REUTERS, A.P.
09.01.2021 • 07:23
Μόλις δέκα ημέρες πριν από την ορκωμοσία του Τζο Μπάιντεν ως 46ου προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, οι Δημοκρατικοί εμφανίζονταν αποφασισμένοι να εκκινήσουν για δεύτερη φορά μέσα σε ένα χρόνο τη διαδικασία της παραπομπής του Ντόναλντ Τραμπ με το ερώτημα της καθαίρεσης, θεωρώντας επικίνδυνη ακόμη και την ολιγοήμερη παραμονή του στην εξουσία ύστερα από την πρωτοφανή εισβολή οπαδών του στο Καπιτώλιο.
Εγκαινιάζοντας την προσπάθεια παραπομπής του Ντόναλντ Τραμπ η Δημοκρατική επικεφαλής της αμερικανικής Βουλής, Νάνσι Πελόσι, ζήτησε από τον αρχηγό των ενόπλων δυνάμεων να διασφαλίσει ότι ο Αμερικανός πρόεδρος δεν θα διατάξει πυρηνική επίθεση. «Η κατάσταση αυτού του ανεξέλεγκτου προέδρου δεν θα μπορούσε να είναι πιο επικίνδυνη», είπε χαρακτηριστικά. «Ο Ντόναλντ Τραμπ πρέπει να απομακρυνθεί από την εξουσία και θα εκκινήσουμε κάθε νόμιμη διαδικασία ώστε αυτό να συμβεί, για να προστατεύσουμε τη δημοκρατία», δήλωσε η αντιπρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Κάθριν Κλαρκ. Με κοινή τους δήλωση, η Νάνσι Πελόσι και ο επικεφαλής των Δημοκρατικών στη Γερουσία Τσακ Σούμερ είχαν καλέσει τον αντιπρόεδρο της χώρας Μάικ Πενς να κάνει χρήση της 25ης Τροπολογίας του αμερικανικού συντάγματος και να συγκαλέσει την κυβέρνηση για να κηρυχθεί ο Τραμπ ανίκανος να ασκεί εξουσία. «Ο πρόεδρος των ΗΠΑ ενθάρρυνε μια ένοπλη εξέγερση εναντίον της Αμερικής», αναφέρουν στην κοινή τους δήλωση. Οι ηγέτες των Δημοκρατικών στο Κογκρέσο επρόκειτο να δώσουν συνέντευξη Τύπου χθες το βράδυ, όπου αναμενόταν να ανακοινώσουν τα επόμενα βήματα για την παραπομπή.
Το περιβάλλον του Πενς διεμήνυε ότι ο Ρεπουμπλικανός αντιπρόεδρος δεν ήταν διατεθειμένος να αναλάβει μια τέτοια πρωτοβουλία ελάχιστες ημέρες προτού εκπνεύσει η προεδρία Τραμπ, ενώ τα ασφυκτικά στενά χρονικά περιθώρια για τη διαδικασία της παραπομπής και της καθαίρεσης του προέδρου καθιστούν αυτή την προοπτική εξαιρετικά αμφίβολη, αν όχι απίθανη. Ωστόσο και μόνον το γεγονός ότι τίθεται υπό συζήτηση αυτό το θέμα, ενώ ταυτόχρονα διογκώνεται το κύμα παραιτήσεων από την κυβέρνηση Τραμπ και τον Λευκό Οίκο, επιτείνει την ατμόσφαιρα πνιγηρής πολιτικής απομόνωσης του απερχόμενου προέδρου. Το ενδεχόμενο να αντιμετωπίσει ποινικές διώξεις για τα γεγονότα της περασμένης Τετάρτης –και όχι μόνον– μετά την αποχώρησή του από τον Λευκό Οίκο διαγράφεται ισχυρό.
Υπό την πίεση αυτών των εξελίξεων, ο Ντόναλντ Τραμπ υποχρεώθηκε να δώσει στη δημοσιότητα νέο βίντεο, όπου για πρώτη φορά δεσμεύεται για ομαλή μεταβίβαση της εξουσίας, αν και δεν αναφέρει ονομαστικά τον διάδοχό του Τζο Μπάιντεν. «Μια νέα κυβέρνηση θα αναλάβει καθήκοντα στις 20 Ιανουαρίου. Η προσοχή μου τώρα εστιάζεται στη διασφάλιση μιας ομαλής, οργανωμένης, χωρίς τριβές μεταβίβαση της εξουσίας. Η στιγμή απαιτεί επούλωση των πληγών και συμφιλίωση», αναφέρει στο μήνυμά του ο απερχόμενος πρόεδρος. Λίγες ώρες αργότερα, όμως, ανακοίνωσε μέσω Twitter ότι δεν θα παραστεί στην τελετή της ορκωμοσίας του Τζο Μπάιντεν, στις 20 Ιανουαρίου.
Οι Δημοκρατικοί ανησυχούν ότι ένας απελπισμένος Τραμπ μπορεί να κάνει απρόβλεπτες, ίσως και μοιραίες κινήσεις στις δέκα ημέρες που του απομένουν στον Λευκό Οίκο, από την υποκίνηση νέων, βίαιων διαδηλώσεων μέχρι την ανάμειξη του στρατού ή ακόμη και την πρόκληση διεθνούς επεισοδίου. Ρεπορτάζ των New York Times και του πρακτορείου Reuters, τα οποία επικαλούνταν ανώνυμες πηγές, πιθανολογούσαν ότι ο Τραμπ ενδέχεται να δώσει χάρη σε μέλη της οικογένειάς του ή ακόμη και στον εαυτό του, αν και μια παρόμοια χρήση του προεδρικού προνομίου θα είναι πρωτοφανής στην Ιστορία και θα ελέγχεται ως προς τη συνταγματικότητά της.
Ανησυχίες για το τελευταίο δεκαήμερο του Τραμπ εξέφρασαν και Ρεπουμπλικανοί του Κογκρέσου, δύο από τους οποίους δημοσίως συμφωνούν με την παραπομπή του. Ακόμη και ο μέχρι χθες στενός σύμμαχός του, γερουσιαστής Νότιας Καρολίνας Λίντσεϊ Γκράχαμ, δήλωσε: «Δεν φοβάμαι για τις επόμενες εκλογές, φοβάμαι για τις επόμενες δύο εβδομάδες. Αν συμβεί κάτι άλλο, όλες οι εναλλακτικές λύσεις θα τεθούν στο τραπέζι».
Εν τω μεταξύ, η υπουργός Παιδείας Μπέτι Ντεβός έγινε το δεύτερο μέλος της κυβέρνησης Τραμπ που παραιτήθηκε, αποδίδοντας στην εμπρηστική ρητορική του προέδρου ευθύνες για τα γεγονότα της Τετάρτης. Είχε προηγηθεί η υπουργός Μεταφορών Ελέιν Τσάο. Αρκετά στελέχη του Λευκού Οίκου έχουν επίσης παραιτηθεί το τελευταίο τριήμερο.