Αν και συνήθως «αφανείς» στο ευρύ κοινό, οι προϊστάμενοι τμημάτων του Δημοσίου είναι επιφορτισμένοι με διοικητικές ή επιστημονικές αρμοδιότητες και απαραίτητοι για την εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών τους. Κατά συνέπεια, μόνο θετική μπορεί να θεωρηθεί η πρόσφατη τοποθέτηση τμηματαρχών στο υπουργείο Πολιτισμού, έπειτα από καθυστερήσεις σχεδόν τριών χρόνων. Ουσιαστικά, οι θέσεις παρέμεναν κενές από τον Μάρτιο του 2010, όταν ολοκληρώθηκε αυτοδικαίως η θητεία των προηγούμενων προϊσταμένων με τον νόμο Ραγκούση, ενώ η πρόσκληση υποβολής αιτήσεων για την πλήρωσή τους προκηρύχθηκε στις αρχές του 2011. Η διαδικασία είχε σχεδόν ολοκληρωθεί την άνοιξη του 2012, «πάγωσε» όμως εξαιτίας των επικείμενων εκλογών και έκτοτε η απόφαση τοποθέτησής του είχε μείνει ανυπόγραφη.
«Οι προηγούμενοι υπουργοί δεν είχαν θελήσει να προχωρήσουν στον ορισμό τμηματαρχών», εξηγεί η γ.γ. Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη. Ωστόσο, μετά την ολοκλήρωση των κρίσεων του μόνιμου προσωπικού στο ΥΠΠΟΑ, «εξηγήσαμε με τις αρμόδιες υπηρεσίες στον κύριο Τασούλα την αναγκαιότητα και το τι σημαίνει να υπάρχει σταθερή διοικητική δομή στο υπουργείο», συνεχίζει. «Αφού αφαιρέσαμε αυτούς, που στο μεταξύ είχαν συνταξιοδοτηθεί -γιατί μιλάμε για μία εκκρεμότητα 2,5 ετών- ο υπουργός προχώρησε στην υπογραφή των σχετικών πράξεων». Η συνταξιοδότηση κάποιων στο ενδιάμεσο διάστημα, αλλά και το γεγονός πως οι υποψήφιοι ήταν εξαρχής λιγότεροι από τις προκηρυσσόμενες θέσεις προϊσταμένων τμημάτων, έχει ως συνέπεια ορισμένες θέσεις να παραμένουν κενές. Εντούτοις, με τον ορισμό τμηματαρχών «αποκαθίσταται η δομική λειτουργία του υπουργείου και η ομαλότητα στη στελέχωση των υπηρεσιών» υπογραμμίζει η κ. Μενδώνη. «Επειδή η διοίκηση απεχθάνεται το κενό, μοιραία, όταν δεν γίνεται η κανονική τοποθέτηση που προβλέπει ο νόμος, τη δουλειά την κάνει κάποιος άλλος κατά ανάθεση, δηλαδή δεν πληροί τη στοιχειώδη προϋπόθεση αξιολόγησης, που είναι η κρίση του υπηρεσιακού συμβουλίου».
Οι τμηματάρχες επιλέγονται μεταξύ των μονίμων υπαλλήλων του Δημοσίου, που διαθέτουν τα απαραίτητα προσόντα και την προαπαιτούμενη υπηρεσία, ενώ τα καθήκοντά τους ποικίλλουν ανάλογα με τη υπηρεσία και την ειδικότητά τους. Για παράδειγμα, η Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων έχει, εκτός από τον διευθυντή της, δύο τμηματάρχες αρχαιολόγους και έναν διοικητικής και οικονομικής υποστήριξης. Η θητεία των σημερινών τμηματαρχών θα διαρκέσει έως την έναρξη λειτουργίας των νέων οργανισμών των υπουργείων, τον Ιανουάριο του 2015.