Ετοιμη να βρεθεί πάλι στο επίκεντρο της πολιτικής συζήτησης είναι η πολιτεία της Καλιφόρνιας, ύστερα από μία τετραετία ταπεινώσεων και αδιαφορίας από τον Λευκό Οίκο. Στην επερχόμενη κυβέρνηση Μπάιντεν – Χάρις, η γερουσιαστής της Καλιφόρνιας θα γεφυρώσει το διαρκώς διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ ομοσπονδιακής κυβέρνησης και πολιτειών και θα συνεργασθεί με τον πρόεδρο Μπάιντεν για να αποκαταστήσει το τρωθέν διεθνές κύρος των ΗΠΑ.
Η Χάρις μπορεί να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στην οικοδόμηση διεθνών συνεργασιών και συμμαχιών. (Οφείλω να αποκαλύψω ότι η σύζυγός μου και εγώ είμαστε χρόνια φίλοι με τη Χάρις). Την ώρα που ο Μπάιντεν θα αποκαθιστά την ισχύ του ΝΑΤΟ, θα επαναδιατυπώνει πολυμερείς συμμαχίες και θα συσκέπτεται –μέσω βίντεο– με τους φίλους του ηγέτες κρατών, η Χάρις θα προσφέρει την πολύτιμη εμπειρία της στην εξωτερική πολιτική.
Ως κοσμοπολίτισσα Ινδοαμερικανίδα με αφροαμερικανικές ρίζες, η καταγωγή της Χάρις δημιουργεί μοναδικές ευκαιρίες για σύναψη σχέσεων με νέες γωνιές του πλανήτη. Πρώτες υποψήφιες για μία τέτοια διπλωματική πρωτοβουλία είναι οι χώρες του «κουαρτέτου» (Ινδία, Αυστραλία, Ιαπωνία και ΗΠΑ) και ειδικότερα η Ινδία. H ενίσχυση της συμμαχίας των δημοκρατιών του «κουαρτέτου» ενδυναμώνει τη δημοκρατία και την ελεύθερη αγορά στη ζώνη Ασίας – Ειρηνικού και έχει την ικανότητα να αμφισβητήσει την κινεζική πρωτοκαθεδρία και την αυξανόμενη γεωστρατηγική απειλή του Πεκίνου.
Οι προεδρικές προεκλογικές εκστρατείες τείνουν να απλοποιούν την εικόνα των υποψηφίων, με το ενδιαφέρον των Μέσων Ενημέρωσης για τη Χάρις να εστιάζεται στην αφροαμερικανική της καταγωγή και τη δημοτικότητά της μεταξύ των ψηφοφόρων. Η παιδική ηλικία της στην περιοχή του Οκλαντ – Μπέρκλεϊ, η φοίτησή της στο ιστορικό αφροαμερικανικό Πανεπιστήμιο Χάουαρντ και η συμμετοχή της στην εξίσου ιστορική αδελφότητα των μαύρων «Αλφα Κάππα Αλφα» έχουν παρουσιασθεί εκτενώς στον Τύπο.
Λιγότερο ενδιαφέρον έχει προκαλέσει η ικανότητα της Χάρις να διευρύνει τον διάλογο και τις σχέσεις των ΗΠΑ με την Ινδία, τη μεγαλύτερη δημοκρατία στον κόσμο. Η Χάρις πέρασε στη χώρα αυτή τα καλοκαίρια των παιδικών της χρόνων. Η μητέρα της, Σιαμάλα Γκοπαλάν, κατάγεται από οικογένεια εύπορων διανοούμενων της πόλης Τσενάι (πρώην Μαντράς) και ταξίδεψε στις ΗΠΑ για να εργασθεί και να σπουδάσει.
Το προσωπικό βίωμα της Χάρις σημαίνει ότι αντιλαμβάνεται διαισθητικά και κατανοεί βαθιά την Ινδία. Ως Καλιφορνέζα, οι εμπειρίες και ο «προσανατολισμός» της είναι στραμμένα προς τον Ειρηνικό και τα δυτικά. Η περιοχή της Ινδίας – Ειρηνικού είναι το σπίτι της.
Η Ινδία θα είναι, όμως, πάντα ένας απρόθυμος διεθνής εταίρος για τις ΗΠΑ, εξαιτίας της παθιασμένης της σχέσης με την ανεξαρτησία και της καχυποψίας της απέναντι σε κάθε συμμαχία. Από τις πρώτες ημέρες της ανεξαρτησίας της από τον βρετανικό αποικιακό ζυγό, η Ινδία ανέλαβε κυρίαρχη θέση μεταξύ των αδέσμευτων εθνών, ελισσόμενη μεταξύ των αντίπαλων υπερδυνάμεων του Ψυχρού Πολέμου.
Συνάντησα την πρωθυπουργό της Ινδίας, Ιντιρα Γκάντι, στην Αθήνα το 1983. Μιλήσαμε για τη στενή σχέση της χώρας της με την ΕΣΣΔ και την άρνησή της να επικρίνει τη σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν το 1979, αλλά και για τη σιγή της μετά την κατάρριψη του κορεατικού επιβατικού αεροσκάφους το 1983 από τη σοβιετική αεράμυνα. Στις ερωτήσεις μου αυτές, η Γκάντι απαντούσε με επιθέσεις εναντίον της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, δείχνοντας την ικανότητά της να εξισορροπεί τις σοβιετικές βλέψεις με τα αμερικανικά συμφέροντα.
Η Μόσχα, όμως, έχει απολέσει πλέον την επιρροή της στη νότια Ασία, με τη γεωστρατηγική απειλή να προέρχεται πια από την Κίνα. Η Ινδία αναζητεί τώρα αξιόπιστους συμμάχους κατά του Πεκίνου, ιδίως μετά τη συνοριακή σύρραξη του καλοκαιριού μεταξύ Κινέζων και Ινδών στρατιωτών στα Ιμαλάια. Το Πεκίνο στηρίζει τον μεγαλύτερο εχθρό της Ινδίας, το Πακιστάν. Καθώς η κινεζική επεκτατικότητα οδηγεί την Ινδία σε πιο στενή συνεργασία με τους υπόλοιπους του «κουαρτέτου», η Χάρις μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο σε μία προσέγγιση του Δελχί με την Ουάσιγκτον.
Η αμερικανική εξωτερική πολιτική δεν καθορίζεται βέβαια από την εθνική καταγωγή των ηγετών μας. Η καταγωγή μπορεί, όμως, να παίξει ρόλο ως αφορμή για φιλική συζήτηση και επαφές. Την καταγωγή των οικογενειών τους εκμεταλλεύθηκαν άλλωστε πρόεδροι, όπως ο Κλίντον, ο Ρέιγκαν και ο Κένεντι για να επικοινωνήσουν με την Ιρλανδία, από όπου κατάγονταν. Με τον ίδιο τρόπο θα πρέπει η Χάρις να αξιοποιήσει τις πολιτισμικές της ρίζες. Ο Μπιλ Κλίντον, χάρη στις ιρλανδικές του ρίζες, πέτυχε να στρατολογήσει τον Ιρλανδοαμερικανό γερουσιαστή Τζορτζ Μίτσελ, ο οποίος εξασφάλισε, χάρη σε απειλές, κολακείες και υποσχέσεις, την υπογραφή των συμφωνιών της Μεγάλης Παρασκευής στην Ιρλανδία.
Η Χάρις μπορεί επίσης να επικαλεσθεί την καταγωγή της οικογένειάς της από την Καραϊβική, ενισχύοντας την αμερικανική παρουσία και ηγετική θέση της Ουάσιγκτον στην περιοχή. Το γεγονός ότι πέρασε την εφηβική της ηλικία στο γαλλόφωνο Μόντρεαλ του Καναδά θα ευνοήσει σημαντικά τις προσπάθειες της κυβέρνησης Μπάιντεν για αποκατάσταση των σχέσεων με την Οττάβα.
Ο παππούς της Χάρις, Π.Β. Γκοπαλάν, υπήρξε υψηλόβαθμος κρατικός αξιωματούχος στη Ζάμπια, όπου διαχειρίσθηκε με επιτυχία τις ροές προσφύγων από τον πόλεμο στην τότε Ροδεσία. Η Αφρική, ο Καναδάς, η Καραϊβική και η νότια Ασία αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της προσωπικότητας της εν αναμονή αντιπροέδρου των ΗΠΑ.
Μία κυβέρνηση Μπάιντεν – Χάρις θα διαφοροποιηθεί από αυτή του Τραμπ με πολλούς τρόπους. Ο Τραμπ προτιμά τις διμερείς συμφωνίες, αν και αποδείχθηκε πιο ικανός στη διάρρηξη συμφωνιών, παρά στην υπογραφή και εφαρμογή τους. Ο Μπάιντεν και η Χάρις υπόσχονται να επαναφέρουν τον σεβασμό στους διεθνείς θεσμούς και συμφωνίες, καθώς πιστεύουν στις διεθνείς συμμαχίες. Η ομάδα τους πιστεύει στην αξία των συμμαχιών, γνωρίζοντας ότι μόνο έτσι μπορεί η Αμερική να παραμείνει ισχυρή. Αυτό που θα βοηθήσει σίγουρα τις ΗΠΑ είναι το γεγονός ότι η Κάμαλα Χάρις διαθέτει καλούς φίλους και θαυμαστές, τόσο εδώ, όσο και σε όλο τον κόσμο.
* Ο Markos Kounalakis είναι σχολιαστής στις εφημερίδες του ομίλου McClatchy, συνεργάτης του Ινστιτούτου Hoover και συγγραφέας.