Μια ανάσα πριν το τέλος του παιχνιδιού και η διαπραγμάτευση του Brexit έχει σκαλώσει στην αλιεία. Ενώ ο οικονομικός αντίκτυπος είναι χαμηλός φαίνεται ότι ο πολιτικός είναι μεγάλος. Ο αριθμός των ψαράδων δεν ξεπερνά τις 12.000, το 0,2% της αγγλικής οικονομίας αλλά οι παράκτιες κοινότητες είναι η βάση των ψηφοφόρων του Τζόνσον και ο Μακρόν για να ευχαριστήσει την δική του παραλιακή κοινότητα εν όψει εκλογών δηλώνει ότι όχι, δεν θα είναι εκείνοι που θα θυσιαστούν για το Brexit. Όχι! Όπως είπε ο Ντε Γκωλ αρνούμενος στην Αγγλία την πρόσβαση στη κοινή αγορά το 1960. Ποιός είναι ο επαναστάτης; πάλι ο Καμύ, ο άνθρωπος που λέει όχι!
Το Ηνωμένο Βασίλειο επιθυμεί πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά για να διοχετεύει ό,τι ψαρεύει στα νερά της και η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει δίοδο στα Βρετανικά χωρικά ύδατα. Το σημαντικότερο που εκκρεμεί είναι η βάση, η απουσία κοινών κανόνων και ίσων όρων ανταγωνισμού για περαιτέρω εμπορικές συμφωνίες. Ενώ το θέμα συνοψίζεται με δύο λόγια εικονογραφημένο το είδαμε πρόπερσι τον Σεπτέμβριο. Όταν πέντε βρετανικά καΐκια πλησίασαν τα γαλλικά ύδατα για να βρουν όστρακα τριανταπέντε γείτονες τους υποδέχτηκαν με φωτοβολίδες, λιθοβολώντας, κραδαίνοντας σιδηρολοστούς και εμβολίζοντας τα πλοία.
Από τα 27 μέλη της Ε.Ε το ζήτημα της αλιείας αφορά στους Δανούς, τους Ολλανδούς, τους Βέλγους, κάπως τους Ισπανούς και κυρίως τους Γάλλους. Οι Άγγλοι και οι Γάλλοι θα παραμείνουν γείτονες με το εγγύτερο σημείο τους να απέχει 21 μίλια και θα συναλλάσσονται, τακτικά σύμμαχοι και κατ’ εξακολούθηση εχθροί. Υπάρχουν πολλά επιχειρήματα που εξηγούν το Brexit αλλά κανένας δεν είναι πειστικότερος των πολιτισμικών διαφορών γιατί εάν υπάρχει ψυχολογία ενός έθνους μόνο η γεωγραφία μπορεί να την ορίσει.
Σε πολιτικό επίπεδο οι διαπραγματεύσεις έχουν φτάσει στο προκλητικότερο σημείο. Άπειρες παραγωγικές ώρες σπαταλιούνται σε εκατόν σαράντα είδη ψαριών. Μικρά και μεγάλα, νόστιμα και άνοστα έχουν στοιχηθεί το ένα πίσω από το άλλο, ζυγίζονται, σταθμίζονται και αναμετρώνται σύμφωνα με τα ποσοστά της σημαντικότητάς τους. Φαβορί παραμένουν το σκουμπρί, ο μπακαλιάρος, η ρέγκα, τα καβούρια και τα οστρακοειδή. Το 80% του μπακαλιάρου στη Μάγχη το παίρνουν οι Γάλλοι και η Αγγλία αναγκάζεται να εισάγει για να καλύψει τις ανάγκες της. Όσο για τη ρέγκα υπάρχει σε αφθονία αλλά γευστικά δεν ταιριάζει στους Άγγλους και εξάγουν την ψαριά. Το καβούρι έχει ενδιαφέρον, οι Γάλλοι και οι Ισπανοί το απολαμβάνουν εισάγοντας 4.000 τόνους ετησίως από την Βρετανία που τους προμηθεύει επίσης με χτένια, γαρίδες και καραβίδες. Φαντάζομαι ότι δεν θέλετε να συνεχίσω.
Υπάρχει μια ματαιότητα. Εμπειρικά είναι σαν να θέλει ένα ζευγάρι να χωρίσει εδώ και τέσσερα χρόνια και εφτά μήνες και να μην μπορούν να συντονιστούν τα πρακτικά του διαζυγίου. Να έχουν μοιραστεί όλα τα υπάρχοντα και να βρισκόμαστε στη κουζίνα. Τον τρίφτη; Το σουρωτήρι; Το μίξερ ποιός θα το πάρει; Μα, και να το έχεις, τι θα το κάνεις; αφού δεν χρησιμοποιείς το μίξερ. Η ρέγκα είναι το μίξερ, ψαρεύεται στα νερά του Ηνωμένου Βασιλείου αλλά κανείς δεν την τρώει στην Αγγλία, εξάγεται και καταναλώνεται στην Δανία, τη Γερμανία και τη Γαλλία, οπότε γιατί δεν δίνεις τη ρέγκα; Δικά μου τα μαχαιροπίρουνα, κράτα του ψαριού. Μα το σετ είναι κειμήλιο δεν μπορούν να χωριστούν κι αν πουληθούν ξεχωριστά πρέπει να ορίσουμε τους κανόνες από πριν.
Είναι όμως ακόμα χειρότερο. Είναι σαν να χωρίζεις πικραμένος καθώς δεν έχεις βρει άλλη διέξοδο και η πεθερά να πατάει όλα τα σωστά κουμπιά δυναμιτίζοντας την κατάσταση, υπογραμμίζοντας το ανέφικτο, τις διαφορές που σας χωρίζουν εδώ και χρόνια. Το ήξερα ότι αυτός ο γάμος δεν θα είχε καλό τέλος. Τι σχέση έχεις εσύ παιδί μου με την αδύνατη Γαλλίδα, που πίνει καφέδες όλη μέρα και είναι ντυμένη στα μαύρα; Εμείς εδώ τσιμπολογούμε ασταμάτητα και ντυνόμαστε πολύχρωμα, τρώμε και φορούμε ό,τι βρούμε μπροστά μας. Η χώρα μας έχει βγάλει τόσα συγκροτήματα, εκείνη νομίζει ότι ο Τζόνι Χάλιντει είναι κουλ. Εάν έχεις τέτοιον καιρό πρέπει να είσαι περήφανος κάθεσαι μέσα και γράφεις μουσική και βιβλία γι’ αυτό έχουμε το υψηλότερο ποσοστό βραβείων Νόμπελ στην Ευρώπη. Δεν τεμπελιάζουμε πίνοντας κρασί στην ηλιόλουστη Ριβιέρα. Και σε ποιά γλώσσα μιλάτε τόσα χρόνια; Εκείνη το computer το λέει ordinateur και το download telecharger. Άσε αυτές τις μικρές εκνευριστικές λέξεις που πετάει εδώ κι εκεί: Bon, bref, alors. Δεν λέω, θα μου λείψει το εξοχικό της στη Προβηγκία, όπως και στα εννιά εκατομμύρια συμπατριωτών μας που έσπευδαν για διακοπές αλλά δεν βαριέσαι θα νοικιάζουμε παραθαλάσσια στο Bristol και δεν θα βαρυστομαχιάζουμε σε κάθε γεύμα με τις κρέμες, τα τυριά και τα πατέ. Κράτα τα όλα τα ψάρια γιέ μου, μας χρειάζονται! Μην υποχωρήσεις. Τέρμα η διεθνής κουζίνα που απολαύσαμε για τόσα χρόνια, τώρα θα τρώμε τα δικά μας προϊόντα: πατάτες και μπακαλιάρο, η θάλασσα θα βγάζει fish and chips και η μπύρα θα βοηθάει για να σκοτεινιάζουν γρήγορα όλα γύρω μας.
*Η Ελεάννα Βλαστού ζει στο Λονδίνο και είναι συγγραφέας