Ο Νίκος νοσηλεύτηκε σε κεντρικό νοσοκομείο της Αθήνας το 2011. «Επεσα με τη μηχανή, όλος στο γύψο ήμουν», λέει. Από τις 12 ημέρες που έμεινε στο νοσοκομείο, αυτό που θυμάται πιο έντονα, δεν είναι ο πόνος, αλλά η αποκλειστική. «Ηταν μια τρέλα», λέει ο νεαρός. «Δεν μπορούσα καθόλου να κουνήσω και ενώ προσπαθούσα να συνεννοηθώ, αυτή δεν καταλάβαινε τίποτα. “Μούδιασε το χέρι μου”, να της λέω, να μου δείχνει εκείνη το μπάνιο. Ευτυχώς ήταν εκεί ένας κύριος που της έδειχνε με το χέρι τι θέλω να της πω. “Νερό”, “πόδι”, “πλάτη”, “τουαλέτα”, έλεγα κι έκανε ο άνθρωπος τον μεταφραστή στη νοηματική».
Ο Νίκος θυμάται τη νοσηλεία του όπως άλλοι άνθρωποι θυμούνται την πιο αλλόκοτη ταινία που έχουν δει. «Ηταν οι απίστευτοι τσακωμοί που ξεσπούσαν κάθε τόσο», λέει. «Εμπαινε μια ξανθιά το βράδυ στον θάλαμο και μοίραζε κάρτες στα κρεβάτια. Να δείτε φωνή τότε η δικιά μας – την άκουγα και ξυπνούσα! Η μία παράνομη αποκλειστική να ορμάει να διώξει έξω την άλλη, μην της ξελογιάσει τον ασθενή. Κι εμείς να κοιταζόμαστε σαν χαζοί».
Είναι οι ιστορίες απ’ τις νυχτερινές βάρδιες των παράνομων αποκλειστικών νοσοκόμων. Εκεί όπου το υπόλοιπο προσωπικό του νοσοκομείου κάνει τα στραβά μάτια, και οι ασθενείς, θέλοντας και μη, αρκούνται στις φροντίδες μιας γυναίκας που δεν σπούδασε ποτέ νοσηλευτική. Αν την προηγούμενη εβδομάδα η έφοδος στον Ευαγγελισμό έβγαλε …14 παράνομα και αποκλειστικά λαβράκια, πριν από δύο χρόνια, τον Μάιο του 2012, η επίθεση των ελεγκτών του ΙΚΑ τσάκωσε 106 «νοσοκόμες» χωρίς χαρτιά σε επτά διαφορετικά νοσοκομεία της Αθήνας. Πέντε μήνες αργότερα, άλλες 133 κυρίες που υποδύονταν τις νοσοκόμες πιάστηκαν σε Αθήνα, Ιωάννινα και Θεσσαλονίκη. Και αυτό, ενώ οι ελεγκτές έβλεπαν άπειρες «νοσοκόμες» να τρέχουν στους διαδρόμους για να γλιτώσουν τον έλεγχο.
Στο νοσοκομείο του Ρίου το 2012, ο πρόεδρος της Ενωσης Αποκλειστικών Νοσοκόμων έλεγε πως οι παράνομες νοσοκόμες από τη Βουλγαρία καταφθάνουν στο προαύλιο με… πούλμαν, και ξεκινούν το «ψάρεμα» ασθενών στους θαλάμους. Η αλήθεια, βέβαια, είναι πως στο μικρό σύμπαν των νοσοκομείων, είναι δύσκολο να ακούσεις καλή κουβέντα για τις νοσοκόμες. «Δύο χρόνια με τον άνδρα μου, νόμιμες και παράνομες, τις έζησα όλες», λέει η κυρία Ιωάννα. «Μόνο δύο κορίτσια ήταν καλά· μία Αλβανίδα και μία Γεωργιανή. Οι άλλες, και οι Ελληνίδες μαζί, δεν δίναν μια δεκάρα». Τη ρωτάω και μου εξηγεί. «Μία από τη Βουλγαρία έτρωγε τα φαγητά των άλλων ασθενών.
Μιαν άλλη την είδα να κλέβει το σεντόνι του διπλανού στον θάλαμο. Μία τρίτη τη χρυσοπλήρωνα, κι εκείνη πληρωνόταν και από άλλους ασθενείς για να περιποιείται κι εκείνους». Ομως, ακόμα κι έτσι, η πικρή –για το κράτος– αλήθεια παραμένει απλή. Και μπορεί κανείς να τη διαβάσει σε κάθε εφημερίδα αγγελιών. «Αποκλειστική από Μολδαβία, 42 ετών, μεγάλη εμπειρία, τιμή 4 ευρώ, συζητήσιμη», γράφει η πρώτη από τις πολλές αγγελίες. Η οποία έχει ήδη 227 επισκέψεις από ανθρώπους που μέσα στην κρίση ψάχνουν τρόπο να υποστηρίξουν τον ασθενή τους, χωρίς να χρειαστεί να πουλήσουν το σπίτι τους.
Γιατί όπως λέει και η κυρία Ιωάννα, αν επιλέξεις τη νόμιμη οδό, κάθε βράδυ καθημερινής κοστίζει 70 ευρώ, κάθε βράδυ Σαββάτου προς Κυριακή, 100 ευρώ. Κι έτσι, ένας δρόμος υπάρχει για τους ανθρώπους που χρειάζονται συχνά νοσηλεία. Η νοσοκόμα που διαλέγει κάθε φορά ο κ. Τάκης, ας πούμε, άσχετα απ’ τη χώρα καταγωγής της, ξέρει να λέει πεντακάθαρα τη φράση «είμαι με τον παππού, ζω νόμιμα στην Ελλάδα». Αναγκαστικά ο κ. Τάκης απλώς συμπληρώνει στην υπεύθυνη δήλωση πως «η αλλοδαπή συνοδός είναι η οικιακή βοηθός». Και αυτή είναι η μόνη παρανομία που κάνει στη ζωή του. «Ο πατέρας μου είναι χρόνια άρρωστος», λέει ο άνδρας. «Κάθε τόσο μπαίνει στο νοσοκομείο. Εχει και άνοια μαζί, οπότε κάποιος πρέπει να τον προσέχει. Αν αυτός ο κάποιος είναι κανονική αποκλειστική, θέλω δύο μισθούς τον μήνα να τα βγάλω πέρα. Οπότε;».