νέες εκδόσεις αντιαεροπορικών ή πυραύλων επιφανείας. Πηγές με γνώση των διαπραγματεύσεων κρατούν χαμηλά τον πήχυ των προσδοκιών, κάνοντας λόγο για «λίφτινγκ» με στόχο την επέκταση του ορίου επιχειρησιακής ζωής και τη διατήρηση των μαχητικών τους ικανοτήτων.
Αν οι ανάδοχοι δεχθούν την ελληνική πρόταση, είναι πολύ πιθανό το πρόγραμμα να προχωρήσει προς έγκριση από το ΚΥΣΕΑ και τη Βουλή και να συμβασιοποιηθεί ακόμη και εντός του 2024. Οι εργασίες για τον εκσυγχρονισμό των φρεγατών αναμένεται να γίνουν σε ελληνικό ναυπηγείο, με ρυθμό ένα πλοίο ανά έτος.